هدف از اين وبلاگ ايجاد انگيزه،صحيح زندگي كردن براي جوانان با اميد ها و آرزوهاي خود مي باشد.
++++++++++++++++++++
هر كجا زندگي باشد،اميد هم هست..
++++++++++++++++++++
ثروتمندی از ذهن شروع می شود..
++++++++++++++++++++
زشت ترين آدم با اخلاق خوبش زيباست..
++++++++++++++++++++
راستش را بگو اول به خودت بعد به دیگران..
   

بهداشت وسايل شخصي در حمام و توالت
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:26 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
بهداشت وسايل شخصي در حمام و توالت

خيلي از ما علاقه داريم حمام و دست‌شويي پاک و تميز و البته مرتبي داشته باشيم اما آيا روش صحيح تميز کردن وسايلي که در حمام قرار مي‌دهيم مانند ليف، حوله، تيغ و صابون و جايگاه مناسب قرار دادن هر يک را مي‌دانيم؟

حوله
 

در صورتي که در حمام کمد داريد بهتر است پس از هر بار استفاده، حوله‌تان را شسته و در فضاي بيرون، جايي که جريان هوا وجود داشته باشد و نور خورشيد بتابد، پهن کنيد تا کاملا خشک شود. سپس آن را تا کرده، لبه‌هاي آن را به داخل برگردانيد و در کمد قرار دهيد.
در صورتي که تمامي اعضاي خانواده از يک حمام استفاده مي‌کنيد بهتر است هر فرد حوله‌اي با رنگ مشخص داشته باشد اما اگر در اتاق خواب خود، حمامي شخصي داريد توصيه مي‌شود حوله‌اي با رنگ روشن انتخاب کنيد چون اين امر موجب مي‌شود دکور و فضاي حمام زيباتر و تميزتر به نظر برسد. در صورتي که لباس‌هاي حوله‌اي استفاده مي‌کنيد، حتما پس از خشک کردن خود آن را در مقابل نور آفتاب پهن کنيد و هرگز آن را در داخل سبد لباس‌هاي چرک نيندازيد. لازم است بدانيد حوله مرطوب مي‌تواند مناسب‌ترين مکان براي رشد ميکروب‌ها و قارچ‌ها باشد و سبب بروز اگزما و آلرژي‌هاي پوستي شود.

صابون
 

برخي کارشناسان بهداشت توصيه مي‌کنند در حمام به جاي صابون از شامپوهاي بدن استفاده کنيد و در توالت نيز به جاي صابون جامد، صابون مايع را انتخاب کنيد چون ميزان آلودگي اين صابون‌ها کمتر است. در صورتي که تمايل داريد حتما از صابون‌هاي جامد استفاده کنيد پيشنهاد مي‌کنيم زير صابون يک تکه اسفنج قرار دهيد تا سطح زير صابون خشک باشد و پس از هر بار استفاده نيز صابون را آب بکشيد چون ميکروب‌ها به راحتي به صابون منتقل مي‌شوند و در سطح آن باقي مي‌مانند.

تيغ
 

در صورتي که شما عادت داريد از تيغ‌هاي يک بار مصرف چند بار استفاده کنيد لازم است بدانيد که اين کار کاملا غيربهداشتي است و ميکروب‌ها به راحتي در ميان لايه‌هاي نازک تيغ پنهان مي‌شوند. کارشناسان توصيه مي‌کنند پس از هر بار مصرف حتما اين تيغ را دور بيندازيد. اما اگر از تيغ‌هاي معمولي استفاده مي‌کنيد پس از هر بار اصلاح، تيغ را در يک کاسه که در آن محلول آمونياک و آب ريخته‌ايد تکان دهيد. سپس در يک ظرف آب و صابون و سپس در آب تميز قرار دهيد. پس از شستشو آن را در فضاي بيرون قرار دهيد تا خشک شود و زنگ نزند. اين نکته را نيز فراموش نکنيد که تيغ وسيله‌اي شخصي است و هرگز نبايد از تيغ فرد ديگري استفاده کرد.

ليف
 

ليف و کيسه به طور معمول در تمامي حمام‌ها وجود دارد. در درجه اول بايد تاکيد کنيم که ليف وسيله‌اي کاملا شخصي است و آلوده بودن آن مي‌تواند سبب بروز ناراحتي‌هاي پوستي شود. ليف را پس از استفاده حتما با آب و صابون کاملا بشوييد و تنها به آب کشيدن آن بسنده نکنيد. سپس آن را در زير نورآفتاب پهن کنيد تا تمامي ميکروب‌هاي روي آن از ميان بروند. پس از خشک شدن نيز آن را در کمد روي حوله‌تان قرار دهيد تا در مجاورت ليف ديگران و در فضاي مرطوب حمام نباشد.

مسواک

حتما شما هم مشاهده کرده‌ايد که برخي افراد مسواک‌هاي خود را درون ليواني در حمام يا دست‌شويي قرار مي‌دهند. اين کار فوق‌العاده غيربهداشتي است و مي‌تواند موجب انتقال ميکروب‌ها از سطوح اطراف يا ساير مسواک‌ها و درنهايت زمينه‌ساز بروز عفونت‌هاي دهان و دندان و آفت‌هاي ناحيه دهاني شود. کارشناسان بهداشت توصيه مي‌کنند هر فرد از مسواک جداگانه استفاده کند و پس از هر بار استفاده، مسواک را شسته و آن را در يک درپوش بسته نگهداري کند. گذاشتن مسواک در جاي مرطوب نيز صحيح نيست و بهتر است مسواک را در جايي خشک و خنک براي مثال در آشپزخانه نگهداري کنيد.

http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنبع:سلامت



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: بهداشت وسايل شخصي در حمام و توالت, بهداشت وسايل شخصي, بهداشت وسايل حمام و توالت, بهداشت حمام و توالت
بهداشت محيط، ايمني و ارگونومي در مدارس
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:23 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
بهداشت محيط، ايمني و ارگونومي در مدارس

مدرسه موقعيت اجتماعي خاصي است كه آموزش و رشد شخصيت كودكان امروز كه جامعه‌ساز فردا هستند، روش‌هاي صحيح آموزشي، فضاي فيزيكي مطلوب و محيط مساعد رواني در آن پايه‌گذاري و اداره مي‌شود. يكي از مهم‌ترين، اساسي‌ترين و تاثيرگذارترين مسايل بهداشتي مدرسه، رعايت بهداشت محيط در مدرسه است. از سوي ديگر، مدرسه، خانه وسيعي است كه تعداد زيادي از كودكان و نوجوانان، ساعات فراواني از عمر گرانبهاي خويش را در آن سپري مي كنند. اين خانه مقدس بايد دوست‌داشتني باشد تا دانش‌آموزان با اشتياق و علاقه به آن پا نهند و با نشاط و شادابي به فراگيري علم و معرفت بپردازند. مدرسه زيبا و جذاب و بهداشتي زمينه را براي يادگيري علوم و فنون فراهم آورده و شكوفايي استعدادها را تسهيل مي‌كند و مدرسه غيربهداشتي و نامناسب شوق و اشتياق براي فراگيري را به حداقل رسانده و امكان پويايي و بالندگي را كاهش مي‌دهد. در مدارسي كه فضاي نامطلوب مدرسه، خستگي، بي‌نظمي و آلودگي و بي‌تحركي را القا مي‌كند، تحقق اهداف و برنامه‌هاي تربيتي و آموزشي با مشكل جدي رو به روست.
زحمات خستگي‌ناپذير معلمان و تلاش دانش‌آموزان در اين‌گونه مدارس بازدهي مطلوب را به همراه ندارد. بنابراين ارتقاي بهداشت محيط مدارس و توجه جدي به اين مساله ضمن تضمين سلامت دانش‌آموزان مي‌تواند فعاليت‌هاي آموزشي و پرورشي را مفيدتر سازد.

بهداشت محيط‌زيست
 

بهداشت محيط‌زيست به معناي از دخالت در عوامل و شرايط محيط زندگي به منظور ايجاد وضع مطلوب مي‌باشد. سازمان بهداشت جهاني تعريف كاملي را براي بهداشت محيط‌زيست تدوين کرده است به اين ترتيب که بهداشت محيط زيست عبارت است از كنترل عواملي از محيط زندگي كه به نحوي در رفاه و سلامت بدني، رواني و اجتماعي انساني تاثير دارند و يا خواهند داشت، به بيان ديگر بهداشت محيط عبارت است از توازن و تطابقي كه بايد ميان انسان و محيط زيست او وجود داشته باشد تا موجبات بهزيستي جسمي، رواني و اجتماعي وي فراهم شود. بهداشت محيط در مدارس عبارت است از مجموعه اقداماتي كه موجب مي‌شود محيط آموزشگاه به گونه‌اي شود تا هيچ اثر نامطلوبي به سلامت جسمي، رواني و اجتماعي دانش‌آموزان بر جاي نگذارد.

اهميت بهداشت محيط مدارس
 

تعليم و تربيت در شرايط ايمني، بهداشتي و برخوردار از خدمات بهداشتي درماني يكي از حقوق مسلم فردي و اجتماعي دانش‌آموزان است. مكان مدرسه كه در آن تعليم و تربيت كودكان صورت پذيرفته و شخصيت اجتماعي و رواني آنها ساخته مي‌شود، بايد نيازهاي جسمي و رواني دانش‌آموزان به ويژه بهداشت و سلامت آنها را تامين کند. اصول كلي بهداشت محيط از قبيل تهيه و تامين آب آشاميدني، دفع صحيح فاضلاب و زباله، تامين حرارت، نور و تهويه مناسب، مبارزه با حشرات و جوندگان در تمام مدارس از ضروريات بهداشتي محيط‌هاي آموزشي است. به همين دليل است كه بهبود شرايط بهداشتي در محيط‌هاي آموزشي همواره بايد در برنامه‌ريزي‌هاي آموزشي در اولويت قرار گيرد.

رنگ فضاهاي آموزشي
 

رنگ به عنوان عنصر تفكيك‌ناپذير معماري تاثير فراوان بر روح و رفتار كاركنان و فضاها و ساختمان‌ها دارد و حالات رواني و عاطفي آنان را به شدت تحت تاثير قرار مي‌دهد.
انسان پديده‌هاي اطراف خويش را همراه با رنگ مشاهده مي‌كند و نسبت به آن واكنش نشان مي‌دهد. در مدارس رنگ فضاها و تجهيزات آموزشي به دليل شرايط سني و روحي كودكان و نوجوانان از حساسيت بيشتري برخوردار است، زيرا اين امر مي‌تواند موجب شادابي، نشاط، آرامش رواني، تحرك و تلاش دانش‌آموزان گردد و فرآيند يادگيري را افزايش دهد. همچنان كه مي‌تواند زمينه كسالت، خمودگي، بي‌تحركي، عصبانيت، اضطراب و افسردگي آنان را فراهم آورد. براي بهره‌وري مطلوب از رنگ بايد شرايط سني و جنسيت دانش‌آموزان و كاركرد هر يك از فضاها موردتوجه قرار گيرد. استفاده از يك رنگ خاص براي مدارس سراسر كشور امكان‌پذير نيست، زيرا شرايط اقليمي گوناگون و تفاوت وضعيت آب و هوايي در استان‌ها و مناطق، ضرورت استفاده از رنگ‌هاي گوناگون را اجتناب‌ناپذير مي‌سازد.

روشنايي در مدارس
 

نور يكي از اصول مهم در طراحي فضاهاي آموزشي و تامين آسايش بصري دانش‌آموزان است. بنابراين براي كارايي بيشتر دانش‌آموزان و همچنين رعايت بهداشت فردي و نيز ايجاد رغبت در آنها بايد نور كلاس‌ها كافي باشد. نور كلاس بايد به گونه‌اي تنظيم شود كه شاگردان علاوه بر ديد خوب، پشت ميز خود بتوانند از فاصله معين تخته كلاس را ببينند و نور موجب ناراحتي و خيرگي چشم آنها نشود. بهترين نور، استفاده از نور طبيعي خورشيد است كه به وسيله پنجره تامين مي‌شود و در صورتي كه تامين نور طبيعي امكان نداشته باشد، مي‌توان از نور مصنوعي استفاده کرد. عواملي كه در تامين روشنايي نوركلاس‌ها موثر هستند، عبارتند از ابعاد پنجره‌هاي نورگير، نوع تخته تدريس، رنگ كلاس، رنگ و شفافيت وسايل موجود در كلاس و ميز براي كلاس‌ها.

نور مصنوعي
 

منابع نور مصنوعي كه به طور عمده مورد استفاده قرار مي‌گيرند، شامل منابع نوري با رشته‌هاي ملتهب پروسپارهاي فلوئور سنت است. از آنجا كه در فضاهاي آموزشي اغلب تركيبي از نور طبيعي و مصنوعي استفاده مي‌شود، بهتر است از چراغ‌هاي فلوئورسنت استفاده کرد. حتي‌الامكان رديف چراغ‌ها بايد عمود بر تخته تدريس و رديف نيمكت‌ها در نظر گرفته مي‌شود. تامين نور كافي و مناسب در مدارس موجب افزايش ميل و رغبت به كار، دقت در عمل و افزايش بازدهي مي‌شود. حفظ سلامت چشم و قدرت بينايي، كاهش خستگي اعصاب و در نهايت اثر مطلوب در كيفيت آموزشي از جمله موارد مثبت نور مناسب در فضاهاي آموزشي است. گاهي اوقات با اقدامي بسيار ساده و عملي مي‌توان در افزايش ميزان روشنايي كلاس‌ها موثر بود.
آثار نامطلوب در فضاي آموزشي و چگونگي كاهش آن
آثار نامطلوب و مزاحم در فضاهاي آموزشي به سه گروه تقسيم مي‌شوند:
1) سر و صداي ناشي از ترافيك هوايي
2) سر و صداي ناشي از كارگاه‌هاي صنعتي و مراكز تجاري
3) سر و صداي بازي بچه‌ها در فضاهاي باز و ساير كلاس‌ها
اثرات نامطلوب در فضاهاي آموزشي با منشأ خارج از مدرسه و يا داراي منشأ دروني مدرسه هستند. سروصدا در كاهش بازده آموزشي، ايجاد خستگي، تحريك‌ اعصاب و افزايش فشارخون دانش‌آموزان نقش موثر دارد.

وضعيت ميز و نيمكت‌ها
 

متناسب نبودن ميز و نيمكت‌ها با ابعاد بدني دانش‌آموزان ناراحتي‌هاي كمر، گردن، خستگي زودرس، افت تحصيلي و اشكال در فشارخون آنها را موجب مي‌شود. بنابراين ميز و نيمكت‌ها بايد با ابعاد بدني دانش‌آموزان متناسب باشند.

بوفه مدارس
 

بوفه مدارس به مكان عرضه و فروش مواد خوردني و آشاميدني بسته‌بندي شده و آماده اطلاق مي‌شود كه اين مواد به عنوان تغذيه ميان‌وعده دانش‌آموزان مصرف مي‌شود. بوفه بايد مكاني قابل استفاده دانش‌آموزان و در معرض ديد و كنترل مسوولان مراكز آموزشي باشد. بوفه بايد مجهز به قفسه‌بندي، پيشخوان و زباله‌دان قابل شستشو باشد و در و پنجره‌هاي مجهز به توري داشته باشد.

آب آشاميدني سالم
 

آب شگفت‌انگيزترين عنصر در طبيعت است. آب علاوه بر آنكه يك ماده ضروري براي ادامه حيات است اما گاهي اين مايه حيات در نقاط مختلف دنيا عامل مرگ ميليون‌ها انسان نيز مي‌شود. آب نقش مهمي در توسعه اقتصادي و اجتماعي جوامع دارد.

زباله
 

توليد زباله در زندگي روزمره آدمي اجتناب‌ناپذير است، همه ما مواد زايد فراواني توليد مي‌كنيم، ورود اين مواد به محيط زيست اگر بدون كنترل و مديريت صحيح باشد، موجب بدمنظره‌شدن محيط، آلودگي آب، هوا، خاك و به خطر افتادن بهداشت و سلامت افراد جامعه مي‌شود. محيط زباله براي رشد و تكثير جوندگان بسيار مناسب است. بسياري از بيماري‌ها مانند حصبه، اسهال، وبا، شبه حصبه، طاعون و... از اين نوع موجودات كه محل زندگي و تكثير زباله است به انسان منتقل مي‌شود. هرگونه زباله مي‌تواند حاوي ميليون‌ها ميکروب باشد كه بسياري از آنها بيماري‌زا هستند. پراكندگي زباله در گوشه و كنار بينندگان را آزار داده و معابر را زشت کرده و موجب آتش‌سوزي مي‌شود. يكي از وظايف مهم شهرداري‌ها، كنترل و مديريت زباله است كه مستلزم هزينه فراوان است. آنچه مسلم است امروزه زباله به عنوان سرمايه‌اي كه قابل بازيافت و استفاده مجدد است مورد توجه خاصي است و در بسياري از كشورهاي دنيا با بازيافت دوباره مواد در زباله و استفاده از آن، از هدر رفتن منابع جلوگيري مي‌كنند. آنچه بايد قبل از دفع زباله و بازيافت آن مورد توجه قرار گيرد، اقدام اساسي براي كاهش توليد زباله است و اين امر با دگرگوني الگوي مصرف و بالابردن آگاهي عمومي امكان پذير است.

فاضلاب
 

فاضلاب مخلوط رقيق از انواع آب‌هاي دورريختني حاصل از فعاليت‌هاي انسان مانند شستشو، استحمام، آبياري است و در صورتي كه به طور بهداشتي دفع و مهار نشود مي‌تواند بسيار خطرناك و منشأ بيماري‌هاي متعدد شود.

گندزداها و پاك‌كننده
 

گندزداها عوامل و موادي هستند كه ميكروب‌ها و عوامل بيماري‌زا را از بين مي برند و محيط سالم و مناسبي براي زندگي به وجود مي‌آورند. انواع گندزداها شامل گندزداهاي فيزيكي مانند حرارت، برودت (سرما)، خشك كردن، هوا، آفتاب، نور و... و گندزداهاي شيميايي است كه اغلب در مدارس مورد استفاده قرار مي‌گيرند. لازم به ذكر است كه مناسب‌ترين ضدعفوني‌كننده‌ها براي سرويس‌هاي بهداشتي كرئوني و شيرآهك است.

بهداشت كاركنان
 

1) كليه كاركنان بايد از سلامتي برخوردار و بهداشت فردي و عمومي را به‌طور کامل رعايت کنند.
2) كاركنان بايد به شخصيت دانش‌آموزان احترام گذاشته و برخورد مناسب داشته باشند تا كرامت، شخصيت و حرمت انساني آنان حفظ شود.
3) كاركناني كه با مواد غذايي ارتباط دارند بايد داراي كارت بهداشتي معتبر (هر شش ماه يك بار تجديد شود) از مراكز بهداشتي باشند.
4) كاركناني كه با مواد غذايي ارتباط دارند بايد از دستكش، كلاه و روپوش (به رنگ روشن) و در صورت لزوم از پيش بند و انبرك به هنگام كار استفاده کنند.
5) كاركناني كه با مواد غذايي ارتباط دارند بايد حوله و صابون شخصي داشته باشند و ناخن و موي سر خود را كوتاه نگه دارند.
6) کارکنان خدماتي هنگام نظافت بايد از ماسك‌هاي مخصوص براي پوشاندن جلوي دهان و بيني استفاده كنند.

ايمني در مدارس
 

حوادث به مجموعه اتفاقاتي گفته مي‌شود كه در بسياري اوقات قابل پيش‌بيني نيست و موجب به خطر افتادن سلامت دانش‌آموزان مي‌شود. حوادثي كه در مدرسه اتفاق مي‌افتد ممكن است در نتيجه رفتارهاي دانش‌آموزان و عوامل محيطي در مدرسه باشد. برخي از حوادث در مدرسه، در كلاس درس اتفاق مي‌افتد، ميز و نيمكت‌هاي شكسته، ميخ يا چوب‌هاي تيز اين ميز و نيمكت‌ها و يا در دسترس بودن لوازم برقي مانند پريز و سيم‌هاي لخت برق، همه مي‌تواند موجب بروز حادثه در كلاس شوند. از طرفي شلوغ بودن فضاي كلاس نيز در بروز حادثه موثر است. بعضي حوادث در زمين مدرسه اتفاق مي‌افتد، برخورد دانش‌آموزان با يكديگر به هنگام بازي، يا بروز رفتارهاي خشن، همه مي‌تواند در ايجاد حادثه در مدرسه موثر باشد.بنابراين براي پيشگيري حوادث در مدرسه بايد به دو اصل كلي اشاره كرد: ايمن ساختن فضاهاي آموزشي و آموزش نكات ايمني به دانش‌آموزان و كاهش دادن رفتارهاي پرخطر آنها.

اقدامات بهداشتي مناسب در اطراف مدرسه
 

اين اقدامات شامل برنامه‌ريزي براي تبديل مدرسه به يك محل سالم و ايمن، ايجاد يك محيط تميز و تامين بهترين غذاي ممكن براي كودكان است. همه افرادي كه در مدرسه كار مي‌كنند، در رسيدن به اين اهداف نقش دارند. اين اقدامات در برگيرنده مجموعه‌اي از قوانين و مسووليت‌هاي بهداشتي براي معلمان و كودكان است. انجمن‌هاي محلي نيز براي تامين تجهيزات مدارس مسووليت دارند. شهرداري‌ها لازم است از اين مسووليت‌ها آگاه باشند.

نتايج
 

با رعايت استانداردهاي بهداشت محيط مدارس مي‌توان از ميليون‌ها ريال هزينه كه صرف تعمير و نگهداري مدارس مي‌شود، به ميزان زيادي صرفه‌جويي كرد و نيز از بروز حوادث متعددي كه در مدارس روي مي‌دهد، پيشگيري كرد و از انتشار بيماري‌ها بالاخص بيماري‌هاي عفوني در مدارس جلوگيري نمود. معلوليت‌هاي ناشي از حوادث را پايين آورد. هزينه‌هاي دارويي و درماني را كاهش داد. شرايط فيزيكي، رواني مساعدي را براي تعليم و تربيت فراهم كرد. كيفيت آموزش و پرورش را بهبود بخشيد و از افت تحصيلي جلوگيري کرد.

تسهيلات بهداشتي آموزشگاه
 

منظور از تسهيلات بهداشتي درمدرسه مجموعه عواملي هستند كه نبود هر يك از آنها مي‌تواند آثار نامطلوبي بر روند سلامتي و همچنين برنامه‌هاي آموزشي داشته باشند. از جمله اين امكانات و تسهيلات توالت‌ها، دست‌شويي‌ها، آبخوري‌ها و اتاق بهداشت است.
الف) توالت: به ازاي هر 45 نفر دانش‌آموز، بايد يك توالت در نظر گرفته شود. پوشش كف و ديوارهاي توالت از مصالح قابل شتسشو و مجهز به سيفون و سطل زباله در‌دار و قابل شستشو باشد.
ب) دستشويي: ارتفاع دست‌شويي‌ها بايد متناسب با سن دانش‌آموزان در سه دوره تحصيلي ابتدايي، راهنمايي و متوسطه در نظر گرفته ‌شود. از دستشويي به هيچ وجه نبايد براي آب‌خوري استفاده شود. به اين منظور لازم است با نصب علايم و نشانه‌هاي هشداردهنده توجه دانش‌آموزان را جلب کرد.
ج) آبخوري: آبخوري بايد حتي المقدور داراي شيرهاي فواره‌اي و يا آب سردكن باشد و حداقل براي 50 نفر دانش‌آموز يك شير تعبيه شود.

د) اتاق بهداشت: اتاق بهداشت به محل كار مربيان بهداشت اطلاق مي‌شود كه در آن معاينات بهداشتي دانش‌آموزان انجام مي‌گيرد. طول اتاق بهداشت بايد حداقل پنج متر باشد تا بتوان از آن براي معاينه بينايي دانش‌آموزان استفاده کرد و وسايل و تجهيزات لازم اتاق بهداشت براي انجام كمك‌هاي اوليه و پانسمان موجود باشد.

http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنبع:سلامت



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: بهداشت محيط, ايمني و ارگونومي در مدارس, ايمني, ارگونومي در مدارس
بهداشت روانی تحصیلی و شغلی
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:21 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
بهداشت روانی تحصیلی و شغلی

کار و تحصیل، دو موضوع بسیار مهم در زندگی هر فردند که توفیق یا عدم توفیق در هر یک از آنها، نقش و تأثیر بسیار سرنوشت سازی در زندگی وی دارند.

الف. بهداشت روانی تحصیلی

انبوه شدن تجربه های نسلها، رویارویی با مسائل زندگی و کسب تجربه های پراکنده ای که اندک اندک به صورت فرهنگ و علم در آمده، محیطی مملو از دانسته ها و پرسشها پدید آورده است. زیستن در جوامع امروزی نیازمند برخورداری از آگاهیهای بسیار است. گذشته از این، انسان، دارای ذهنی کنجکاو است و می خواهد پدیده های اطراف خود را بشناسد. پس سرمایه‏ى ذهنی خود را کافی ندانسته، در صدد آگاهیهای بیشتری بر می آید. چقدر خوب است که انسان، با بهداشت و سلامت روحی روانی مناسب، به این امر بپردازد.
بهداشت روانی ( health mental ) عبارت است از: «برخورداری فرد از تعادل و اعتدال در زمینه های شناختی، روانی - حرکتی، و عاطفی»؛ به این معنا که فرد، حد اعتدال را در این مؤلفه ها مراعات کند و از آسیبها و اختلالات در زمینه های مورد نظر دور بماند. مثلا در موضوع خودمان، از آموختن و تحصیل، لذت ببرد. برای ایجاد لذت در تحصیل، باید به چند عامل مهم توجه کرد.

ویژگیهای فردی خود را بیشتر بشناسیم

یکی از عوامل مهمی که در بهداشت روانی تحصیلی نقش اساسی دارد «هدفمندی» است. کسانی که در تحصیلات خود اهدافی را دنبال می کنند، نسبت به کسانی که اهدافی ندارند، از پیشرفت تحصیلی بیشتری برخوردارند. داشتن هدف باعث می شود که شخص برای خود برنامه ریزی کند. داشتن هدف، به خصوص هدفی که با نیازها، علایق، و تواناییهای یادگیرنده مطابقت داشته باشد، باعث به وجود آمدن انگیزه تحصیلی می شود. (1)
یکی دیگر از عوامل فردی مؤثر در بهداشت روانی تحصیلی، «عزت نفس» است. تحقیقات مستندی انجام گرفته که همگی آنها مؤید این مطالب اساسی اند که عزت نفس بالا، از عوامل مهم بهداشت روانی، و عزت نفس پایین از عوامل مؤثر در اختلالات روانی است.
یکی از متغیرهایی که ارتباط آن با عزت نفس در تحقیقات متعدد مورد بررسی قرار گرفت، «پیشرفت تحصیلی» است. همگی این تحقیقات نشان می دهند که دانش آموزان برخوردار از عزت نفس بالا در مقایسه با دانش آموزانی که عزت نفس پایین دارند، عملکرد تحصیلی بهتری از خود نشان می دهند. (2)
جان بالبی ( bowlby , john )، عزت نفس را قسمتی از شخصیت می داند و اهمیت کسب امنیت در دوران کودکی را نیز به عنوان اصل کلی و پایه ای برای درونی کردن «اعتماد به خود» متذکر می شود. (3)
«هوش» یکی دیگر از آن عوالم محسوب می شود. هم وراثت و هم محیط (فرصتهای یادگیری)، عوامل تعیین کننده‏ى مهمی در توانایی هوش هستند. وراثت، دامنه‏ى (یا حداقل و حداکثر) هوش یک فرد را مشخص می کند، در حالی که محیط، تعیین می کند که فرد در کجای این دامنه باشد. (4)
عوامل دیگری هم وجود دارند که در بهداشت روانی تحصیلی مؤثرند، از جمله «توجه» «برنامه ریزی»، و «مطالعه».
با مراعات این عوامل و دادن رشد مناسب به آنها می توان در این زمینه به موفقیت و کامیابی دست یافت، و بهداشت روانی تحصیلی را شکل داد. البته با این شرط که دو عامل دیگر که «محیط آموزشی» و «خانواده» باشند، در این زمینه نقش مثبتی ایفا کنند.

در چه محیط آموزشی تحصیل می کنیم

لئونارد ( leonaed george )، درباره‏ى محیط آموزشی می گوید: «محیط، در صورتی اثر قوی روی شخص خواهد گذاشت که قویا جاذب باشد، و البته محیط برای جالب و جاذب بودن باید پاسخگو باشد؛ یعنی باید کنش - واکنش یا بازخورد (فید بک) مربوط و مناسبی را برای محصلان فراهم کند. برای اینکه باز خوردی مربوط و مناسب باشد، باید با یادگیرنده در جایی که او قرار دارد، تلاقی کند. آن گاه برنامه با تغییر یاد گیرنده، تغییر یابد. یادگیرنده ضمن پاسخهایی که به محیط آموزشی خود می دهد، تغییر می یابد (فرهیخته می شود)».(5)
محیط آموزشی سالم دارای سه ویژگی است:
1. محیطی حساس و پاسخگوست.
2. محیطی است که محصلان برای بیان افکار و نمایاندن معلومات خود در آن، احساس آزادی می کنند.
3. محیطی است که مورد اعتماد محصلان است، ایشان احساس ارزشمندی می کنند، پذیرفته می شوند، و دوست داشته می شوند. (6) معلمان، که نقش اساسی را در محیط آموزشی دارند باید رابطه ای محبت آمیز با محصلان ایجاد کنند، تا محیط آموزشی برای آنها پر جاذبه باشد؛ وگرنه محیطی رنج آور خواهد شد. آنها باید هم به محصلان کمک کنند تا به پرسشها و نیازهای تحصیلی خود پاسخ دهند و هم در عین حال، شأن و وقار خود را حفظ کنند.
شرط اساسی پرداختن به شغل معلمی در محیط آموزشی، برخورداری از «شخصیت سالم» است. بدیهی است که شخصیت بیمار هرگز نمی تواند شخصیت سالم بار آورد.

در چه خانواده ای زندگی می کنیم

این که والدین با محصلان و درس و تحصیل او چگونه برخورد کنند و در الگوهای تربیتی خود، برای چه نوع رفتارهایی ارزش قائل شوند، یکی از اجزای اساسی در شکل گیری نگرش محصلان نسبت به تحصیل است. در بسیاری از موارد، علت افت تحصیلی به خاطر وجود نگرشهای منفی، تضادها، مساعد نبودن شرایط خانواده از نظر عاطفی، روانی، اقتصادی و غیره است.
مهم ترین نقش والدین ایجاد محیطی آرام و مساعد برای مطالعه و تحقیق برای فرزندان خویش است. والدین باید تا حد امکان از اختلافات خانوادگی پرهیز کنند. طبق تحقیقات به عمل آمده، اختلافات خانوادگی، ضربات روحی بی شماری را به فرزندان وارد می سازد. و از مهم ترین عوامل شکست تحصیلی به شمار می آید. (7) در بعضی تحقیقات، آمده است که بین عملکرد تحصیلی دانش آموزانی که دارای والدین با سواد هستند، و دانش آموزانی که والدین بی سواد دارند، تفاوت معناداری وجو دارد؛ به این معنا که سواد والدین در پیشرفت تحصیلی فرزندان، اثرات مثبت دارد. (8)
پدر و مادرها باید با درک علایق فرزندان، آنها را به راه درستی که انتخاب کردند، مصمم سازند و مورد تشویق قرار دهند و «کانون حمایتی» از فرزندان خود، در تمام جنبه ها ایجاد کنند.
پس باید با ایجاد کانون گرم خانواده و محیط آموزشی مناسب و بالا بردن ویژگیهای فردی در امر آموزش، به بهداشت روانی تحصیلی فرزندان، کمک کرد.

ب. بهداشت روانی شغلی

در اجتماع امروزی، کار، بیش از پیش اهمیت پیدا می کند. وقتی یکدیگر را ملاقات می کنیم، پس از سلام و احوالپرسی، اولین سؤالی که معمولا مطرح می شود این است: «چه کار می کنی؟». کار، نه تنها منابع مالی و سطح زندگی افراد را بهبود می بخشد، بلکه بر سلامت جسمی و روانی آنها مؤثر است. معیار اصلی قضاوت درباره‏ى بهداشت روانی شغلی شخص این است که بتواند با محیط کار خود، مبادلات هماهنگ و رضایت بخش داشته باشد. رفتار ما در کار، تحت تأثیر چند عامل مهم قرار دارد که اگر آنها را به شکلی مناسب دارا باشیم، به بهداشت روانی شغلی دست خواهیم یافت.

شخصیت خود را رشد دهیم

به این نکته باید توجه کنیم که هر اندازه صفات شخصیتی سالم و بالاتری داشته باشیم، به همان اندازه در شغل خود موفقیم. یکی از صفات شخصیتی، «عزت نفس» است عزت نفس، یعنی نظر مثبت و احترام آمیز شخص درباره‏ى خودش.
میکل آنژ ( angelo , michael ) در این ارتباط می گوید: «تمام وعده و وعیدهای دنیا فریبی بیش نیست؛ بهترین دستور زندگانی این است که اعتماد به نفس داشته باشیم». (9) کسی که قدرت خلاقانه‏ى درونی و ارزشهای وجودی خویش را باور دارد، هرگز در برابر مشکلات سر فرود نخواهد آورد. چنین شخصی نقاط ضعف خود را می شناسد و از رویارویی با حوادث آینده ترس به دل راه نمی دهد.
گوته ( goothe , wolfgang ) نیز جمله ای زیبا دارد: «در هر کاری شرط اساسی، داشتن اراده ای قوی است. با اراده ای قوی، شرایط، دیگر چندان اهمیت ندارد». (10)
عزت نفس بر نوع کاری که شخص جستجو می کند، اثر می گذارد. مثلا کسی که عزت نفس بالایی دارد، در کار، زیاد احسس خطر می کند و در سلسله مراتب کارهای سطح بالا، می رود و یا کارهایی را جستجو می کند که به رقابتهای زیادی نیاز دارد. عزت نفس بالا، این اثر را نیز دارد که شخص به انتقادهای دیگران زیاد حساسیت نشان نمی دهد، برای خود هدفهای بالایی در نظر می گیرد و برای رسیدن به آن، تلاشهایی طاقت فرسا انجام می دهد. (11)
صفات شخصیتی دیگری که بر کیفیت شغلی افراد، اثر مثبتی دارد عبارت اند از «منبع کنترل درونی»، و «قدرت جزم اندیشی» که با ارتقای آنها، فرد به بهداشت روانی شغلی نزدیک می شود.

زمینه های بروز نگرشهای مثبت را ایجاد کنیم

نگرش، یعنی احساس مثبت یا منفی نسبت به شخصی یا شیئی. نباید فراموش کرد که نگرشها رفتار را تحت تأثیر قرار می دهند، اما الزاما آن را پیش بینی نمی کنند. یکی از نگرشهایی که بر رفتار ما در کار تأثیر می گذارد «رضایت از کار» است.
خیلیها معتقدند افرادی بی انگیزه، افراد تنبل، سست عنصر و بی رمق هستند و هیچ گاه برای انجام دادن کار، انگیزه از خود نشان نمی دهند؛ اما این اعتقاد، نادرست است؛ چرا که غالبا شرایط و فضای حاکم بر کار، موجب عدم رضایت، و نوعی دل آزدگی نسبت به شغل می شود. مثلا فردی که شغلش فشار دادن چند دکمه برای به جریان انداختن و کنترل دستگاهها و ماشینهای برقی است، همواره از این شغل شکایت می کند از آن دلزده است؛ اما همین شخص، هر روز چند ساعت با کمال شادابی و نشاط، به بازیهای رایانه ای و الکترونیکی می پردازد. بنابراین، فضای منفی حاکم بر کار، زمینه ساز بروز خستگی و رنجش می شود. وقتی افراد، احساس خوشایندی نسبت به شغل خود نداشته باشند، آن را کاری ملال آور بیهوده به شمار می آورند. (12)
لذا باید شرایطی ایجاد کرد که هر کسی نسبت به شغل خود، نگرش مثبت پیدا کند و انگیزه‏ى بیشتری برای فعالیت او ایجاد شود. برخی از این شرایط عبارت اند از: تنوع دادن کارها، پرداختن حقوق و مزایای بیشتر، جذاب کردن محیط کار و غیره.
رضایت شغلی پیامدهایی را به دنبال دارد: باعث فعالیت بیشتر افراد می شود، غیبت کردن کارکنان را به حداقل می رساند، فکر رها کردن شغل را از سر آنها دور می کند، و موجب افتخار کردن آنها به سازمان خود می شود.

چه ادراکی از سازمان شغلی خود داریم؟

ادراک یعنی فرآیند انتخاب و سازمان دهی محرکهایی که از محیط می رسند. ما به وسیله‏ى حواس خود، اطلاعاتی را از محیط می گیریم، شناسایی می کنیم، تمیز می دهیم و درباره‏ى آنها قضاوت می کنیم. (13)
اگر کارمندی درباره‏ى مسیر، سازمان، همکاران و روابط حاکم بر آنها ادراک خوبی داشته باشد، رفتارهایش متناسب با این ادراک خواهد بود. آنچه می تواند در رابطه‏ى با محیط کار و بهداشت روانی کارکنان، نقش مهمی داشته باشد، «اولین برداشت» است.
آزمایشهای آش و شریف (asch - sherif) نشان می دهد، کسانی که می خواهند دوست داشته شوند یا پذیرفته شوند، باید تلاش کنند تا در اولین دقایق، اثر بهتری بر جای گذارند. (14)
مدیران باید سعی کنند در اولین برخورد، اثر مثبتی از سازمان خود در فرد به وجود آورند، تا اینکه این اثر مثبت به بهداشت روانی فرد در محل کارش منجر شود.

تعارض در سازمان را به بهترین شکل، حل کنیم

دیون (dion) می گوید: «تعارض در سازمان، یعنی اختلاف کلی، جزئی واقعی یا احساسی بین نقشها، هدفها، قصدها و علایق یک یا چند فرد، گروه یا خدمات».
تعارضها از روابط بین افراد ناشی می شود. آنها، انتظارهای ناسازگاری افراد یا گروهها و همچنین تفاوتهای موجود بین فعالیتهای آنها را منعکس می کنند. (15)
به خاطر تعدد علل تعارض، می توان شکلهای متفاوتی از آن را در نظر گرفت؛ مثل تعارض درون فردی، بین افراد، درون گروهی، و بین گروهها. برای موفقیت در سازمان و بهداشت روانی شغلی، باید تعارض موجود را - که طبیعتا در هر شغلی پدید می آید -، به بهترین وجه، حل و فصل کرد.
ایده آل ترین شیوه‏ى حل تعارض، این است که هر دو طرف، برنده بیرون بیایند. این نوع نگرش درباره‏ى تعارض، در حیات سازمانی، تغییر شکلهایی به همراه می آورد و آن را غنی تر و مولدتر می کند. در این میان، این تغییر شکلها می تواند به افزایش ارتباطها و بازخوردها کمک فراوانی به عمل آورد. (16)

ایجاد انگیزه در محیط کار با هفت گام

ادوارد لاولر (lovler , edwaed) معتقد است که انسانها را به دو طریق می توان برانگیخت: الف: با پاداشهای غیر مادی، ب: با پاداشهای مادی. (17)
با استفاده از چند روش عملی می توانیم در این زمینه به نتایج مفیدی دست یابیم:
1. در خودمان دورنمایی مثبت پدید آوریم. هنگامی که مثبت باشیم، همانند آهن ربا، دیگران را به خود جذب می کنیم. وقتی در مورد افراد دیگر نیز نگرش مثبت داشته باشیم، احساس خوبی نسبت به خودمان پیدا خواهیم کرد.
2. برای تغییر کردن، آماده باشیم. برای اینکه از انگیزه هایی در سطح بالا برخوردار شویم، باید باور کنیم هیچ گونه مانعی نیست که نتوان با انعطاف پذیری، خلاقیت و اراده بر آن غالب شد.
3. در خودمان اعتماد به نفس، ایجاد کنیم و آن را پرورش دهیم. به خاطر داشته باشید که شما دارای قدرتی هستید که می توانید بر دنیای اطراف خود تأثیر بگذارید.
4. عملکرد مطلوب را تقویت کنیم. بهترین راه برای تغییر رفتار و ایجاد انگیزه این است که کارمند، شواهدی را دریابد که نشان دهد در کار خود، موفق بوده و کارهایی که انجام می دهد، مورد پشتیبانی مدیر است.
5. از ضعف به قدرت، حرکت کنیم. وقتی فردی در شغل خود به هدف مورد نظر شما نزدیک شد، با تقویت و تشویق می توانید او را به سوی هدف اصلی خودتان با انگیزه کنید.
6. تعلل و طفره رفتن را متوقف کنیم. برای کسب موفقیت به بهترین وجه، تا جایی که ممکن است کارها را به کوچک ترین و مشخص ترین بخشها تقسیم کنیم، و به عوامل دیگری غیر از آن توجه نکنیم و جدی باشیم.
7. بر اهداف خود، متمرکز شویم. هنگامی که انرژی و وقت خود را در جهتی مشخص صرف کنیم، دست آوردهای بسیاری خواهیم داشت. (18)

پی نوشت ها:

1. روشهای پیشگیری از افت تحصیلی، اسماعیل بیابانگرد، تهران: سازمان انجمن اولیا و مربیان، 1378، ص 15.
2. فصلنامه‏ى تعلیم و تربیت، سال هفدهم، شماره‏ى 2، ص 76.
3. روشهای پیشگیری از افت تحصیلی، ص 20.
4. همان، ص 72.
5. نگاهی نو به روانشناسی آموختن با روانشناسی تغییر رفتار، علی اکبر شعاری نژاد، تهران: چاپخش، 1380، ج 2، ص 600.
6. همان، ص 578.
7. روشهای پیشگیری از افت تحصیلی، پیشین، ص 126.
8. همان جا.
9. راز موفقیت در بازار کار، اصغر کیهان نیا، تهران: یاسمن، 1375، ص 42.
10. همان، ص 76.
11. بهداشت روانی، حمزه گنجی، تهران: ارسباران، 1376، ص 194.
12. چگونه در کارمندان انگیزه ایجاد کنیم، کیت کنان، ترجمه: قاسم کریمی، تهران: قدیانی، 1377، ص 26.
13. بهداشت روانی، پیشین، ص 201.
14. همان، ص 202.
15. همان، ص 205.
16. همان، ص 209.
17. ماهنامه‏ى کارمند، سال اول، شماره‏ى 9، ص 10.
18. برگرفته از کتاب ایجاد انگیزه در کارکنان در یک هفته، کریستین هاروی، ترجمه: مامک پور حسین زاده، تهران: کیفیت و مدیریت، 1380.

نويسنده:عباس بخشنده بالی

http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنبع: مجله ی حدیث زندگی



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: بهداشت روانی تحصیلی و شغلی, بهداشت روانی, بهداشت تحصیلی, بهداشت شغلی
نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه ای و ایمنی محیط کار
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:19 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
 نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه ای و ایمنی محیط کار

امروزه بیماریها و حوادث ناشی از کار به یکی از نگرانیها اجتماعی جامعه کارگری و دست اندرکاران مسائل بهداشت ایمنی محیط کار تبدیل شده است.علاوه بر عوامل مربوط به فرهنگ عمومی ایمنی و بهداشت عدم اجرای قوانین و مقررات مربوطه و کمبود آموزش می تواند فقدان برنامه ریزی و توجه کافی به بهداشت حرفه ای و ایمنی کارگران را در اغلب واحدهای صنعتی از جمله دلایل بالا بودن میزان حوادث و بیماریهای ناشی از کار بر شمرد.
امروزه با توجه به اهميت موضوع سلامت نيروي كار در تمامي كشورها نياز به مديريت در دستيابي به روشهاي منسجم بهبود شرايط كار بيش از پيش نمايان مي شود.

اهميت نقش مديريت در توسعه بهداشت حرفه اي
 

نيروي شاغل بخش مولد جامعه را تشكيل مي دهد . توسعه اقتصادي بر پايه سلامت نيروي كار استوار بوده و توسعه اجتماعي نيز نيازمند حفظ حقوق آنها از جمله حق داشتن سلامت جسم و روان و رفاه است . وجود بيماريهاي حرفه اي و حوادث ناشي از كار به لحاظ :
1- هزينه درماني
2- ايجاد ناتواني ها
3- عواملي نظير زمان از دست رفته كاري و كاهش توليد
بار سنگيني بردوش اقتصاد ملي تحميل ميكند . بنابراين با توجه به اينكه نارسايي بهداشت و ايمني موجب خسارات هاي مالي و جاني مي گردد ، اين موضوع به تنهايي براي توجيه برنامه هاي بهسازي و توسعه بهداشت و ايمني محيط كار دليل ققانع كننده اي است . هدفهاي توسعه و بهسازي وضع ايمني و بهداشت كار در درجه نخست حمايت متخصصيت بهداشت حرفه اي و مديران صنايع ذيل مي طلبد:
1- شناخت ابعاد توسعه بهداشت حرفهاي و ايمني و ايمني محيط كار
2- تعيين نقش مديريت در توسعه (بهبود) بهداشت حرفه اي و ايمني
3- معرفي الگوي بهداشت حرفه اي و ايمني و عوامل موثر بر آن
4- تعيين استراتژي بهداشت حرفه اي و ايمني
5- مفهوم شناسي مديريت بهداشت حرفه اي و ايمني
نقش مديريت در توسعه بهداشت حرفه اي و ايمني
پرداختن به سلامتي كارگران و رسيدگي به مسائل رفاهي و آسايش و همچنين بكارگيري راهكارهايي در جهت تطبيق وضعيت كار با شرايط جسمي ، رواني آنها ، امروزه به عنوان يك امتياز محسوب نگرديده بلكه يك وظيفه را تداعي مي نمايد و هر اندازه در صد رسيدگي به سلامت كارگران بالاتر باشد تاثير گذاري بر روند رشد و توسعه سازمان ها و جامعه بيشتر خواهد بود در اين ميان نقش مديريت به عنوان عامل اصلي در ارتقاء سطح سلامت و رفاه سازمان و در نتيجه دستيابي به رشد سازماني نمود بيشتري مي يابد

خط مش گذاري
 

اولين قدم در سيستم مديريت بهداشت حرفه اي و ايمني خط مش گذاري است . خط مش معمولاً توسط مديريت رده بالا تاييد شده و تعهد به رعايت آن مورد تاكيد است . خط مشي تدوين شده بايد شامل موارد زير باشد :
الف) متناسب با ماهيت و ميزان ريسكهاي بهداشتي ، ايمني سازمان باشد.
ب) شامل تعهد به بهبود مستمر باشد.
ج) حداقل شامل تعهد به تبعيت از قوانين بهداشت حرفه اي و ايمني مرتبط و همچنين الزامات ديگري كه سازمان آنها را تقبل كرده است باشد.
د) مدون ، قابل اجرا و پايدار نگه داشته شود .
ه) به كليه كارنان ابلاغ شود تا آنان را از الزامات بهداشتي ، ايمني خود آگاه نمايد .
و) براي عموم و افراد علاقمند قابل دسترسي باشد
ز) به طور متناوب مورد بازنگري قرار گيرد تا از ارتباط و تناسب آن با سازمان اطمينان حاصل شود.
روش هاي مديريت سازمان براي شناسايي خطرات و ارزيابي ريسكها شامل موارد زير است :
1- با در نظر گرفتن دامنه فعاليت ها تعريف شود تا به پويايي روش به كار گرفته شده اطمينان حاصل شود .
2- توانايي تقسيم بندي ريسكها و شناسايي خطراتي را كه مي بايست توسط اقداماتي حذف و يا كنترل شوند داشته باشد.
3- ورودي ها را براي تعيين نيازمندي ها سازمان شناسايي و در صورت لزوم نيازهاي آموزشي را مشخص نمايد

نتيجه:
 

وجود نيروي انساني سالم از نظر جسمي ، رواني مي تواند به عنوان يك سرمايه آماده و بالقوه غني براي طي مسير توسعه تلقي شود.اگرچه نارسائي موجود در مجموعه بهداشت حرفه اي و ايمني از كارايي و بهرهوري منابع انساني مي كاهد و زمينه را براي منابع انساني مي كاهد و زمينه را براي افت پتانسيل هاي انساني مهيا مي نمايد ، از اين نظر سازمان هايي كه به درستي اهميت توجه به بهداشت حرفه اي و ايمني را دريافته و براي آن سرمايه گذاري مي نمايند بالطبع از مزاياي وجود نيروي انساني سالم هم بهره مند مي گردند.

http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنبع:  mydocument.ir



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: نقش مدیریت در توسعه بهداشت حرفه ای و ایمنی محیط کا, نقش مدیریت در توسعه بهداشت, مدیریت در توسعه بهداشت, توسعه بهداشت
مديريت بهداشت جهاني
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:16 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
مديريت بهداشت جهاني

مسائل بهداشتي، مرز نمي شناسد. جذام در قرن چهارم قبل از ميلاد و درنتيجه لشکرکشي هاي الکساندر کبير از آسيا به اروپا سرايت کرد. در سال 1340 مرگ سياه از آسياي مرکزي آغاز شد و اروپا و خاورميانه را فرا گرفت. مهاجران اروپايي در قرن هاي هفدهم و هيجدهم که با عبور از آتلانتيک، قدم به آمريکا گذاشتند، با خود امراض و بيماري هاي جديد را براي مردم بومي منطقه به ارمغان آوردند. در دوران جديد، خطرات بهداشتي، خصلتي جهاني به خود گرفته است. در سال هاي 1919- 1918، آنفلوآنزاي اسپانيايي جان 50 تا 100 ميليون نفر را گرفت (بيشتر از تلفات جنگ جهاني اول). امروزه نيز، هم پيوندي شتابان جهان، گسترش بيماري هايي چون ايدز را در فراسوي مرزها آسان تر از گذشته ساخته است. برخي کارشناسان معتقدند اگر بيماري آنفلوآنزاي پرندگان از انسان به انسان سرايت کند، پيامدهاي ويرانگري براي جهان به دنبال خواهد داشت.
امروزه، پيامدهاي رفتارهاي خطرناک بشر، همچون دومينو به سراسر جهان منتقل مي شود. به عنوان مثال، تغييرات آب و هوايي را در نظر بگيريد که مسوول اصلي آن کشورهاي صنعتي و بازارهاي نوظهور هستند. پيامدهاي اين پديده، بروز خشکسالي و از بين رفتن پوشش گياهي در برخي نقاط جهان است (که خود کمبود مواد غذايي و سوء تغذيه را موجب مي شود.) خشکسالي و کمبود مواد غذايي موجب حرکت موج هاي انساني مي شود که مخاطرات بهداشتي همزاد آن است. سياستگزاري هاي ملي و منطقه اي مانند اختصاص يارانه به فرآورده هاي کشاورزي اروپا و کمک دولت آمريکا به کشاورزان اين کشور، مانعي بزرگ بر سر راه تلاش کشاورزان کشورهاي در حال توسعه براي خروج از فقر و بيماري هاي مرتبط با آن قرار مي دهد.
به موازات جهاني شدن سيستم بهداشت، نقش آفرينان جديدي نيز وارد اين صحنه مي شوند. سرمايه گذاران خصوصي که تا همين اواخر، نقش چندان مهمي در سيستم سلامت عمومي ايفا نمي کردند، اکنون بالغ بر يک چهارم منابع لازم را در اختيار سيستم بهداشت جهاني قرار مي دهند، به عنوان مثال بنياد «بيل و مليندا گيتس» نقشي مهم در اين عرصه ايفا مي کند. در حال حاضر 65 درصد ازکل کمک هاي بخش خصوصي به بهداشت جهاني توسط اين بنياد صورت مي گيرد. اين مقدار بيش از نيمي از بودجه اي است که کشورهاي جهان به طور رسمي در اختيار سازمان بهداشت جهاني (who) قرار مي دهند. شايان ذکر است که بخش عمده ي کمک هاي «بيل گيتس» به توسعه ي تکنولوژي هاي جديد براي توليد داروها و واکسن هاي جديد اختصاص مي يابد. اين نقش آفرينان جديد، منابع سرشاري را براي سرمايه گذاري در عرصه ي بهداشت جهاني فراهم مي آورند، اما اين سرمايه گذاران در برابر بخش عمومي پاسخگو نيستند و تصميمات و خط مشي آنها بر مبرم ترين معضلات بهداشتي جهاني، متمرکز نيست.
به موازات حضور بنيادهاي خصوصي در عرصه ي بهداشت جهاني، برخي از نهادهاي مالي، مؤسسات مالي بين المللي، گروه هاي تجاري و سازمان هاي چند جانبه نيز قدم به ميدان بهداشت مي گذارند. اين گروه ها نيز مانند بنيادهاي خيريه هيچ الزامي به برخورد با مبرم ترين چالش هاي بهداشتي جهان احساس نمي کنند و در بسياري موارد، نيازهاي بهداشتي دنيا را به طور مستقيم مدنظر قرار نمي دهند. در سال 2005 بيش از پنج ميليارد دلار از طريق کمکهاي دو جانبه در اختيار سيستم بهداشت جهاني قرار گرفت که حدود 80 درصد از اين مبلغ، با مشارکت شش کشور آمريکا، ژاپن، انگليس، آلمان، فرانسه و کانادا تأمين شد، اما اغلب کشورهاي صنعتي جهان، هنوز نتوانسته اند به هدف تعيين شده از سوي سازمان ملل متحد مبني بر اختصاص 0/7 درصد از درآمد ناخالص ملي خود به کمک هاي توسعه، دست پيدا کنند.
آيا سيستم فعلي حاکم بر بهداشت جهاني مي تواند تعدد نقش آفرينان و فزوني معضلات بهداشتي را در دنياي امروز به طور مؤثر و عادلانه مديريت کند؟ به نظر مي رسد پاسخ منفي باشد. هر روز امراض جديدي دامنگير بشر مي شود که کشورهاي فقير ابزار مقابله ي با آنها را در اختيار ندارند، لذا اين امراض در کشورهاي مزبور به سرعت منتشر شده و حاد و عفوني مي شوند، بنابراين کشورهاي فقير در زمينه بهداشتي با يک معضل دوگانه، رو به رو هستند؛ کنترل مرگ و مير ناشي از بيماري هاي سنتي (که معمولاً از فقر سرچشمه مي گيرند) از يک سو، و ديابت، سرطان، بيماري هاي قلبي و برخي امراض جديد از سوي ديگر.

دستاوردهاي بهداشت جهاني
 

طي چند دهه اخير، سيستم مديريت بهداشت جهاني، موفقيت هاي بزرگي را تجربه کرده است. لازم به ذکر است که منظور از مديريت، روشي است که دولت، بخش خصوصي و جامعه ي مدني در چهارچوب آن تصميم سازي کرده و عمل مي کنند. بنابراين هم عملکرد سازمان عمومي و خصوصي و هم قوانين و سنت هاي رسمي و غير رسمي که تأسيسات و تشکيلات بهداشتي را به يکديگر و به مردم متصل مي کند، هر دو در اين مقوله مي گنجد. مديريت، همچنين تبادل اطلاعات (کاميابي و ناکامي استراتژي ها) را نيز شامل مي شود. مهم ترين اين کاميابي ها، به مهار برخي بيماري هاي خصا مربوط مي شود. در اين زمينه مي توان به چند مسأله ي مهم اشاره کرد.

مبارزه با بيماري هاي خاص:
 

مبارزه براي ايمن سازي جهان، تاکنون به ريشه کني آبله، کنترل آهنگ گسترش سندرم حاد تنفسي (سارس) و محو تقريبي فلج اطفال در جهان منجر شده است. علت اين موفقيت ها چه بوده است؟ نمونه «سارس» گوياست. اگر چه در ابتدا سرعت گسترش اين بيماري، جهان را بهت زده کرد، اما وقتي ويروس «سارس» از شرق آسيا عبور کرد، جهان به خود آمد و به سرعت از خود عکس العمل نشان داد و موفق شد گسترش آن را مهار کند. سازمان بهداشت جهاني (who) که ستون فقرات سيستم بهداشتي در دنيا محسوب مي شود، همکاري نزديکي را با مقامات و سازمان هاي بهداشتي ملي آغاز کرد و اين امر يکي از عوامل موفقيت در کنترل بيماري «سارس» بود.
با توجه به حساسيت موضوع، آژانس ها و نهادهاي درگير، رقابت را کنار گذاشته و تلاش هاي خود را در جهت ايجاد سريع شبکه هاي آزمايشي، کلينيکي و اپيدميولوژيک در سراسر دنيا هماهنگ کردند.

کنترل دخانيات:
 

سازمان بهداشت جهاني توانست در سال 2003«کنوانسيون کنترل مصرف دخانيات» را از تصويب 300 سازمان فعال جهاني بگذرانند. اين کنوانسيون چهارچوب لازم را براي مبارزه با مصرف دخانيات در جهان عرضه مي کند. سالانه حدود پنج ميليون نفر در جهان در اثر مصرف دخانيات، جان مي بازند. در اين کنوانسيون بر همکاري دولت هاي جهان، ارتقاي سطح آگاهي عمومي نسبت به مضرات مصرف دخانيات و برداشتن موانع سياسي از سر راه مبارزه با سود طلبي کمپاني هاي توليد کننده ي مواد دخاني، تأکيد شده است.

کشف و پيگيري بيماري ها:
 

سازمان بهداشت جهاني به طور منظم و سيستماتيک شيوع بيماري هاي مختلف را در سراسر جهان زير نظر دارد. سالانه بيش از 200 پروژه ي تحقيقاتي توسط اين سازمان در نقاط مختلف جهان اجرا مي شود که از آن ميان 5 تا 15 پروژه به فراخوان بين المللي براي مبارزه منجر مي شود.

توليد واکسن و عرضه ي دارو:
 

با مشارکت بخش خصوصي و عمومي و نيز جلب کمک هاي بين المللي، تاکنون توليد و توزيع برخي واکسن ها و داروهاي جديد در اقصي نقاط جهان ميسر شده است. داروهاي «آنتي رتروويرال» که توسط کمپاني هاي غربي توليد و در سراسر جهان توزيع مي شود، تاکنون توانسته آهنگ مرگ و مير ناشي از ايدز را کاهش دهد. اعمال فشار جهاني مبارزات سازمان هاي مدني موجب شده بهاي اين داروها تا حد قابل ملاحظه اي کاهش پيدا کند. اخيراً کمپاني هاي داروسازي هند نيز در توليد داروهاي ضد ايدز به موفقيت هاي شاياني نائل آمده اند.

شکاف هاي بهداشتي در جهان امروز
 

به طور کلي شکاف هاي بهداشتي را در حال حاضر مي توان به سه دسته تقسيم کرد:

1- نابرابري هاي عمده:
 

الف) دسترسي به خدمات بهداشتي وآب آشاميدني سالم- تقريباً يک ميليارد نفر از جمعيت جهان به خدمات بهداشتي دسترسي ندارند و دسترسي يک ميليارد نفر ديگر به اين خدمات کافي نيست. بخشي از کساني که به خدمات بهداشتي دسترسي دارند، با وجود حساسيت بيماري خود بايد بهاي اين خدمات را بپردازند. بخش اعظم جمعيت جهان از دسترسي به آب سالم محروم است و آب آشاميدني ناسالم، سالانه جان ميليون ها نفر از مردم جهان را مي گيرد.
ب) تفاوت اساسي در وضعيت بهداشتي مردم- هنوز تفاوت اساسي کمي و کيفي ميان سيستم هاي بهداشتي ممالک توسعه يافته و در حال توسعه وجود دارد. وضع بهداشتي کشورهاي بزرگ و پرجمعيتي چون چين و هند هشداردهنده است. آژانس هاي متولي بهداشت جهاني تاکنون نتوانسته اند منابع موجود را به طور مؤثر در جهت پرکردن اين شکاف ها به کار گيرند. مسأله « فرار مغزها» که پزشکان، پرستاران و نيروهاي آموزش ديده ي بخش بهداشت کشورهاي در حال توسعه را جذب کشورهاي توسعه يافته مي کند، همچنان ادامه دارد و به معضلات بهداشتي جهان سوم ابعاد گسترده تري مي بخشد.
ج) تغذيه ي ناکافي - با وجود وفور منابع غذايي در جهان توسعه يافته، تغذيه ي ناکافي، هم به لحاظ کالري و هم از نظر مواد مغذي به پديده اي شايع در اغلب کشورهاي فقير دنيا تبديل شده است.

2- جمع آوري و انتشارات اطلاعات:
 

الف) نظارت جهاني بر بيماري ها - نظارت جهاني تاکنون نتوانسته است پاسخگوي تهديدات بهداشتي در سطح جهان باشد. نمونه ي بارز اين امر، امتناع دولت اندونزي از اعطاي مجوز به سازمان بهداشت جهاني براي نمونه برداري از مبتلايان به آنفلوآنزاي پرندگان در اين کشور بود در حالي که اين قبيل نمونه برداري ها براي تحقيقات پيرامون واکسن بيماري بسيار لازم و حياتي است.
ب) انتشار اطلاعات بهداشتي - برخي کشورها مانند کاستاريکا، سريلانکا و کوبا و نيز ايالت «کرالا» در هند گام هاي بلندي در جهت بکار گيري منابع محدود براي ارتقاي سطح بهداشت جوامع خود برداشته اند، تجربيات اين پيشتازان مي تواند حاوي درسهاي مهمي براي ديگر کشورها باشد.

3- مسائل عمده ي تربيتي - هماهنگ سازي آژانس هاي بين المللي؛ دولت هايي که به حل معضلات بهداشتي کمر همت مي بندند،

معمولاً بايد دست کمک به سوي مجموعه ي رنگارنگي از آژانس هاي جهاني دراز کنند. وزارتخانه هاي بهداشت معمولاً از زمان بر بودن تماس با اين سازمان ها گله دارند. آنها بايد نخست گزارشات و پيشنهادات خود را در اختيار سازمان هاي مزبور قرار دهند. اين گزارشات پس از بررسي يا مورد تأييد قرار مي گيرند يا رد مي شوند. پس از تأييد، تازه، نوبت به مطالعات ميداني مي رسد که آن هم زمان بر است و در صورت تأييد گزارش ميداني، مسأله ي کمک در دستور کار قرار مي گيرد. براي جلوگيري از اطاله ي اين روند، برخي مکانيسم هاي مالي چون «صندوق جهاني مبارزه با ايدز، سل و مالاريا - «cfatm» پيش بيني شده است تا منابع موجود را از سراسر جهان يک جا جمع آوري کند.
استانداردهاي اندازه گيري کارايي آژانس هاي بهداشتي
گرچه سازمان بهداشت جهاني و ديگر نهادهاي وابسته به سازمان ملل معمولاً در مقابل کشورهاي عضو، پاسخگو هستند، اما از آنجا که اين سازمان ها معمولاً فاقد اهداف واقع گرايانه در زمينه ي بهداشت و سلامت هستند، لذا ارزيابي عملکرد آنها نسبت به بودجه اي که مصرف مي کنند، بسيار دشوار است. به طريق اولي، عملکرد سازمانهاي خيريه، بنيادهاي خصوصي و پروژه هاي دو جانبه در زمينه ي بهداشت جهاني نيز ممکن نيست و موفقيت يا ناکامي آنها در هيچ کجا مورد ارزيابي قرار نمي گيرد.
اول، قانون حق مالکيت معنوي: قوانين مربوط به حمايت از بيماران، درکشورهاي جهان متفاوت است. اين تفاوت، اصطکاک هايي را ميان کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه و نيز جامعه ي مدني و کمپاني هاي داروسازي (به طور مثال در زمينه ي بهاي داروهاي آنتي تروويرال) موجب شده است. به نظر نمي رسد کشورهاي جهان بتوانند بدون همکاري جامعه ي بين المللي به تدوين قوانين و مقررات لازم براي کاهش اين اصطکاک نائل شوند.
تاکنون اغلب دولت هاي ملي، تلاش براي سلامت شهروندان خود را بدون اتکا به همکاري هاي فرامرزي انجام مي دادند، اما با افزايش ترددهاي فرامرزي، از سويي کنترل دولت ها بر وضعيت بهداشت و سلامت جامعه تضعيف شده و از سوي ديگر پيامد عملکرد دولت ها نيز از محدوده ي ملي فراتر رفته است. از آنجايي که تهديدات بهداشتي در جهان امروز، خصلتي منطقي و حتي فرامنطقه اي پيدا کرده است، لذا اقدام ملي دو جانبه و در برخي موارد منطقه اي نيز براي مقابله با اين چالش ها کفايت نمي کند.
دراين موارد همبستگي و مشارکت جامعه ي بين المللي ضروري است. يک مثال بارز در اين مورد تلاش کشورهاي غربي براي مهار بيماري هايي چون مالارياست. اين بيماري اگر چه مدت هاست که در غرب ريشه کن شده، اما در جهان رو به توسعه، قربانيان فراواني مي گيرد. نمونه ي ديگر به امتناع دولت چين از انتشار اطلاعات مربوط به «سارس» در مراحله اوليه ي آن مربوط مي شود. دليل دولت چين براي اين کار، ترس از وارد آمدن خسارت به اقتصاد و آبروي جهاني اين کشور بود، ولي جامعه ي بين المللي دست روي دست نگذاشت و مستقل از چين، قدم به ميدان مبارزه با «سارس» گذاشت.
کدام يک از مسائل مديريتي در حال حاضر در رأس معضلاتي قرار دارد که سيستم بين المللي با آن رو به رو است؟ اول: تمامي کشورها بايد منابع موجود خود را براي نيل به اهداف بهداشتي توسعه ي هزاره، بسيج کنند. اعتبارات دوجانبه، اکنون درمرکز تلاشهاي بين المللي براي پيشگيري و درمان بيماري هاي واگيردار در کشورهاي فقير قرار دارد. بررسي هاي موجود نشان مي دهد اغلب کمک هاي دوجانبه در کشورهاي فقير به درستي براي حل معضلات بهداشتي اين کشورها هزينه مي شود و تنها نگراني موجود در اين عرصه، آهنگ کند افزايش کمک هاي دوجانبه است. به علاوه، در اغلب موارد اگر نتايج مثبت کمک هاي اهدايي ملموس نباشد، واگذاري اعتبارات دچار وقفه مي شود. مساله اي ديگر به کارآمد ساختن سيستم مديريت بهداشت جهاني در کشورهاي دريافت کننده، مربوط مي شود. تنها در اين صورت است که منابع دريافتي به هرز نمي رود. براساس تحقيقات صورت گرفته، کشورهاي فقير فقط حدود 30 درصد از مجموع کمکهاي بهداشتي دو جانبه را دريافت مي کنند.
دوم، نظارت بر مسائل بهداشتي کشورها و ارزيابي عملکرد سيستم بهداشتي آنها:
تلاش در اين زمينه بايد روي نظارت بر بيماري ها و کشف موارد جديد بيماري و نيز تحقيقات براي يافتن روش درمان آنها متمرکز شود.
سوم، تلاش براي اجراي دقيق قوانين و استانداردهاي جهاني بهداشت:
رعايت استانداردهاي جهاني (به عنوان مثال، استاندارد هاي مربوط به سلامت غذا، دارو، مراقبت هاي بهداشتي و فرآورده هاي مکمل غذايي، سلامت هوا و امنيت در محيط کار) از بروز بحران در سيستم هاي بهداشتي جلوگيري مي کند. رعايت قوانين استانداردهايي نيز که مستقيماً به بهداشت مربوط نمي شود (مانند کاهش گازهاي گلخانه اي براي جلوگيري از گرم شدن زمين) نبايد ناديده گرفته شود.

چه بايد کرد؟
 

براي نيل به اين اهداف چه بايد کرد؟ براي تقويت سيستم مديريت بهداشت جهاني، راههاي متعددي وجود دارد که در اينجا به چند مورد اشاره مي گردد:

تعريف دقيق قوانين:
 

از آنجايي که سازمان بهداشت جهاني در برابر اکثريت اعضاي دموکرات خود مسوول است، لذا از مشروعيت کافي براي مديريت سيستم بهداشت جهاني برخوردار است. جامعه ي بين المللي بايد درمورد تقويت سازمان بهداشت جهاني و گسترش دامنه ي وظايف آن به توافق برسد. مجمع جهاني بهداشت به مثابه ي ارگان تصميم گيرنده ي سازمان بهداشت جهاني بايد مکانيسم هاي جديدي را براي مشارکت نقش آفرينان جديد درصحنه ي بهداشت جهاني پيش بيني کند. به نظر مي رسد ساختار مديريتي و ساختارهاي منطقه اي بهداشت در جهان بايد اصلاح و متحول شود.

اهميت دادن به تجربيات:
 

هر چه کشورها سياستگزاري هاي بلند مدت تر را در عرصه ي بهداشتي در پيش گيرند، استفاده از تجربيات، موفقيت ها و ناکامي هاي آنها نيز براي جامعه ي بين المللي از اهميت بيشتري برخوردار مي شود.

تقويت هماهنگي:
 

در حال حاضر طيف گسترده اي از مؤسسات و بنگاه هاي خصوصي در عرصه ي بهداشت جهاني فعالند، اما هيچ يک از اين سازمان ها خود را به هماهنگي با سازمان هاي ديگر متعهد نمي داند. تنظيم و انتشار شاخص هاي جهاني که ارتباط ميان اعتبارات دريافتي و موفقيت هاي طرح هاي بهداشتي را نمايش مي دهد، ضمن اينکه ارگان هاي اعتبار دهنده را در برابر جامعه ي جهاني پاسخگو مي کند، به تقويت مشارکت و هماهنگي بين المللي نيز کمک مي کند. برگزاري اجلاس ادواري رؤساي آژانس هاي عمده ي بهداشتي جهان (معروف به health 8: متشکل از سازمان بهداشت جهاني، بانک جهاني، يونيسف، صندوق جمعيت ملل متحد، آژانس مبارزه با ايدز ملل متحد، اتحاديه ي gavi, gfatm و بنياد گيتس) نيز گام مهمي در همين جهت محسوب مي شود.

مقابله با نابرابري هاي بهداشتي:
 

مؤسسات اعتبار دهنده و کشورهاي دريافت کننده ي اعتبار بايد در تنظيم اجراي برنامه هاي بهداشتي، در جهان رو به توسعه، با يکديگر همراهي کنند. در حال حاضر بخش عمده ي اعتبارات بين المللي براي مبارزه با معدودي از بيماري ها هزينه مي شود و به علل نهفته در وراي بروز اين بيماري ها توجه چنداني نمي شود.
ضعف سيستم بهداشتي درکشورهاي فقير، عامل اصلي بروز بيماري هاي فراوان در اين جوامع محسوب مي شود. در اين مورد بايد به برخي عوامل ساختاري نيز توجه کرد، فقر، نقض حقوق بشر و تبعيض هاي جنسيتي از جمله عوامل ساختاري است که موجب عدم دسترسي مناسب فقرا به خدمات بهداشتي مي شود. در اين زمينه نبايد از اهميت آب آشاميدني سالم، سيستم بهداشتي دفع فاضلاب و زباله، ايمني کار، امنيت راه ها و خشونت هاي محلي و منطقه اي غافل ماند.

برقراري ارتباط بخش بهداشت با ديگر بخش ها:
 

مديريت بهداشت جهاني بايد از طريق يک سلسله توافقات گسترده بين المللي مورد حمايت قرار گيرد و به نوبه ي خود اين توافقات را نيز مورد حمايت و پشتيباني قرار دهد. مهمترين اين توافقات به بخش کار، تجارت و محيط زيست مربوط مي شود.

جلب مشارکت نقش آفرينان جديد:
 

بخش خصوصي و جامعه ي مدني مي توانند نقش مهمي در هماهنگ سازي تلاشهاي بهداشتي در سطح منطقه و جهان ايفا کنند. ابتکاراتي چون اتحاديه ي gavi « ائتلاف جهاني بازرگانان عليه ايدز» و مجمع جهاني اقتصاد تلاش هايي است که براي جلب حمايت اقتصاد از بهداشت جهاني صورت مي گيرد.

ارزيابي مديريت هاي ملي بهداشت:
 

اصلاح عملکرد مديريت هاي ملي بهداشت (کاهش فساد، پاسخگو ساختن مقامات، تقويت روش هاي دموکراتيک مديريتي و پررنگ کردن حضور فقرا در نهادهاي مرکزي تصميم گيري) به دسترسي کشورها به منابع مالي بيشتر براي بخش بهداشت کمک مي کند.


نويسنده: حميد باصري

http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنابع: finance and development
  نشريه پيام پزشک، شماره 55..



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
اصول مهم بهداشت جنسی و راه حل ها
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:13 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
اصول مهم بهداشت جنسی  و راه حل ها

چکیده:
 

در اندیشه اومانیستی، لذت اصالت دارد و اساسا لذت ارزش است و رابطه جنسی، یك غریزه لذت‌بخش؛ اما اسلام این‌گونه نگاه نمی‌كند. در نگاه اسلام، انسان است و ابدیت او؛ پس باید تمام نیازها به صورت معقول و متوازن و هماهنگ پاسخ بگیرد تا ابدیت تامین شود؛ یعنی هم به لذت‌ها می‌پردازد و از آنها غافل نمی‌شود و هم همه‌چیز را در خدمت آخرت می‌بیند. اسلام در1500 سال پیش که حتی سواد خواندن ونوشتن معنا نداشت. گفته مستحب است قبل از غذا دست ها را باید شست؛ امروز درعلم مکروب شناسی، ثبت شده است، سرانگشتان دست از هرجای بدن بیشتر میکروب را به خود جذب می کند. برای همبستر شدن وقت معین کردن، بدان جهت است که شرایط زمان این اثر را روی بدن انسان اعمال می کند؛ لذا در مورد تأثیرغذا هم آمده است، درهرماهی بدن به یک نوع غذا نیاز دارد، که آن را به صورت یاد داشت دارم. مسأله موقع شناسی یکی از مسائل بسیارمهم زندگی است که توجه به آن در همه مسائل ضروری وبه خاطر همان شرایط متغیراست که فعل وانفعالات موجود در زمان، ایجاب می کند که عمل ما باید هما هنگ، با آن شرایط باشد.بهداشت جنسی یعنی جلوگیری از آسیب های آن، و هم زمان ارائه راه کار برای حل مشکلات احتمالی. با رعایت برخی نکات بهداشتی میتوانید به میزان زیادی از بروز عفونت های مجاری ادراری و مهبـلی جـلوگـیری بعمل آورید.یکی از عوامل بسیار مهم بیماری های وراثتی و مادر زادی، عدم رعایت دستوراتی است که اسلام در مورد آمیزشهای جنسی و مقاربت ها دارد.
کلید واژه:بهداشت، سلامت، اسلام، رابطه جنسی، ازدواج

مقدمه:
 

شاید این که اسلام فرموده است دختر نه ساله وپسرپازده ساله، می توانند ازواج کنند؛ به خاطرجلو گیری ازتبعات زیان بار دیر ازدواج کردن می باشد، وهم یک نوع پیشگی از نباید ها. درطب هم گفته می شود، پیشگیری بهتر از درمان است. بهداشت جنسی یعنی جلوگیری از آسیب های آن، و هم زمان ارائه راه کار برای حل مشکل. و لذا این توجیه که جوان هنوز به بلوغ عقلی نرسیده است، ازیک سو تعیین تکلیف بر خدا وپیامبر(ص) است، ومعنای آن این می شود، چیز هایی که امروزه ما ملاک وقت ازدواج می دانیم، بی خبر بوده اند!؟ واز سوی دیگر ظلم نا بخشودنی به نسل جوان و حتی جامعه است، به چند دلیل:
1 - تجارب گویا : به تجربه ثابت شده است، بچه هایی که درسن جوانیِ والدین متولد شده اند، بابچه هایی که درسن پیری به دنیا آمده اند، اصلاً قابل مقایسه نیستند وحتی کلمه «پیرزا» مانند یک ضرب المثل منفی درآمده که به افراد کودن... نسبت داه می شود؛ یعنی در واقع انسان کامل نیستند؛ که نتیجه آن را درموفقیت های فردی واجتماعی به راحتی خواهیم دید که وقت توضیح آن نیست
2 -حرمت زنا وتبعات آن: تبعات آن، نیاز به توضیح ندارد، و این که ثابت شده کسانی چون عادت کرده اند، بعد ازواج هم گرفتارند؛ درصورتی که همسر زیبا وخوبی هم دارند. این ظلم نابخشودنی فردی واجتماعی را، جا دارد کتابی مستقل درباره اش نوشته شود!؟. مافکر می کنیم اسلام ازاین ها بی خبر بوده است!؟ وما می دانیم بلوغ عقلی باید ملاک باشد!؟ تنها دریکی از شهرهای ایران سالی ششصد مورد ثبت شده که دخترانی بیچاره وبایدگفت، خودکشی کرده اند!؟ ویا جوانی پس از طلاق دادن زن خودکشی کرده اش، به کشورخارج می رود، شاید آرام بگیرد!؟
3 -حرمت استمناء: وتبعات بسیار خسارت بارجسمی... آن که با هیچ چیز توجیه نمی شود که گفته شود این ها چیزی نیست ولی اگر بلوغ عقلی نباشد واقعاً خسارت باراست!؟ به هرصورت تبعات دیر ازواج کردن جوانان از سوی دیگر، دامن گیر والدین طرفین... نیزمی شود که نیازی به توضیح نیست، تا کجا هارا با تیرزهرآلود خود نشانه می رود. ای دوصد افسوس!؟ باتعیین تکلیف نمودن انسان برای خدا و رسولش!؟ آن هم کاری که والدین طرفین می توانند مراقب آنها باشند، تاروش زندگی را یاد بگیرند؛ و چون درخت کاشت شده، ریشه زده و شاخ و برگ پیدا کند وبعد از چند سال آبیاری... به ثمر بنشیند خیلی راحت وآسان هم هست به خصوص اگر به فرهنگ عمومی تبدیل شود
4 -دفع شهوت: یکی ازمسائل بسیارمهم سلامتی ودفع نشدن به موقع آن می باشد که خود یکی عوامل بستر ساز بیماریهای روحی وجسمی، و درشباهت درست مانند میوه رسیده است که اگر به موقع چیده نشود ازبین خواهد رفت. تاریخ 18/7/87 از رادیو پیام شنیده شد، کسانی که دچار اختلالات زنا شویی هستند، بیشتر به بیماری های قلبی وعروقی مبتلا می شوند ؛ ولی سلامت قوای جنسی و دفع به موقع آن شبیه خون دادن می باشد که از بیماری هایی جلو گیری و برای سلامتی جسم وجان ووضع عمومی خون بسیارمفید است؛ دفع شهوت، عمدتاً برای سلامتی است، نه تنها لذت بردن ویا تولید مثل، اگر برای تولید مثل می بود، باید مانند حیوانات باشد!؟ واگر برای لذت می بود، می شد خداون چیز دیگر را جایگزین کند و شهوت به وقتش برای تولید مثل دفع وبعد ساکت شود، تا این همه بد بختی را بر سر بشر نیاورد!؟ درست مانند حیوانات که دیگر مشکل زنا واستمناء ... را ندارند؟! چقدر انسان که تاکنون جان خود را فدای آن کرده ویا خون چه کسانی که برای آن ریخته نشده، وچه آبروها وحیثیت ها که تا کنون از بین نرفته است!؟ ولی با این حال دفع این ماده حیاتی، باید این طور باشد که دلیل آن گذشت.

حرمت استمناء و دیدگاه اسلام
 

لازم است قدری کلی وارد بحث شد، وبه این سؤال پاسخ داد، آیا هدف اسلام از حرمت بسیاری از چیزهایی که انسان با آنها سروکار دارد؛ صرفاً به خاطر آخرت است، یعنی اگرکسی به حرامی مرتکب شد، نتیجه آن را فقط در آخرت خواهد دید، یا مسأله بگونه دیگر است؟ در مورد جواب این پرسش سالها دغدغه ماست، ودر این باره نوشته و یاد داشت هایی دارم که عصاره همه آنها یک چیز است و آن این که همه دستورات اسلام اعم از واجب، مستحب، حرام، مکروه و مباح، برای این است، هر چیزی که انسان بطور مستقیم و غیر مستقیم، با آنها سروکار دارد، براساس دستورات اسلام شکل گرفته وسامان بیابند، چون چنین زندگیی است که می تواند بستری باشد برای کسب ارزش های انسانی وزندگی ماورای این عالم که خداوند برای بنده اش مقدر فرموده است، تا با بهره گیری از مواهب دنیوی، سعادت ابدی را برای خود فراهم آورد؛ بنا براین وقتی زندگی براساس دستورت اسلام تنظیم وبرنامه ریزی شده باشد نتیجهه آن این، خواهد شدکه انسان به طور طبیعی راه خود را به گونه ای ادامه دهد که ثمره آن این خواهد شد، علاوه براینکه انسان مرتکب نبایدها نخواهد شد، همین امر بستری خواهد شد که انسان در بایدها، ایده آل ترین آنها را به دست آورد که نمونه عینی آن انبیاء و اولیاء(ع) و مخلصین می باشند؛ در واقع زندگی سعادت مندانه آخرت از همین حالا شروع شده واین نوع زندگی تنظیم شدهِ براساس موازین اسلامی است، که مقدمه وبستر است، برای زندگی جاودان که سوره هایی دربست و آیاتی در این باره آمده است وتکرار«ربنا أتنا فی الدنیا حسنه»(1) و این که بعد می فرماید«و فی الاخره حسنه» بهترین دلیل و نص صریح برای این ادعا است که آخرت بدون دنیای سامان یافته طبق دستورات اسلام، هرگز وجود خارجی پیدا نخواهدکرد. همه دستورات اسلام از واجب گرفته تا مستحب... برای سامان دادن به زندگی در همه ابعاد زندگی است. از اعتقادات گرفته تا عبادات، اخلاقیات... جدیداً دانشمندان خارجی به این حقیقت پی برده اند که باورهای دینی از بیماریهای مانند افسردگی ، فشار خون، آلزایمر(فراموشی).... جلوگیری می کند. افراد دارای معنویت، درعمل جراحی خوب جواب داده و زود وراحت بهبود خود را به دست خواهند آورد. خداوند درباره این که دین وسیله سامان بخشیدن به زندگی است، ویکی از نمونه های آن عبادات می باشد می فرماید « ازصبر ونمازکمک بجویید: (2) »: این که می فرماید ازصبر ونمازکمک بگیرید، صرفاً متوجه دنیا ودر درجه اول امور دنیوی وزندگی مادی را دربر می گیرد، چون گفته شد اول می خوانیم« ربنا آتنا فی الدنیا حسنه» بعد می خوانیم« وفی الاخره حسنه»: بنا براین نیرو وکمک گرفتن از امور عبادی، در دنیا قابل طرح است نه در آخرت. ونیز بهداشت روانی وجسمی از مهم ترین رمز سلامتی و زندگی بشر است و تنها چیزی که می تواند به این خواسته بشر جامع عمل به پوشاند، عبادات ...و نماز است. بشر ذاتاً به زیبایی و بهداشت، نیاز دارد تا در مقابل آلاینده ها ویروسی اخلاقی وجسمی... در امان باشد ونماز یکی ازآن هاست که بهداشت عمومی را ازآن بوسیله غسل، وضو... فرا می گیریم ومهم این که نما ز نظافت و پاکیزگی را با رنگ خداییش به ما نشان می دهد. نماز درضمن روش تربیت، روش در بسیاری ازکارها وحتی مدیریت وطبابت... حرکت های تکنیکی را بما یاد می دهد. هفتاد درصد بیماری ها براثر به کارکردن، بد راه رفتن، بد نشستن، بد برخواستن... می باشد. چرا درنماز باید حرکت... طبق دستورباشد والا...؟! همه این ها دلیل علمی دارد وبرای سلامتی انسان می باشد، درقالب رنگ وبوی معنوی!؟. واقعاً عجب اسلام جامع وکامل چند منظوره رفاه دنیوی واخروی داریم که.به هرصورت، پس حرمت استمناء به خاطر سلامت جسم و روح می باشد، که بدون سلامت جسم و روح ولو انسان درکاخ طلا باشد زندگی، لذتی که ندارد هیچ، جز درد و رنج حاصلی نخواهد داشت. اجتناب ازحرمت استمناء، برای سلامتی و داشتن زندگی ایده آل است که بعداً روشن تر خواهد شد.

عوارض و تبعات استمناء
 

عوارض چیزهایی هستند، که متوجه سلامتی روحی وجسمی... ما می شوند، وتبعات، آن هایی می باشندکه متوجه اطرافیان نسبت به بیماری ما خواهد شد. در مورد عوراض استمناء قبلاً بطور اجمال بحث شد ولی به خاطر اهمیت آن لازم است به طور مفصل بحث را ادامه دهیم. درکتاب گناهان کبیره شهید آیه الله دستغیب شیرازی جلد دوم ص292 درمورد ،عوراض اسمتناء چنین آمده است:

شیوع استمناء
 

متأسفانه به واسطه مشکلات بی حد و حساب ازدواج و تجرد جوانان به قرار مسموع، این مرض خانمان سوز وگناه کبیره شیوع فوق العاده پیدا کرده و دانسته یا ندانسته بسیاری از جوانان عزیز را با انواع و اقسام بیماری ها مبتلا می سازد. صرفنظر از عقوبت های اخروی که دارد وظیفه پدرها و مادرها است که فرزندان خود را بیاگاهانند و مواظب جوانان خود باشند و همچنین درمرتبه دوم وظیفه[عالمان دینی و] دبیران و آموزگاران تعلیمات دینی و بهداشت است که جوانان را به عواقب وخیم روحی و جسمی این بلیه با خبر سازند. دراینجا مقداری از مضرات استمناء را از کتاب «ناتوانی های جنسی» که مجموعه ای از نوشته های متخصصین فن است نقل می کنیم.

مضرات جسمی و روحی استمناء
 

این عمل مبتلایان را به ضعف قوای شهوانی دچار می کند، جبون[ ترسو] وبی حال بارمی آیند ، شهامت ودرستی از آنان سلب می شود چه بسا اشخاصی هستند که در عنفوان جوانی در اثر مبتلا شدن بجلق چنان دچار ضعف قوای روحی وجسمی می شوند که معتادین به تریاک و شیره درمقابل آنان شیرنری بشمارمی آیند. عمل غیر طبیعی جنسی یعنی استمناء یا جلق از لحاظ روابط نزدیک با حواس پنجگانه دارد ودر درجه اول در چشم و گوش اثر می گذارد بدین معنی که «دید» چشم را ضعیف کرده و حس سامعه را نیز تا اندازه قابل توجهی از کار می اندازد. مبتلایان بجلق مخصوصاً آنهائی که از لحاظ جسمانی ضعیف می باشند غالباً مگسی جلو چشم خود می بینند که بشدت آنها را ناراحت می کند و حتی وقتی چشم های خود را می بندند بازنمی توانند ازآسیب مگس در امان باشند و چون این عمل هر بار چندین دقیقه ادامه پیدا می کند چشمشان سیاهی رفته و دچار سرگیجه می شوند و بزمین می افتند همچنین بطور مداوم صدای ناهنجاری درگوش خود احساس می کنند که بسیار نارحت کننده است علاوه بر اینها تحلیل رفتن قوای جسمانی و روحانی، کم شدن خون، پریدگی رنگ، نقصان قوای حافظه، لاغری ، ضعف وسستی زیاد ازحد، بی اشتهائی،کج خلقی، عصبانیت، دوران سر و هزاران آفت دیگر از بیماری هائیست که گریبان مبتلایان بجلق را خواهد گرفت. البته آن هائیکه از لحاظ جسمانی قوی هستند ممکن است قدری دیرتر با این بیماری ها دچار شوند ولی بهرحال عدم ابتلاء با آنها از محالات است و خواه و ناخواه همه باید به چنین مصائبی گرفتار شوند.

بهداشت جنسی و نکات مربوط به آمیزش زنان
 

با رعایت برخی نکات بهداشتی میتوانید به میزان زیادی از بروز عفونت های مجاری ادراری و مهبـلی جـلوگـیری بعمل آورید. تــرشحات طبیعی مهبل برای سلامت مهبل ضروری میباشد. در مهبل باکتریهای غیر بیماری زای طبیعی وجود دارنـد کـه وجـودشـان از بـروز عفونتهای باکتریایی و قارچی ممانعت بعمل می آورد. ترشحات طبیعی مهبل شفاف و یا سفید،رقیق و یا غلیظ بوده اما بی بو و ایجاد سوزش و خارش نمیکند. عفونتهای باکتریایی، قارچی، انگلی و عفونتهای ادراری معمولا در زنان شایع است بطور مختصر با علایم این بیماریها در ادامه مطلب آشنا شوید:
1) عفونت قارچی(کلامیدیا): ترشحات سفید و پنیری شکل مهبل-تورم و درد در نواحی تناسلی-خارش شدید-مقاربت دردناک.
2) عفونت باکتریایی:ترشحات سفید، خاکستری و زرد-بوی نامطبوع ماهی-خارش و سوزش-التهاب و تورم خفیف مهبل.
3) عفونت انگلی(تریکومونا): خارش، سوزش و تورم شدید مهبل-ترشحات کف آلود خاکستری، زرد و یا سبز-بوی نامطبوع ماهی-درد حین ادرار و یا مقاربت جنسی.
4) عفونت مجاری ادرار: احساس سوزش حین ادرار- وجود خون در ادرار- ادرار با بوی تند و تیره رنگ-اضطرار فراوان برای ادرار کردن حتی زمانی که مثانه نیمه پر باشد-قطره قطره آمدن ادرار-تکرار ادرار.

نکات بهداشتی ویژه دختران و زنان:
 

1) پس از ادرار کردن و اجابت مزاج همیشه از سمت جلو بطرف عقب خود را بشویید. این کار از رانده شدن باکتریهای نواحی مقعد به مهبل جلوگیری میکند.
2) در طی روز لباسهای زیر با جنس الیاف نخی بتن کنید. از پوشیدن لباسهای بدون تهویه مانند لباسهای نایلونی و ساخته شده ازسایر الیاف مصنوعی خودداری کنید. تا آنجا که ممکن است شبها بدون لباس زیر بخوابید تا مهبل با جریان هوا در تماس باشد.
3) از پوشیدن لباسهای تنگ مانند شلوار جین، جوراب شلواری و مایو به مدت طولانی اجتناب کنید. لباسهای گشاد و راحت بتن کنید.
4) برای شستشوی لباسهای زیر خود از شوینده های غیر معطر و ملایم استفاده کنید.
5) از وان آب داغ و جکوزی استفاده نکنید.
6) کاندومها و دیافراگمهای از جنس لاتکس و ژلهای اسپرم کش در برخی از زنان ایجاد تحریک میکنند که باید از سایر روشهای جلوگیری از باردار استفاده گردد.
7) حین مقاربت جنسی از لغزنده کننده های (لوبریکیشن) پایه آب (محلول در آب) و غیر معطر استفاده کنید. از وازلین و لوبریکیشنهای حاوی سیلیکون استفاده نکنید.
8) لباسهای زیر خود را حداقل هر دو روز در میان عوض کنید.
9) حتما قبل و پس از آمیزش جنسی ادرار کنید.
10) از پودر تالک در اطراف مهبل استفاده نکنید زیرا که پودر تالک رطوبت را در خود نگه میدارد.
11) در صورتی که از تامپون در دوران قاعدگی استفاده میکنید حداکثر آن را هر 4-3 ساعت یکبار عوض کنید. پیش از گذاشتن تامپون دستهای خود را کاملا بشویید. در طی خواب شبانه هیچگاه از تامپون استفاده نکنید و جای آن از پد های بهداشتی استفاده کنید.
12) نوار بهداشتی (پد) را میبایست هر 6-4 ساعت یکبار (حداکثر 8 ساعت) عوض کرد. پیش از گذاشتن پد نیز دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
13) از تامپون، نوارهای بهداشتی و دستمال توالت معطر استفاده نکنید.
14) همیشه مهبل و اطراف آن را خشک و تمیز نگه دارید. رطوبت رشد میکروبها و قارچها را سرعت میبخشد.
15) بطور منظم سطح خارجی مهبل را با آب ولرم شستشو دهید. برای شستن مهبل نیازی به استفاده از صابون نمیباشد.
16) حین استحمام از صابون و شامپوهای غیر معطر و ملایم استقاده کنید. از وان کف صابون نیز استفاده نکنید.
17) هیچگاه لباسهای خیس و مرطوب را بتن نکنید. چنانچه لباسهایتان خیس شد فورا آن را عوض کنید.
18) هنگام شامپو کردن و آب کشیدن موها حین استحمام سر خود را بسمت جلو خم کنید تا شامپو با مهبل و ناحیه تناسلی تماس نیابد.
19) پس از استحمام با یک حوله نرم ناحیه تناسلی را به ملایمت خشک کنید. برای این کار میتوانید از سشوار (با درجه باد سرد ) نیز استفاده کنید.
20) هیچگاه ادرار خود را نگه ندارید.
21) از دوش مهبل استفاده نکنید. چراکه این عمل ترشحات و باکتریهای طبیعی و محافظ مهبل را میشوید.
22) پس از استحمام ادرار کنید.
23) از روابط جنسی پر خطر اجتناب کنید.
24) در طی روز آب فراوان بنوشید. استرس و وزن خود را نیز کاهش دهید.
25) مصرف روزانه ماست از بروز عفونتهای قارچی مهبل جلوگیری میکند.
26) مصرف بی رویه و سر خود آنتی بیوتیکها میکروبهای مفید و طبیعی مهبل را از میان برده و زمینه ابتلا به عفونتهای قارچی را افزایش میدهد.
27) خانمهای که در دوران حاملگی، شیر دهی ویائسگی میباشند و همچنین خانمهایی که از قرصهای ضد بارداری استفاده میکنند از آنجایی که سطوح هورمونهای بدن آنها دستخوش تغییر میشود میبایست بیشتر بهداشت فردی خود را رعایت کنند.

نکات مربوط به آمیزش:
 

مراحل اوج لذت جنسی زنان
 

در دنیای امروز هنوز این مسئله که دخول تنها راه صحیح و پذیرفته شده برای رسیدن زنان به ارگاسم است، وجود دارد. حتی بسیاری از مشاوران جنسی، به عنوان مثال معاشقه، ناز و نوازش یا خودارضائی را روشهای ارضا کننده ای نمیدانند. به هر حال از لحاظ فیزیولوژیکی، ارگاسم، ارگاسم است. چه از طریق خودارضائی، چه از راه مقاربت، چه به روش تحریک و چه از طرق دیگر! اما این سوال مطرح است که کدام راه موجب بروز عوارض نمیشود و حلال است که در آخر به همان دخول از طریق مهبل میرسیم.

مرحله انگیزش (تحریک)
 

وقتی بر اثر تحریک، خون در اندام جنسی جمع میشود کلیتوریس سفت میشود و در همان لحظه مهبل شروع به ترشح مقداری ماده لیز کننده میکند، همچنین سطح داخلی دیوار لوله واژن بر اثر نوعی فرآیند تعریق، با یک ماده لیز کننده پوشیده میشود. سیاهرگ مهبل گشادتر و پر از خون شده، رنگ مهبل تیره تر میشود. در همین زمان میزان ضربان نبض و فشار خون به طور قابل ملاحظهای بالا رفته، در اندامهای جنسی حرارت و تورم احساس شده و برانگیختگی زن از مرحله تحریک به مرحله پلاتو (دوام برانگیختگی جنسی) پیش میرود.

مرحله پلاتو (دوام برانگیختگی جنسی)
 

بافت دیواره یک سوم خارجی واژن به علت پرخون شدن، متورم میشود که در نتیجه، موجب تنگی ورودی دهانه مهبل میگردد. به این مرحله سکوی ارگاسم میگویند. در این مرحله به نظر میرسد [کلیتوریس] در زیر یک کلاهک رفته یا به داخل کشیده میشود اما در حقیقت، کلیتوریس به عنوان یک گیرنده تحریکات، درجهت پاسخ به تحریک مستقیم نواحی مجاور کمک میکند. رحم، لوله رحم و تخمدان بزرگتر شده و تنفس، ضربان نبض و حرکات زن سریعتر میشود.

مرحله اوج لذت جنسی
 

لوله واژن به طور ریتمیک شروع به منقبض شدن میکند. همچنین انقباض غیرارادی اسفنکتر مقعد نیز در این مرحله پیش میآید. تعداد نبض و میزان فشار خون بالا میرود. افزایش انقباض عضلات و مملو از خون شدن سیاهرگ موجب رسیدن به اوج لذت جنسی میشود. همچنین باید در نظر گرفت ارگاسم یا به طور مثال عکس العمل طبیعی زانو نمیتواند به زور صورت پذیرد، این بازتابها به طور طبیعی اتفاق میافتند.

مرحله آرامش
 

در این مرحله، احتقان یک سوم خارجی واژن و احتقان عروقی تغییر کرده و از بین میرود. ضربان نبض کاهش یافته و بافتها از تورم خارج میشوند.رنگ تیره واژن به رنگ اولیه باز گشته و اندامهای جنسی به حالت طبیعی اولیه خود بر میگردند. بدن آرام و سست شده و گاهی عرق میکند. قابل ذکر است در پاسخ فیزیولوژیکی زن به تحریکات جنسی، اعضاء غیر تناسلی بدن نیز واکنشهایی دارند از جمله: تغییراتی در پستان، در بعضی موارد احساس اجبار در دفع ادرار در طول آمیزش یا پس از آن، افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب، افزایش تعداد دم و بازدم و نفسهای عمیق، تعریق ( این واکنش در افراد متفاوت است، در مرحله به آرامش بعضی احساس گرمای شدید میکنند و بعضی احساس سرما. در بسیاری موارد در قسمتهای مختلف بدن قطرات عرق جاری میشود.

سه اصل مهم و بهداشت جنسی
 

این سه مورد از بهداشت جنسی، گرچه بسیارمهم است، ولی ظرفیت کتاب اجازه نمی دهد بطور مفصل وارد بحث شویم، و درهمین حد هم به طور اجمالی از آنها عبورمی کنیم.
1- سلامت تولید مثل:
یکی از عوامل بسیار مهم بیماری های وراثتی و مادر زادی، عدم رعایت دستوراتی است که اسلام در مورد آمیزشهای جنسی و مقاربت ها دارد . سال 86 که برای تحقیق در مورد بیماری های وراثتی و ژنتیک، را درآسایشگاه سالمندان و معلولان خیریه بقیه الله قم، شروع و با بسیاری از معلولان مصاحبه کردم، اکثر معلولان، مادر زادی و وراثتی بودند!؟. به قول دکتر غلامرضا نور زاد، درکتاب (مشاوره ژنتیک) صفحه262 بیش از شش میلیون ناقص الخلقه ومعلول داریم. که حداقل سی درصد از ناحیه آمیزش های غیر اصولی ودیگر مسائل جنبی آن می باشد، که درکتاب حلیه المتقین صفه66بیان علت آمده است، ودرکتاب فوق صفحه148 این گونه آمده است " ...این اختلال، درجوامعی که بیماری های مقاربتی شیوع دارد، افزایش دارد": گفته ها وسفارشات زیادی درکتاب حلیه المتقین ازمعصومین (ع) آمده است، ازجمله. سفارشی است که حضرت رسول (ص) به حضرت علی (ع) دارند. ونیزامام صادق(ع) می باشد. به جهت اینکه مطالب زیاد و بعضی از عبارت روان نیست؛ لذا با تصرفاتی گزینشی...؛ مطالب با اهمیت تر را می آوریم.(امام صادق (ع) می فرمایند "در اول و میان ماه و آخر ما جماع نکنید که باعث سقط جنین می شود و این که ممکن است طفل دیوانه و یا به بیماری صرع مبتلا شود": و حضرت رسول (ص) می فرمایند" اگرکسی در حال حیض با همسرخود جماع کند فرزند، به بیماری خوره ویا پیستی مبتلا می شود": ونیزحضرت صادق (ع) فرمود" دشمن ما کسی نیست، مگر اینکه ولد زنا باشد": و نیزازحضرت (ع) وارد شده، در وقت جماع صحبت نکنید که توهم آن می رود فرزندی که متولد می شود لال باشد و در وقت مقاربت به آلت زن نگاه نکنید که امکان دارد بچه کور به دنیا بیاید": البته صحبت اگر عشق بازی و تحریک کننده قوای جنسی باشد، اشکال که ندارد، هیچ حتی یکی از ضروریات مقاربت، بازی، عشوه و بیان جملات تحریک کننده قوای جنسی است که جلو بسیاری از نبایدهای جنسی، وپیامد های روحی و حتی جسمی آن را خواهد گرفت، وشهوت را برای اینکه به طورکامل وطبیعی، انزال شود آماده می کند. نباید های جنسی یکی از عوامل افت وگاهی تخریب قوه جنسی مرد یا زن و یا هر دو می باشد؛که اکثراً متوجه زنها می شود چون شهوت زن درسینه وقسمت بالای بدن او قرار دارد وبدون تحریک خود را برای انزال طبیعی به پایین نمی رساند ، برگشته و باعث سردی وسکون شهوت می شود، به خلاف مرد که در این حد وبه این شکل نیست."امام صادق(ع) می فرمایند" مرد اگر درحالی که کسی درخانه بیداراست با زن خود جماع کند بیم آن می رود که فرزند زناکار شود": وحضرت رسول(ص) می فرمایند" به حق خداوندی که جانم در قبضه قدرت اوست، اگرکسی درخانه ای جماع کند که کسی او را به بیند یا نفس و حرکت او را متوجه شود، فرزندی که متولد شود، رستگار نبوده و زناکارمی شود" و نیز حضرت می فرمایند" اگرکسی محتلم شده، وقبل از غسل، جماع کند، احتمال می رود بچه دیوانه شود": تصور شود؛ پس خیلی ها باید فلان شوند ونمون ذکر شود که خیلی ها فلان نشده اند!؟ در مورد این تصور، باید گفت کسانی که از نظر روحی وجسمی ممکن است مستعد نباشندو برعکی کسانی مستعد باشند که این هم برمی گردد به سالم وقوی بودن ویاعکس آن. به هرصورت درامر وقوع مشکل وعدم آن دخالت دارد ولی در هر دو صورت اگر هم مشکلی رخ ندهد هم خلاف دستور اسلام وگناه است وهم یک ایده آل سلامت مقاربت از دست رفته ونیز اینکه این دسورات رعایت نشود، قطعاً برای مقاربت طبیعی زیان خواهد داشت و ممکن است عوامل دیگرآن را تشدید کرده وبیک بیماری مقاربتی ومانند آن تبدیل گردد.
2: نبایدهای هم بستر شدن: سفارشات حضرت رسول (ص) به علی (ع) بدون تجزیه وتحلیل بدین قراراست:پس فرمود که" یاعلی جماع مکن در اول ماه و میان ماه که دیوانگی و خوره و خبط دماغ راه می یابد به آن زن و فرزندانش. یا علی جماع مکن بعد از جماع پیشین، که اگر فرزندی بهم رسد احول[ اختلال درچشم] خواهد بود. یاعلی دروقت جماع سخن مگو که اگر فرزندی حاصل شود ایمن نیستی که لال باشد و نگاه نکند احدی به ... زن خود و چشم بپوشد در آنحالت که نظر کردن به ... در آنحالت باعث کوری فرزند می شود. یا علی به شهوت و خواهش زن دیگری با زن خود جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد مخنث یا دیوانه باشد یا علی هر که جنب با زن خود در فراش خوابیده باشد قرآن نخواند که می ترسم آتشی از آسمان بر هر دو نازل شود و بسوزاند ایشانرا. یاعلی جماع مکن مگر آنکه تودستمال از برای خود داشته باشی و او دستمالی از برای خود داشته باشد و هر دو خود را بیک دستمال پا نکنید که دشمنی در میان شما پیدا می شود و آخر بجدائی می کشد. یا علی ایستاده جماع مکن که آن فعل خران است و اگر فرزندی بهم رسد مانند خران بررختخواب بول می کند. یا علی در عید فطرجماع مکن که اگر فرزندی بوجود آید شر بسیار از او به ظهور آید. یا علی در شب عید قربان جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد شش انگشت یا چهار انگشت در دست داشته باشد. یا علی در زیر درخت میوه دار جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد جلاد و کشنده مردم باشد یا رئیس و سرکرده ظلم باشد. یا علی در برابر آفتات جماع مکن مگر آنکه پرده بیاویزی که اگر فرزندی بوجود آید همیشه در بد حالی و پریشانی باشد تا بمیرد. یا علی در میان اذان و اقامه جماع مکن که اگر فرزندی بوجود آید جری باشد در خون ریختن. یا علی چون زنت حامله شود بی وضو با او جماع مکن، که اگر چنین کنی فرزندی که بهم رسد کور دل و بخیل باشد. یا علی در شب نیمه شعبان جماع مکن که اگر فرزندی حاصل شود شوم باشد و در رویش نشان سیاهی باشد. یا علی در روز آخرماه شعبان جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد عشار و یاور ظالمان باشد و هلاک بسیاری از مردم به دست او بود. یا علی برپشت بام جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد منافق و ریا کننده و صاحب بدعت باشد. یا علی چون به سفر بروی درآنشب که می روی جماع مکن که اگر فرزندی بوجود آید مالشرا بنا حق صرف کند و اسراف کنندگان برادر شیاطین اند و اگر بسفری روی که سه روز راه باشد جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد یاور ظالمان است.
3 : باید های همبستر شدن: یاعلی درشب دوشنبه جماع کن که اگر فرزندی بهم رسد حافظ قرآن و راضی بقمست خدا باشد. یا علی اگر در شب سه شنبه جماع کنی و فرزندی بهم رسد بعد از سعادت اسلام او را روزی شود و دهانش[به نیک گفتن] خوشبو و دلش رحیم و دستش جوانمرد و زبانش از غیبت و بهتان پاک باشد. یا علی اگر در شب پنجشنبه جماع کنی و فرزندی بهم رسد حاکمی از حکام شریعت یا عالمی از علماء باشد و اگر در روز پنجشنبه وقتی که آفتاب در میان آسمان باشد با زن خود نزدیکی کنی و فرزندی بهم رسد شیطان نزدیک او نشود تا پیر شود و خدا او را روزی می کند به سلامتی در دنیا و دین. یا علی اگر جماع کنی در شب جمعه و فرزندی بهم رسد خطیب و سخنگو باشد. واگر در شب جمعه بعد از نماز وخفتن، جماع کنی امید هست آن فرزند از ابدال باشد. یا علی در ساعت اول شب جماع مکن که اگرفرزندی بهم رسد ایمن نیستی که ساحر باشد و دنیا را بر آخرت اختیار نماید. یا علی این وصیت را از من بیاموز چنانچه از جبرئیل آموختم":

خطاب به بشر است نه علی تنها
 

لازم به ذکر است این خطاب ها، عام و پیامبر ازطرف خدا برای بشر دارد دستوراتی را گوش زد می کنی که یکی ازآنها علی(ع) می باشد. ای بشر هروقت... باهمسرخود هم بستر مشو... ؛درحدیثی همه بشرعیال خدا نام دارد، ولو کسانی خون خوار باشند، خداوند در صدد نجات آنهاست. ولذا حضرت رسول را جایی مبعوث به رسالت می کند که دختران را زنده به گور می کردند... چون حضرت «رحمه للعالمین» است وخلاصه" لاحیاء فی الادین":دردین حیا وشرم نیست": ولوبه داماد...خود باشد باید مسائل را گفت ولو به وسیله نامه، کتاب...؛ کس دیگر باشد؛ و همین نگفتن ها بود وهست، که شاهد این همه معلول وناقص الخلقه هسیم.

برخی از اسرار علمی مقاربت
 

چرا اسلام برای مقاربت وقت معین فرموده است؟ درجواب باید گفت. از نظر علمی و انسان شناسی، دارای نکات بسیار دقیق وحساسی می باشد، که وقتی مورد بررسی قرارگرفته و بازشود، خواهیم دید واقعیت هایی نهفته اند، مانند سایردستورات اسلام که امروزه باپیشرفت علم، یکی پس ازدیگری، بشردارد به آن ها می رسد. اسلام در1500 سال پیش که حتی سواد خواندن ونوشتن معنا نداشت. گفته مستحب است قبل از غذا دست ها را باید شست؛ امروز درعلم میکروب شناسی، ثبت شده است، سرانگشتان دست از هرجای بدن بیشتر میکروب را به خود جذب می کند. برای همبستر شدن وقت معین کردن، بدان جهت است که شرایط زمان این اثر را روی بدن انسان اعمال می کند؛ لذا در مورد تأثیرغذا هم آمده است، درهرماهی بدن به یک نوع غذا نیاز دارد، که آن را به صورت یاد داشت دارم. مسأله موقع شناسی یکی از مسائل بسیارمهم زندگی است که توجه به آن در همه مسائل ضروری وبه خاطر همان شرایط متغیراست که فعل وانفعالات موجود در زمان، ایجاب می کند که عمل ما باید هما هنگ، با آن شرایط باشد. دراین جا به چند مورد دستورات فوق اشاره ای داشته باشیم تا قدری متوجه اسرار بیان حضرت رسول شویم، کلمه به کلمه این ها دلیل علمی دارد، کافی است که اهمیت دادن ویا ندادن به آن ها، همه به جهت این است که ما را متوجه خوب ویا بدی هایی سازند که در زندگیمان اثردارد؛ که ازبدی هاگریزان وبه سمت خوبیها حرکت کنیم.
1- خورشید: درجایی دیگری می تواند بیماری زا باشد. درکتاب بهداشت کار از مهندس پریوش حلم سرشت و... صفحه50 درمورد مضرات اشعه ماورای بنفش خورشید بحث می کند که درمیان کشاورزان ایجاد بیماری، ازجمله سرطان پوست می نماید. گرما زدگی های تابستان که درمواردی منجر به مرگ می شود، درکتاب مذکور چنین آمده است"جهت پیشگیری از ناراحتی پوست بایستی از تابش مستمرآفتاب به خصوص درکنار دریا ویا ارتفاعات که مقدار بیشتری اشعه ماوراء بنفش به زمین میرسد ...ویا استفاده از سایه بانها جلوگیری نمود..." درمورد منع مقاربت درنورمستقیم خورشیدکه بدن درحال تحریکات لازم، برای انزال کامل وبه طور طبیعی منی می باشد، مقاربت باید درشرایط آرام وطبیعی قرار داشته باشد؛ به خصوص درحال انزال وانعقاد نطفه دررحم که بسیارحساس وهمه سیستم های بدن وزیزمجموعه های ریز ودرشت آنها درشرایط آسیب پذیری قراردارند، اشعه ما ورای بنفش خورشید اثر خود را خواهد گذاشت وجنین را دچار مشکل کرده وبستری می شود برای این که باکمک عوامل دیگر، بستر موجود، منجر به نقص جزئی ویاکلی درجنین شود ولذا می فرماید اگر حایلی جلو نور مستقیم خورشید نباشد ممکن است این مشکل رخ دهد؛ بنا براین، غیراز این، چیز دیگری درمورد خورشید( با آن همه اثرات مثبتش) متصور نیست که البته به یک بحث علمی نیاز دارد.
2- شرایط طبیعی: درکتاب نا باروری وپسرشدن جنین آمده، برای این که منی به طورطبیعی انزال شود، لازم است هیچ گونه نا امنی، ترس، دلهره، خستگی، عصبانیت، بی میلی، خواب آلودگی... اصلاً وجود نداشته باشد. چون درغیراین صورت، اگر نا امنی... تکرار شود نتنها نطفه وجنین، بلکه حتی خود سیستم قوای جنسی دچار مشکل جدی خواهد شد!؟ حدود ده روز پیش آقایی که دچارمشکل جدی شده بود، منزل آمدند، وقتی ریشه یابی کردم معلوم شد، زنی را که صیقه کرده بوده، هم خیلی ترس ودلهره داشته که خانمش نفهمد وهم اینکه مقاربت باعجله وشتاب صورت گرفته بوده است. خودش گفت: الان کاملاً وضعم بد شده وبی میلم!؟ جدیداً به اثبات رسیده افراد عصبانی درحالی عصبانی آبی را که دارد می نوشد عصبانیت باعث می شود ملکول های آب را به طورکلی تغییردهد!؟ به همین جهت است که اسلام درباره عصبانیت به شدت برخورد می کند. بنا براین، ترس ودلهره... اثری خواهد داشت که سیستم قوای جنسی درآن شرایط، حالت طبیعی خود را به طورکلی از دست داده وگلبول هایش همان وضع را پیدا کند که آب پیدا می کند. و این نوع آسیب هاست که جاهای دیگر هم مشکل ایجاد می کند مثلاً آسیب جنین که بچه نابینا متوله می شود بابچه ای که خون خوار... ویا نخبه متولد می شوند متفاوت است. به بینید نا آرامی... با وضع طبیعی قوای جنسی چه می کند تاچه رسد شرایط بسیارحساس انقاد نطفه، درحالی که می ترسد کسی که در منزل خواب است به فهمد، وبه همین خاطر امنیت وآرامش می باشد که درحدیث آمده است، عروسی باید درشب و یا مقاربت بعد از نصف شب باشد که هم شکم پرنیست وهم دیگر ترس این که کسی زنگ بزند، بیدار باشد... منتفی است. مسأله نیمه ماه... هم وضعی شبیه همین ها دارد که که مجال بررسی آنها نیست. البته به نظر می رسد که حتی ضرورت دارد کتابی مستقل فقط درباره همین سفارحضرت رسول (ص) به علی(ع) نوشته شود ودانشمندانی که دلشان برای بشرمی سوزد تحیقات وسیعی درمورد گفته های پیامبر انجام داده ونتایج آن را دراختیار بشر قراردهند تا دیگر شاهد این همه معلول وناقص الخله... نباشیم!؟

راه حل:
 

برای حل مشکل، چه راه کارهایی وجود دارد و چه کار باید کرد که انسان خود را بادست خود، در دریای ناخواسته های زیان بارغرق نسازد؟ درجواب باید گفت.خداوند، نه کارعبس می کند ونه ناتوان درخلق هر آنچه هست که بندگانش بدانها نیاز دارند، لذا درسوره (والتین) پس از چندین سوگند می فرماید "لقد خلقنا الانسان فی احسن التقویم" منظور از(...احسن التقویم) یعنی اینکه بشر به کشف وساخت هر چیزی که نیاز داشته باشد، خداوند ازیک سوامکانات وابزارلازم را در وجودش به او ارازانی داشته است؛ واز سوی دیگر اشیاء عالم را برای دست یابی به خواسته هایش مسخر اوگردانیده که درچندین آیه متذ کرآن شده است ازجمله آیه 13 ازسوره جاثیه " او آنچه درآسمان وزمین است همه را ازسوی خودش مسخر شما ساخته ...": ونیزدرهمین مورد حدیثی، مطلب را روشن ترمی نماید(دوائک فیک و دائک منک) منظور (دوائک فیک ) است یعنی هر چه انسان بخواهد و نیاز داشته باشد دروجودش موجود است؛ مانند عقل، شعور، تفکر... که می بینم بشراز نظر فناوری... به کجا رسیده که جهان را به یک دهکده کوچک تبدیل کرده است!؟ بازهم به قدری جادارد که گفته می شود از صد مورد علمی که خداوند به بشرارزانی داشته تاکنون دو مورد آن به کارگرفته شده است!؟ شما به بینید بشربا دوصدم علمی که خداوند به او داده است چگونه توانسته به این حد از کمال علم و دانش برسد که حتی به کرات دیگر سفرکند. بنا بر این حل مشکل بهداشت جنسی ازسفربه کرات بالا...که سخت ترنیست!؟ دریک راه کار، حضرت یوسف، ابن سرین وکاوه آهنگر یک نمونه عملی بهداشت جنسی ودر امان ماندن از زیان های آن است.

وظیفه والدین
 

پایه واساس شکل دهنده زندگی هر انسانی که تا آخراستوار خواهد ماند؛ گفتار ورفتار والدین است که حتی قبل از انعقاد نطفه، نطفه حامل آن خواهد بود و از آن جدا شدنی نیست؛ علاوه برآن، از دوران شکل گیری جنین ورشد بعد از تولد، تا بلوغ هرچه هست ازوالدین خواهد بود سنگ بنا، مصالح وحتی درب و پنجره این ساختمان برگرفته از وجود والدین است؛ والدینی که در بهداشت جنسی، وضع خوب و ایده آلی داشته اند، از منظر روان شناسی واصول علمی، بچه ها هم همان گونه خواهند بود که در این باره بیش ازصدها آیه وحدیث داریم و تنها به یک حدیث اکتفا می کنیم که حضرت رسول (ص) می فرمایند "السعید من سعد فی بطن امه والشقی من شقی فی بطن امه: هرخوش عاقبت ودرست کاری از زمان رحم مادر، خوش عاقبت خواهد بود وهر شقی وبد عاقبتی نیز ازرحم مادر بد عاقبت خواهد بود. (3)
گفته حضرت رسول (ص) یک حقیقت است که براساس دانش ژنتیک کاملاً مورد تأیید می باشد حتی نباتات این گونه اند، شما یک شاخه یا یک دانه از فلان گیاه را در هزاران کیلومتر دور ترازآن درخت کاشت کنید، از نظر طعم ...عین همان میوه را خواهد داد، به طوری که طعم میوه آن درخت با طعم میوه درخت اصلی تفاوتی نخواهد داشت ولو یکی درکره ماه و دیگری درکره زمین باشد!؟.

وظیفه عالمان دین
 

عالمان دینی به عنوان، رسالت فراگیرکه حتی شامل کلیه بشر شده (و به جایی محدود نخواهد شد)، به حکم این رسالت عهده دار هدایتند وبا یک سازوکارنوین می توانند همه خانواده ها راتحت نفوذ رسالت خود قرار داده وحتی برای امورفردی مردم تعیین تکلیف کنند؛ این رسالت می تواند فراتر ازآن بوده ودولت وعوامل مربوط به آن را هم تحت پوشش خود داشته وبا هماهنگ نمودن این رسالت با دولت بایدها را به صورت یک فرهنگ ماندگاردرآورند. در مورد این که عالمان دینی چه کارهایی را می توانند انجام دهند و از چه راه هایی باید وارد شوند به مواردی از آنها اشاره می شود، شاید روزی این خلأ موجود را این طرح وبرنامه عملاً پرکند.
1- پیشگیری: دراصطلاح طبی گفته می شود یک ریال برای پیشگیری هزینه کردن، صد ریال درمان است. لذا چه خوب است حتی قبل از انعقاد نطفه، نطفه عاری از هر نبایدی باشد؛ چون همانطورکه قبلاً گفته شد، پس از انعقاد نطفه هرچه باید واقع شود واقع شده و همه صفات خوب ویا بد انسان درنطفه قرارگرفته است!؟ ولذا از دوران کودکی، نسل جدید باید با مسائلی که لازم است آشنا شوند، یعنی باهر روش آموزشی... فرزندان را چنان به انجام بایدها و گریز از نباید ها به طوری آشناکنند که قبل از ازوداج، علاوه برعاری بودن خمیر مایه انسان از هر صفتی ناپسند، عنصری ازصفات پسندیده انسانی باشد. و همان خواهد شد که حضرت رسول(ص) فرمودند، بچه دررحم مادر،خوش عاقبت است؛ بچه ای که نخبه... متولد می شود، شاخه ای است، از درخت طوبا وطفلی که دررحم مادرسعید وخوش عاقبت بوده است. به هر صورت رسیدن به هدف، محال نیست ولی یا به فکر نبوده ایم یا اگر بوده ایم، آگاهی لازم ،سازوکار وهماهنگی لازم وجود نداشته است
2- روش تربیت...: عالمان دینی درروش تربیت... به دو گونه می توانند عمل کنند، یکی طرح وراه کاردراختیار والدین قرارداده و توجیهشان کنند، به چه شکلی مسائل را به فرزندان خود بیاموزند، درواقع کمک ومرشد تربیتی باشند؛ چون بسیاری هستند جان می دهند برای خوب تربیت کردن، ولی به جهت پیچیدگی آن، گاهی دچار اشتباه فاحش می شوند. ودیگر اینکه مسائلی را که صلاح نیست والدین بگویند، عالمان دینی جبران کنند و از همین دوران که دوران کودکستان است عالمان دینی باید طلابی آموزش دیده را مأمورقراردهند که بازبان خود کودکان مسائل را بگونه ای کودک پسند به آنها یاد بدهند؛ حتی خیلی چیزها را در قالب وشکل وسایل بازی به ذهن کودکان انتقال دهند؛ همان کاری که استعمارگران برای نابودی بشرتاکنون کرده اند ومی کنند، چه اشکالی دارد برای ساختن وسلامت بشرما این کاررا بکنیم؟! ونیز با توجه به وضع فناوری روز بسیاری ازمسائل را می توان سی دی کرد وکودکان را تغذیه نمود. درصورتی که می شود این کارها صورت بگیرد، اگرعالمان دینی کوتاهی کنند، قبل از کسانی دیگر، روزی باید جواب گوی« بای ذنب قتلت» باشند!؟.
3- ازدانشگاه...: دردانشگاه وقت برای بازگوکردن دلایل حرمت استمناء به صورت علمی آن کاملاً مناسب است. جوان دانشگاهی که به شدت دچاردغدغه گرایش به جنس مخالف وزندگی مشترک عاری از هرنا خواسته ای می باشد، بهترین وقت است برای بازگو نمودن مسائل دینی. این جاست که می توان زیان های استمناء را خوب القا کرد.
4- وظیفه دولت: ازجهاتی سخت و سنگین تراست؛ حتی فراتر از وظایف والدین و عالمان دین می باشد، چون از نظر نظم، مقررات، مصالح اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، قانون گذاری، گاهی به گونه ای است که می تواند علمانی را که خدای ناکرده بخواهند خلاف مصالح عمومی کاری را به نفع شخص خود تغییر دهند، برخوردی بازدارنده داشته باشد. البته باید توجه داشت، تعیین تکلیف مردم وخطوت کلی نظام حکومتی دراین باره ضرورتاً با عالمان دینی می باشد ولی درفروع وجاهایی که به مقررات سیاسی، اجتماعی... ربط پیدا می کند دیگر اختیار به دست قوه مقننه، قضائیه و مجریه است تا آنجا که خلاف اصول اسلامی نباشد
به هرحال دولت باید قبل ازآنی که جوانان قصد ازدواج کرده باشند به جهت مصالح شخصی خود آنان، مصالح اجتماعی، ومصالح خود دولت (که درواقع مصالح آحاد ملت می باشد) علاج واقعه را قبل از وقوع نموده وسیاستی درپیشگرفته شود که ازدواج هیچ جوانی در دفتر ثبت نشود مگر این که کارت پایان آموزش همسرداری... را ارائه دهند. که یکی از آنها همین بهداشت جنسی است. یکی از مسئولان اروپایی درمورد اجباری کردن رأی دادن درانتخابات، حرف بسیارخوبی زده بود و آن اینکه. چگونه کمربند ایمنی رانندگان باید اجباری باشد. که باید گفت. این امرکه به مصالح وعفت... عمومی مردم سروکاردارد چرا اجباری نباشد!؟ شما به بینید شش میلیون معلول دریک جمعیت هفتاد میلیونی ایران چقدر برای دولت هزینه برداراست؛ آن هم هزینه ای که باید صرف مصالح همین مردم شود،که دریک مورد آن دانش آموزانی باید درمدارس کپری درس بخوانند که بر رویشان خراب شود ومجبورباشند دربسیاری جاها کلاسها را دو شیفته ومثل سال جاری 87 کلاس ها را شصت نفره کنند که واقعاً مصیبت بار و دریک مورد، نتیجه آن بالا رفتن سطح تجدیدی ها ومردودی ها خوهد بود!؟یکی از نتایج خسارت بارعدم رعایت بهداشت جنسی، درتولید واقتصاد... این است که بخش عمده ای ازعوامل انسانی، ازچرخه تولید و اقتصاد خارج خواهند شد که همین بخش نیز چه مشکلات، روحی و روانی... را برای نا امن...کردن خانواده هایی به وجود آورده اند!؟ بخش عمده ای از همین معلولان و ناقص الخلقه ها ناشی از وضع بد آمیزش های جنسی... خواهد بود که می شود نباشد.بنا براین دولت ازیک سو، والدین ازسوی دیگروعالمان دینی هم در امرارشادی وآموزش و امثال آن، به طور هماهنگ، دولت را یاری دهند. چند سال پیش بود، دولت پاکستان مردم آن کشور را ملزم کرده بود، در ولیمه دادن عروسی ها... همه یکسان ولیمه بدهند، که به فقیرو بیچاره بیش ازحد توانشان فشار وارد نشود. در واقع دولت می تواند و ضررت دارد درکلیه مسائل فردی واجتماعی مردم حضورعملی وجدی داشته باشد وحتی هرجا از راهای اصلاحی نشد، با استفاده از اهرم هایی جلوبسیاری ازعلل وعوامل نبایدها را بگرید؛ مانند علل وعوام طلاق...که تنها دولت می تواند با بهره گیری از روشها واهرم هایی وضعیت را کنترل ومهارجامه را بدست بگیرد.

نتیجه گیری:
 

در پایان ذکر این مطالب ضروری به نظر می رسد:
1.ما اگر جایگاه بحث‌های جنسی را در دل دین و در موضع خودش می‌دیدیم و به جامعه عرضه می‌كردیم، هم نگاه‌ها عوض می‌شد و هم خیلی از افراط و تفریط‌ها اصلاح می‌شد. متاسفانه در این مسئله خیلی از آنها كه نسبت به تعالیم و دستورات دینی حساس هستند به آن درست نگاه نمی‌كنند و برای خودشان هم درست جا نیفتاده است.
2.دین مبین اسلام برای همبستر شدن وقت معین کردن، بدان جهت است که شرایط زمان این اثر را روی بدن انسان اعمال می کند.
3.بهداشت جنسی یعنی جلوگیری از آسیب های آن، و هم زمان ارائه راه کار برای حل مشکلات احتمالی.
4.با رعایت برخی نکات بهداشتی میتوانید به میزان زیادی از بروز عفونت جـلوگـیری بعمل آورد.
5.آموزش جنسی مراتب دارد؛ از زمان بلوغ باید آموزش مناسب با شرایط به صورت جدی شروع شود. اسلام به شدت معتقد به طرح آموزش جنسی در جامعه است. وقتی مسئله آمیزش این‌قدر اهمیت و تاثیر دارد، حتما آموزش آن هم لازم است.
6.دین با بی‌حیایی مخالف است اما باید بدانیم كه آموزش جنسی بی‌حیایی نیست.

پي‌نوشت‌ها:
 

1.بقره/201
2. بقره/153
3. نهج الفصاحه صفحه 375
منابع:
1.قرآن کریم
2.نهج البلاغه
3.نهج الفصاحه
4.گناهان کبیره شهید آیه الله دستغیب شیرازی
5.مشاوره ژنتیک، دکتر غلامرضا نور زاد
6.بهداشت کار، مهندس پریوش حلم سرشت

نویسنده : احمد حیدرنام

http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنبع:راسخون



:: موضوعات مرتبط: زناشویی، پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: اصول مهم بهداشت جنسی و راه حل ها, بهداشت جنسی, اصول مهم بهداشت جنسی
بهداشت جسم و جان در نگاه پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم)
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:4 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
بهداشت جسم و جان در نگاه پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم)

اين مقاله به اهميت بهداشت جسم و جان در سيره و سخن پيامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) پرداخته و در ادامه مطالبي چون تاريخچه و جايگاه و ابعاد بهداشت و ذكر مصاديقي در اين خصوص و راههاي وصول به آن و در نهايت آثار و ثمرات دنيوي و اخروي آن را بيان نموده است. سلامت جسم و جان براي هر انساني از جمله آرزوهاي هميشگي اوست اگر چه برخي به لحاظ محروميتهاي موجود، آن را دور از دسترس و بلكه ناممكن مي‏پندارند اما بسياري هم هستند كه دست يافتن به اين امر مهم را براي خود و جامعه امري ممكن و كاملاً شدني مي‏دانند. اصولاً اين موضوع از ريشه‏هاي اصلي و اساسي يك جامعه مترقي است. جامعه‏اي متكامل شمرده مي‏شود كه تمامي اهرم‏هاي كمالش بر مبناي سلامت جسم و روان افرادش پايه ريزي شده باشد و از اين روست كه امروزه خوشبختانه سازمانهاي داخلي و حتي بين المللي نيز جهت عينيت بخشيدن به اين امر مهم به پا خاسته‏اند. زيرا مي‏دانند كه ناديده گرفتن اين مسئله مهم در طول تاريخ حيات بشر، چه خسارتهاي جبران ناپذيري را ببار آورده است و لذا بسيار مناسب است كه در تبيين اين موضوع مهم از الگوهاي ديني و متون مذهبي كمك گرفته شود و به جاست كه آداب زندگي پيامبر بزرگوار در بعد نظافت و بهداشت بار ديگر بازخواني گردد تا بشريت امروز كه بيش از هر زماني ديگر تشنه دستاوردهاي انبياست از آب زلال وحي سيراب گردد.
بهداشت جسم و جان در كلام پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم)
بهداشت: عبارت است از ايجاد كامل تندرستي بدني، رواني، اجتماعي و فقدان هر نوع ناتواني جسماني و به عبارت ديگر، داشتن علوم و هنر پيشگيري از بيماريها و طولاني كردن عمر و بالا بردن سطح سلامت و توانائي بشر. البته بايد توجه داشت كه صرف نداشتن بيماري جسمي به معني سالم بودن نيست بلكه در نگاه سازمان جهاني بهداشت، سلامت عبارت است از تأمين رفاه كامل جسمي رواني و اجتماعي، پس هر كه بيماري جسمي ندارد دليل سلامت او نيست بلكه شخص سالم كسي است كه از سلامت روح نيز برخوردار باشد. (1)

تاريخچه بهداشت:

آنچه كه نقل شده است سابقه تاريخي آن بر مي‏گردد به 3900 سال قبل از ميلاد مسيح، در آن زمان بيماري صرفاً يك بلاي آسماني به شمار مي‏آمد و كسي در حال بيماران دخالت نمي‏كرد و بيمار مي‏بايست خودش خوب شود و يا بميرد. در آن زمان مردي بنام اسقلبيوس (اسكولاب) در يونان زندگي مي‏كرد او اولين كسي بود كه به فكر افتاد تا چاره‏اي براي بيماران پيدا كند و نام خود را طبيب گذاشت. روزي به خانه آمد دخترش بنام «هيژي» بوي گفت: خوب است شما به جاي صرف وقت براي پيداكردن داروي بيماران كاري كني كه از بيماري پيشگيري شود. اين باعث شد كه به فكر پيشگيري بيفتد و لذا شروع كرد به مردم دستورات پزشكي و پيشگيري دادن و بالأخره در سال 1948 بعد از ميلاد مسيح(ع) اساسنامه سازمان جهاني بهداشت به تصويب رسيد. (2)

جايگاه بهداشت در اسلام:

الف)آيات

قرآن كريم انسانهاي طيّب و پاكيزه را در رديف توبه كنندگان معرفي مي‏كند. آنجا كه فرموده است «انّ اللّه يحب التوّابين و يحبّ المتطهرين»(3) يعني خداوند انسانهاي پاكيزه و با طهارت را دوست دارد. در آيه ديگر همسران مؤمنين را در بهشت جفتهاي پاكيزه مي‏داند(4) و در سوره مائده غذاهاي حلال را طعام پاكيزه معرفي مي‏كند اينكه با عبارت «قل لا يستوي الخبيث و لا الطّيب»(5)، (هرگز پاك و ناپاك برابر نيست)، و با بكارگيري كلمه طيب بيش از 35 بار در قالب مشتقات خود در ستايش پاكان و كلمه خبيث بمراتب كمتر در مزمت ناپاكان، همه اينها بيانگر اهتمام فوق العاده قرآن كريم است به طهارت و پاكيزگي.

ب) روايات

موضوع طهارت و پاكيزگي آنقدر مهم است كه در اكثر كتابهاي فقهيه و رساله‏هاي عمليّه، باب طهارت در آغاز كتاب آمده است و اين بيانگر ويژگي اوست كه بدون رعايت اين مسئله، بسياري از اعمال انسان نا تمام خواهد بود. پيامبر اعظم(ص) اهميت اين موضوع را با عبارتهاي متفاوت بيان فرموده است. در جايي فرموده است «يا انس اكثر من الطّهور يزد اللّه في عمرك»(6) يعني، خود را زياد شستشو كن تا خداوند عمرت را زياد كند و در جايي ديگر از حضرت نقل شده است، «انّ الاسلام نظيفٌ فتنظّفوا فانّه لا يدخل الجنة الّا نظيف»(7) يعني اسلام پاكيزه است شما هم پاكيزه باشيد و همانا جز پاكيزگان وارد بهشت نخواهند شد، و در بيان ديگر فرموده است «هر چه مي‏توانيد پاكيزه باشيد زيرا كه خداوند، اسلام را بر پاكيزگي نهاده است و هرگز جز پاكان به بهشت راه نخواهند يافت»(8) يعني طهارت و پاكيزگي ميدان وسيعي دارد و هر چه انسان در اين مورد دقت و تلاش نمايد باز مرحله بالاتري دارد و بالأخره اينكه حضرت فرموده است «خدا طيّب است و پاكيزگي را دوست دارد، بزرگوار است و بزرگواري را دوست دارد، بخشنده است، بخشندگي را دوست دارد، پس جلو خانه‏هاي خود را پاكيزه سازيد و خود را شبيه يهودان نكنيد»(9) و همچنين فرموده است «خداوند متعال كثافت و ژوليدگي را دشمن دارد از او متنفر است». (10)

ابعاد نظافت و بهداشت

الف) طهارت ظاهر

تمامي اصول و اسلوبي كه در راستاي سلامت بدن انسان و جسم او به كار مي‏رود بهداشت ظاهري مي‏گويند. و پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) در اين مورد نيز بهترين الگو و اسوه انسانها است. و اينك به بخشي از مصاديق آن كه در كلام پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است به اختصار اشاره مي‏گردد.
پيامبر و بهداشت دهان امروزه ثابت شده است كه رعايت بهداشت دهان و دندان يكي از فاكتورهاي مهم سلامت انسان است و بسياري از آلودگيها و ميكربها از اين طريق وارد بدن مي‏شوند و لذا پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) نيز نسبت به اين مسئله اهميت فوق العاده نشان داده است. حضرت در بياني فرموده است: «دندانها را تميز كنيد زيرا مايه نظافت است و نظافت مايه ايمان و ايمان همراه صاحبش در بهشت است»(11) و در سخن ديگرش آمده است: «مرا آنقدر به مسواك فرمان دادند تا آن كه بر دندانهاي خود بيمناك شدم»(12) و در جاي ديگري فرموده است «انّ افواهكم طرقٌ للقرآن فطيّبوه بالسواك» يعني «دهانهاي شما معبر قرآن است آنرا با مسواك پاك كنيد»(13) بالأخره در اين باره پيامبر اكرم(ص) بيانات بسياري دارد از جمله اينكه (مسواك زدن نصف ايمان است، مسواك زدن فصاحت مرد را زياد مي‏كند، و يا موجب پاكي دهان و رضايت پروردگار و روشني چشم است و يا لثه‏ها را محكم مي‏كند و بوي دهان را ببرد و معده را به صلاح آورد و درجات بهشت را بيفزايد و خداوند را خشنود و شيطان را به خشم آورد)(14) و يا دو ركعت نماز با مسواك بهتر است از هفتاد ركعت بدون مسواك و باز فرمود: «هر وقت جبرئيل نزد من آمد مرا به مسواك زدن فرمان داد». (15)
پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) و بهداشت سر و صورت اين مورد نيز از موارد تأكيد شده اسلام است و از باب بهداشت و درمان به آن تصريح دارند. پيامبر اعظم(ص) در بياني مي‏فرمايد: «محاسن خود را شانه بزنيد و ناخن‏هاي خود را كوتاه كنيد زيرا كه شيطان ميان گوشت و ناخن جاريست»(16) در كتاب چهارده معصوم در سيره عملي پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است: «حضرت تميزترين اعراب بود. در مسواك زدن وسواس عجيبي داشت، هميشه سر و رويش پاكيزه بود، موهايش را شانه مي‏زد و همواره بوي خوش از او به مشام مي‏رسيد»(17) اميرالمؤمنين(ع) مي‏فرمايد: «پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) موهاي خود را شانه مي‏زد و اكثر اوقات آن را با آب صاف مي‏كرد و مي‏فرمود آب براي خوشبو كردن مؤمن كافيست»(18) و در روايت ديگر از پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) رسيده است كه «ازاله موهاي زير بغل باعث از بين رفتن بوي بد مي‏شود و يا عطر زدن و با تيغ موي سر را تراشيدن و ازاله موهاي بدن از اخلاق انبياء است»(19) و نقل شده است كه حضرت هزينه‏اي كه جهت معطر كردن خود صرف مي‏كرد بيشتر بود از هزينه‏اي كه براي غذا پرداخت مي‏نمود. و باز مرحوم علامه مي‏گويد: حضرت شانه مي‏زد و سر خود را با انواع شانه‏ها مرتب مي‏كرد و قبل از خارج شدن از منزل جهت نماز، ناخن‏هاي خود را مي‏گرفت و سبيلش را كوتاه مي‏كرد و مضمضه كردن آب در دهان و استنشاق و ازاله موهاي زائد بدن را از سنّت انبياء مي‏دانست». (20)
پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) و بهداشت لباس طهارت و پاكيزگي لباس آدمي آنقدر مهم است كه قرآن كريم در اين خصوص به پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) دستور مي‏دهد كه «لباست را پاكيزه كن»(21) در روايت آمده است كه پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) از ژوليدگي و پريشاني تنفّر داشت و حضرت از لباسهايش مراقبت مي‏كرد و آن را وصله مي‏نمود و كفش خود را پينه مي‏زد و بيشتر كاري كه در خانه انجام مي‏داد خياطي(22) بود، حضرت مي‏فرمايد: «لباس خود را تمييز كنيد و موهاي خود را كم نمائيد و آراسته و پاكيزه باشيد زيرا يهودان چنين نكردند و زنانشان زنا كار شدند»(23) و در نقل ديگر آمده است كه مي‏فرمايد: «البس جديداً و عش حميداً» يعني «لباس نو بپوش و بانام نيك زندگي كن». (24) و باز فرموده است «لباس خود را نيك كنيد و لوازم خود را اصلاح نمائيد»(25) مرحوم علامه طباطبائي مي‏گويد: «اكثر لباسهاي پيامبر سفيد بود و خود حضرت مي‏فرمود: «به زنده هايتان لباس سفيد بپوشانيد و با آن مردگانتان را دفن كنيد»(26) امام صادق(ع) مي‏فرمايد: «پيامبر(ص) از پوشيدن چيزي كه سياه بود كراهت داشت»(27) از مجموع اين احاديث چنين بر مي‏آيد كه لباس سفيد شايسته اندام يك مسلمانان است هم به لحاظ روشني آن و هم اينكه لباس سفيد، زودتر و بهتر آلودگيها را نشان مي‏دهد و انسان نسبت به طهارت آن سريعتر اقدام مي‏نمايد.

ب) طهارت باطن

عمده و اساس پرهيز از هر نوع آلودگي همان طهارت باطن است و شايد دليل اصلي پاكيزگي ظاهري نيز همين باشد. چرا كه بدون دست يافتن به طهارت ظاهري رسيدن به طهارت معنوي غير ممكن مي‏باشد و انبياء الهي در اوج اين كمال بودند و مأموريت اصلي آنها نيز هدايت بشر به همين سمت و سو است. قرآن كريم درباره اهل بيت (ع) مي‏فرمايد: «جز اين نيست كه خدا مي‏خواهد آلودگي را از شما اهل بيت دور كند و پاك و پاكيزتان گرداند»(28) در سخن پيامبر اعظم(ص) طهارت نخستين چيزي است كه مورد حسابرسي قرار مي‏گيرد، و يا هيچ نمازي بدون طهارت قبول نخواهد شد و يا طهارت بخشي از ايمان است»(29) و اصولاً ضرورت ايمان و تقوي نيز براي پرهيز از آلودگي جان آدمي معرفي شده است، آنجا كه علي (ع) مي‏فرمايد: «خداوند ايمان را براي پاك شدن از شرك واجب فرموده است و باز فرموده: (كه تقواي الهي داروي بيماري دلهاي شماست و پاك كننده آلودگي جانهايتان). چه اين كه حضرت در مقام ديگر فرموده است «حال كه از پاكيزه بودن چاره‏اي نداريد پس خود را از پليدي عيوب و گناهان پاك كنيد. »(30) قرآن و عترت راه وصول به طهارت روح و جان را مشخص كردند و اينك به برخي از آنها اشاره مي‏گردد.
الف) اجتناب از پرخوري اين مورد نه تنها در طهارت جسم بلكه در سلامت جان نيز بسيار اهميت دارد. در كلام بزرگان چنين آمده است كه «ابغض الاشياء بطنٌ مملو»(31) يعني مبغوض‏ترين چيزها شكم پر است، در سخن ديگري آمده است «لا تميتوا القلب بكثرة الطعام فانّ القلوب تموت كالزّرع اذا كثر الماء» يعني «با زياد خوردن قلب را نميرانيد چرا كه قلب مانند زراعت است. همانطور كه اگر به زراعت آب زياد داده شود از بين مي‏رود قلب انسان نيز از پرخوري صدمه مي‏بيند»(32)
در جرياني معروف آمده است كه طبيبي وارد مدينه شد تا بيماران آن شهر را مداوا نمايد هر چه صبر كرد كسي به او مراجعه نكرد. وقتي علّت آن را پرسيد، به وي گفته شد، دين ما آموخته است كه وقتي اشتهاء به غذا نداري از خوردن آن پرهيز كن و هرگاه هم كه با ميل و رغبت مشغول غذا خوردن هستي، كمي قبل از سير شدن از غذا دست بكش، و همين امر موجب شد كه كمتر كسي مريض شود، لذا به طبيب هم نيازي ندارند. آري با قطع نظر از صحت و سقم تاريخي اين داستان، اين مسئله ثابت شده است كه علت اصلي بسياري از بيماريهاي جسمي و روحي پرخوري و زياده روي در آن است. و پيامبر اعظم(ص) نيز مؤمن را از پرخوري بري‏ء دانسته است. آنجا كه مي‏فرمايد: «كافر هفت شكم دارد و مؤمن يك شكم و يا مؤمن به اندازه شكمش مي‏آشامد و اسراف نمي‏كند ولي كافر حريص است و هرچه مي‏آشامد سير نمي‏شود»(33) در همين راستا علي(ع) به فرزندش امام حسن(ع) مي‏فرمايد: «فرزندم آيا چهار نكته به تو نياموزم كه با رعايت آنها از طبّ بي نياز شوي؟» عرض كرد: «چرا، اي اميرمؤمنان» حضرت فرمود: «تا گرسنه نشدي غذا نخور و هنوز اشتها داري از غذا دست بكش و غذا را خوب بجو و قبل از خوابيدن قضاي حاجت كن. اگر اين نكات را رعايت كني از مراجعه به طبيب بي نياز مي‏شوي»(34) اصولاً روزه كه در شرع اسلام به عنوان يكي از واجبات رسمي و فروع دين تشريع شده داراي ثمرات بسياري است كه يكي از آنها طهارت جسم و جان است، تا آنجا كه درباره‏اش فرمودند «صوموا تصحّوا» يعني روزه بگيريد تا سالم بمانيد. (35) و باز در حديث ديگري آمده است كه «بر شما باد روزه گرفتن كه آن رگهاي شهوت را مي‏بُرد و سرمستي را مي‏بَرد»(36) تا آنجا كه در كلام پيامبر اعظم(ص) آمده است كه «برترين جهاد روزه گرفتن است»(37)
آفتهاي پرخوري گرچه برخي از مضرات پرخوري از احاديث گذشته نمايان شد اما در اينجا به بخش ديگري از آنها اشاره مي‏گردد. در بيانات پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است كه: «از پرخوري بپرهيزيد كه دل را سخت مي‏كند و اعضاي بدن را در طاعت خدا تنبل مي‏سازد و همتها را از شنيدن پند و اندرز كر مي‏نمايد»(38) و در همين راستا علي(ع) فرموده است «هر كس خوراكش زياد باشد سلامتي‏اش كم مي‏شود و بار زندگي بردوش او سنگين گردد»(39) و در جاي ديگر فرموده است: «سيري، پارسائي را نابود مي‏كند، سيري چه ياور خوبي براي گناهان است، تيزهوشي و پرخوري با هم جمع نمي‏شوند، هرگاه شكم از طعام مباح انباشته شود دل از ديدن خير و صلاح كور شود»(40) و باز فرموده است: «گرسنگي كشيدن چه ياور خوبي است در به بند كشيدن نفس و در هم شكستن عادتهاي آن»(41) و حضرت رضا(ع) فرموده است «هر كه مي‏خواهد تندرست و داراي بدني لاغر و چابك باشد از شام شبش كم كند»(42)
ب) اجتناب از بيكاري و پرخوابي يكي ديگر از عواملي كه در سلامت جسم و جان مؤثر است كار كردن و پرهيز از پرخوري است. پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده است «روز قيامت سخت‏ترين حسابرسي را كسي دارد كه كارهايش را ديگران انجام دهند و خودش بيكار بگردد. گو اينكه كار كردن موجب رنج و زحمت است اما بيكاري موجب فساد و تباهي»(43) و در بيان ديگرش فرموده است «خداوند از شخص تندرست و بيكار كه نه در كار دنياست و نه در كار آخرت نفرت دارد»(44) و در همين راستا از حضرت نقل شده است كه مي‏فرمايند: «از پرخوري بپرهيزيد كه صاحب خود را در قيامت تهيدست مي‏گذارد»(45) اميرالمؤمنين(ع) مي‏فرمايد: «چه بسيار خوابهاي شبانه كه تصميمات روز را بر هم زده است» امام باقر(ع) مي‏فرمايد «كه موسي(ع) به خداوند عرض كرد: كدام بنده‏ات نزد تو منفورتر است؟ فرمود: مردار شب و بيكاره روز»(46) و در بيان حضرت صادق(ع) است كه «پرخوابي باعث از دست رفتن دين و دنياست»(47) و بالأخره اينكه امام هفتم(ع) در چند بيان جداگانه فرمودند: «چشمانت را به پرخوابي عادت نده زيرا كه چشمها، نا سپاس‏ترين عضو بدن هستند و يا خداوند از بنده پرخواب بيكار نفرت دارد». (48)
آفتهاي بيكاري و پرخوابي از مجموع روايات گذشته چنين بر مي‏آيد كه برخي از مضرّات بيكاري و پرخوابي عبارتند از مورد تنفر خداوند قرار گرفتن، فساد و تباهي دامن گير شدن، تهيدستي در قيامت، بر هم زدن تصميمات روز، از دست دادن دين و دنيا، نا سپاس شدن در برابر پروردگار و ده‏ها زيان‏هاي جسمي و روحي ديگر كه در زبان روايات اهل بيت(ع) بيان شده است.

ج) مراقبت كردن از پاكي دل

شايد بتوان گفت كه بهداشت باطني چيزي غير از پاكي دل نباشد. مراقبت از آلودگي‏هاي دل و صفا دادن به آن همان طهارت جان و روح آدمي است. پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) مي‏فرمايد: «خداوند تبارك و تعالي به چهره‏ها و دارايي‏هاي شما نمي‏نگرد بلكه به دل‏ها و كرده‏هاي شما مي‏نگرد»(49) و در جاي ديگر فرموده است: «اگر شيطان‏ها بر گرد دلهاي آدميان نمي‏گشتند، هر آينه انسانها ملكوت را مي‏ديدند»(50) و از حضرت مسيح(ع) نقل شده است كه، «اگر شهوت‏ها دلها را از هم ندرند و طمع، آلوده‏شان نسازد و نعمت برخورداري آنها را سخت نگرداند، بزودي ظرفهاي حكمت خواهند شد» و امام مجتبي(ع) فرموده است: «سالمترين دلها دلي است كه از شبهات پاك باشد» و امام باقر(ع) فرموده است: «هيچ دانشي چون سلامت جويي نيست و هيچ سلامتي چون سلامت دل نيست». (51)
اصولاً گناه سبب پريشاني دلها مي‏شود و از اسلوبشان باز مي‏دارد و آرامش دلها و آسايش آنها را از هم مي‏پاشد و بدين خاطر است كه علي(ع) مي‏فرمايد: «هيچ دردي براي دلها، دردناك‏تر از گناهان نيست»(52) و در بيان ديگر بهداشت باطن و پرهيز از دردهاي روحي را حتي مقدمه بهداشت جسم شمرده است، آنجا كه علي(ع) فرموده است: «همانا پرواي از خدا، داروي درد قلوب شماست و بينا كننده دلهايتان و شفا بخش بيماري جسمهايتان و اصلاح كننده تباهي سينه هايتان و پاك كننده آلودگي جانهايتان و زداينده ي نابينايي ديدگانتان»(53) و بالأخره در بيان ديگر، گناهان را اساس ويراني دلها شمرده است. زيرا كه فرموده است: «هيچ دردي براي دلها دردناكتر از گناهان نيست». (54)
عوامل نشاط دل و بهداشت باطن پيامبر اكرم(ص) در حديثي ياد مرگ و تلاوت قرآن را و در حديث ديگر خداو تلاوت قرآن را و در روايت ديگر موعظه و حكمت را موجب نشاط باطن مي‏داند. (55) چه اين كه در همين راستا امام صادق(ع) استغفار را سبب حيات دل و طهارت باطن مي‏دانند. همچنين پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) مي‏فرمايد: «اگر مي‏خواهي دلت نرم شود مستمند را اطعام كن و بر سر يتيم دست نوازش بكش»(56) و يا اينكه فرموده است «دلهاي خود را به رقّت عادت دهيد و زياد بينديشيد و از خوف خدا بسيار بگرييد». (57)

د) مداومت بر وضوء و طهارت جسم و جان

قرآن كريم مي‏فرمايد «اي كساني كه ايمان آورديد هرگاه براي نماز برخاستيد صورتها و دستهايتان را تا آرنج بشوييد و سرهايتان و پاهايتان را تا برآمدگي روي پا مسح كنيد... خدا نمي‏خواهد شما در رنج بيفتيد بلكه مي‏خواهد كه شما را پاكيزه سازد و نعمتش را بر شما تمام كند، باشد كه سپاس، گزاريد». (58) آيه شريفه به صراحت بيان مي‏كند كه وضوء موجب پاكيزگي مي‏شود و اين شامل طهارت باطن مي‏گردد. اهميت وضو به قدري است كه پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) اجر و مزد معنوي آن را علي الخصوص در سرماي شديد زمستان چنين فرموده است: «هر كس در سرماي شديد وضو را به طور كامل بگيرد، دو سهم اجر دارد. »(59) و در بيان ديگري فرموده است «هر گاه بنده وضو گيرد گناهانش همچون برگهاي اين درخت فرو مي‏ريزد»(60) و بالأخره اينكه، نماز كه ستون و عمود دين است جز با طهارت ظاهري و معنوي انجام نمي‏پذيرد و كليد آنرا وضو دانسته‏اند، اهميت طهارت ظاهري و باطن وضو نه تنها به اينجا ختم نمي‏شود بلكه در بيان ديگر آمده است وضو روي وضو موجب مي‏شود كه ده ثواب ديگر بر او نوشته شود، و در سخن ديگر، خداوند توبه او را بي آنكه استغفار كند تجديد گرداند، و در كلام آخر، موجب روشنائي روي روشنائي يعني نورٌ علي نور، دانسته‏اند، حقيقتاً غير از اسلام كدام آئين ديگري وجود دارد كه نسبت به طهارت ظاهر و باطن اينهمه سفارش كرده باشد و پيروانش را با وعده‏هاي عالي نسبت به آن ترغيب نموده باشد تا آنجا كه پيامبر اكرم(ص) مي‏فرمايد: «در روز قيامت خداوند امّت مرا، بر اثر وضو با چهره‏هاي زيبا و دست و پاي سپيد محشور مي‏كند، (61) و يا اينكه، كسي كه با طهارت بخوابد همانند روزه دار شب زنده دار است و يا اينكه فرموده است «زياد وضو بگير تا خداوند عمر تو را زياد كند. اگر توانستي شب و روز با طهارت باشي اين كار را بكن زيرا اگر در حال طهارت بميري شهيد خواهي بود». (62) خلاصه اينكه حضرت رضا(ع) درباره حكمت وضو فرموده است: «براي اين كه بنده در حال مناجات با (خداوند) جبّار پاك باشد، فرمان او را اطاعت كرده از آلودگيها و نجاست پاكيزه گردد به اضافه اينكه وضو سبب از بين رفتن كسالت و زدودن خواب آلودگي و پاك ساختن دل براي ايستادن در حضور خداوند جبّار مي‏شود». (63)

هـ) ازدواج و بهداشت ظاهري و باطني

در متون ديني و غير آن ثابت شده است كه ازدواج سهم به سزائي را در سلامت فرد و جامعه دارد و قرآن كريم در مقام تشويق به آن مي‏فرمايد: «آنهائي كه بي همسرند و غلامان و كنيزان درستكارتان را همسر دهيد. اگر تنگدست باشند خدا آنان را از فضل خويش توانگر كند و خدا گشايشگر و داناست»، (64) و در آيه ديگر فرموده است «و از نشانه‏هاي او اين است كه براي شما از خودتان همسراني آفريد، تا بدان‏ها آرام گيريد و ميانتان دوستي و رحمت نهاد. آري در اين (نعمت) براي مردمي كه مي‏انديشند بي گمان نشانه هايي است». (65)
ازدواج و انتخاب شريك زندگي، از جهات گوناگون در سلامت جسم و روان انسان نافع است كه يكي از آنها پاسخ صحيح و مثبت دادن به غريزه جنسي است و ديگر اينكه نجات انسان است از انزوا و تنهائي، كه در صورت عدم ازدواج، انسان گرفتار آن مي‏گردد و در نتيجه تبعات زيان آورش را مي‏بيند. پيامبر اعظم(ص) در بياني فرموده است «هر كه دوست دارد كه پاك و پاكيزه خدا را ديدار كند با داشتن همسر به ديدارش رود»(66) و در بياني ديگر فرموده است «در اسلام هيچ بنايي ساخته نشد كه نزد خداوند محبوبتر و ارجمندتر از ازدواج باشد»(67) و در تشويق و ترغيب اين امر در سخنان ديگر پيامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) چنين آمده است «همسردار خفته نزد خدا فضيلت دارد بر بي همسر روزه گير شب زنده دار»، (68) اهل و عيال اختيار كنيد، زيرا كه اين كار
روزي شما را بيشتر مي‏كند و يا بي همسران خود را همسر دهيد زيرا با اين كار خداوند اخلاق آنان را نيكو مي‏گرداند و روزيهايشان را زياد مي‏كند و بر جوانمرديهاي آنان مي‏افزايد»(69) از سوي ديگر افرادي كه در انتخاب همسر كوتاهي مي‏كنند مورد مذمّت قرار گرفته‏اند. امام صادق(ع) مي‏فرمايد: «بدترين مردگان شما بي همسرانند»(70) و يا بدترين افراد شما بي همسران شمايند، دو ركعت نماز فرد همسردار بهتر است از هفتاد ركعت نماز فرد بي همسر»(71) مسئله ازدواج در اسلام به لحاظ منافع فردي و اجتماعي و بهداشتي كه دارد آنقدر مورد اهتمام دين واقع شده كه روايات بسياري در ستايش افرادي است كه نسبت به ازدواج جوانان اقدام مي‏كنند و يا تشويق به تسريع در ازدواج دختران، و يا نكوهش مهريه سنگين و يا خدمت به زن و شوهر مطرح كردن حقوق هر يك از آنها و دهها مورد ديگر در اين راستا كه از طريق پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بيت(ع) او صادر شده است.

و) رعايت آداب سفره و سلامت جسم و جان

اين موضوع نيز در بهداشت آدمي نقش فراواني دارد و اسلام در اين راستا توصيه‏هاي اكيدي كرده است، امام مجتبي(ع) در برخي از آداب سفره فرموده است «بايد لقمه‏ها را كوچك برداشته و غذا را خوب جويده و در هنگام خوردن به صورت مردم نظر نكند»(72) و حضرت صادق(ع)
فرموده است «هر كس قبل و بعد از غذا دستهايش را بشويد در اول و آخر آن غذا، به آن بركت داده شود وتا زنده است در رفاه بسر برد و از بيماري جسمي در امان ماند»(73) و در بيان ديگر فرموده است كه پيامبر(ص) از فوت كردن در غذا يا آشاميدني نهي فرموده است و در سخن ديگر فرموده است «ظرفهاي خود را بدون در پوش نگذاريد، زيرا هر گاه روي ظرفها پوشيده نباشد شيطان در آنها آب دهان مي‏اندازد و هر چه بخواهد از آنها بر مي‏دارد»(74) از امام كاظم(ع) از آدم فرومايه سؤال شد، فرمود «كسي كه در كوچه و بازار مي‏خورد»(75) و باز چنين روايت شده است كه «نشستن بر سر سفره را طولاني كنيد كه اين اوقات از عمر شما به حساب نمي‏آيد» و از علي(ع) روايت رسيده است كه «غذاي داغ را سرد كنيد زيرا وقتي غذاي داغ در برابر پيامبر(ص) نهاده شد فرمود: «بگذاريد تا سرد شود. خداوند به ما آتش نمي‏خوراند و بركت در غذاي سرد است. »(76)

آثار پاكيزگي

الف) دنيوي

از برخي روايات گذشته چنين استفاده مي‏شود كه مراعات كردن اصول بهداشت ثمراتي را در پي دارد كه بعضي از آنها عبارتند از طولاني شدند عمر، بالا رفتن سطح سلامت و توانائي بشر، تأمين رفاه جسمي و رواني، جلب رضايت و محبوبيت خداوند، دوري از شباهت داشتن به يهودان، تكميل شدن ايمان، عمل به اقتضاي فطرت، افزون شدن فصاحت انسان، و به خشم آوردن شيطان، نام نيك پيدا كردن، محو شدن بوي بد در انسان، احياي قلب، بي‏نيازي از طبيب، بركت در رزق و جلوگيري از تهيدستي، نجات از اضطراب و پريشاني، اتمام نعمت از ناحيه پروردگار، از بين رفتن كسالت و تنبلي، مصونيت از وسواس شيطاني، و بالأخره اينكه اقتدا به سيره و سنّت پيامبران و دهها مورد ديگر از آثار بسيار نيك مراعات اصول بهداشت جسم و جان شمرده شده است.

ب) اخروي

اصولاً همه اعمال انسان در دنيا بازتاب آخرتي دارد چرا كه دنيا در كلام دين مزرعه و مقدمه آخرت معرفي شده است و مسئله مورد بحث ما نيز از اين قاعده مستثني نيست، اهميت دادن به مسئله بهداشت ظاهر و باطن همانطور كه داراي ثمرات دنيوي است، ثمرات اخروي را نيز در بر دارد كه به برخي از آنها كه رواياتشان ملاحظه شد اشاره مي‏گردد.
برخي از ثمرات اخروي آن عبارتند از، دخول در بهشت، هفتاد برابر شدن ثواب نماز، پذيرفته شدن نماز، سپري در برابر آتش، آسان شدن حساب و كتاب، حفظ دين، سلامت دل، فرو ريختن گناهان، دسترسي به اجر شهيد و شهادت، ديدار خداوند با جسم و جان پاكيزه، در زمره نيكان قرار گرفتن و دهها مورد ديگر كه از ثمرات اخروي مراعات بهداشت جسم و جان شمرده شده است.

پي‏نوشت‏:

1. كتاب بهداشت حوزه‏ها، انتشارات وزارت بهداري، ص 25.
2. همان مدرك، ص 27.
3. سوره مباركه بقره، آيه 22.
4. سوره مباركه نساء، آيه 57.
5. سوره مباركه مائده، آيه 99.
6. كتاب مكارم الاخلاق.
7. سيري ديگر در نهج الفصاحه، مؤلف: مرتضي تنكابني، ص112.
8. مدرك قبلي، ص 113.
9. همان مدرك ص113.
10. همان مدرك، ص360.
11. سنن النبي (صلی الله علیه و آله و سلم)، مؤلف: علامه طباطبائي، ص 274.
12. سيري ديگر در نهج الفصاحه، ص 599.
13. همان مدرك، ص599.
14. همان مدرك، ص 600.
15. همان حديث 22.
16. سنن النبي، مولف علامه طباطبائي، ص113.
17. سيري ديگر در نهج الفصاحه، ص 72.
18. سنن النبي مؤلف علامه طباطبائي، ص 144.
19. همان مدرك، ص 145.
20. سنن النبي (صلی الله علیه و آله و سلم)، ص160ـ150.
21. سوره مباركه مدثر، آيه 4.
22. سنن النبي(صلی الله علیه و آله و سلم)، ص 117.
23. همان مدرك ص 113، سيري ديگر در نهج الفصاحه، ص564.
24. سيري ديگر در نهج الفصاحه، ص564.
25. همان مدرك، ص565.
26. سنن النبي (صلی الله علیه و آله و سلم)، ص174.
27. همان مدرك، ص182.
28. سوره مباركه احزاب، آيه 33.
29. منتخب الميزان الحكمه جلد 2، ص625.
30. همان مدرك، ص 625.
31. همان.
32. مكارم الاخلاق طبرسي ـ حلية المتقين مجلسي ـ وافي كتاب المطاعم.
33. زندگي نامه چهارده معصوم ـ مولف آزاد مهر، ص58.
34. منتخب ميزان الحكمه جلد 2، ص 619.
35. همان مدرك، ص607.
36. همان مدرك، ص 607.
37. همان مدرك، ص 609.
38. همان مدرك، ص 39، حديث 251.
39. همان مدرك، ص 39، حديث 252.
40. همان مدرك، ص 39، حديث 257، 258.
41. همان مدرك، ص 39، حديث 261.
42. همان مدرك، ص 40، حديث 264.
43. همان مدرك، ص 108.
44. همان مدرك، ص108.
45. همان مدرك، ص1025.
46. همان مدرك، ص 1025.
47. همان مدرك، ص1025.
48. همان مدرك، ص 1025.
49. منتخب ميزان الحكمه جلد 2، ص 849.
50. همان مدرك، جلد 2، ص 849.
51. همان مدرك، جلد 2، ص849.
52. همان مدرك، ج2، ص853.
53. همان.
54. منتخب ميزان الحكمه، ج 2، ص855.
55. همان.
56. همان.
57. همان.
58. سوره مباركه مائده، آيه 6.
59. منتخب ميزان الحكمه، ج2، ص1061.
60. همان.
61. همان.
62. همان.
63. همان.
64. سوره نور، آيه 32.
65. سوره روم، آيه 21.
66. منتخب ميزان الحكمه، ص 457.
67. همان.
68. همان.
69. همان.
70. همان.
71. همان.
72. منتخب ميزان الحكمه، ج1، ص41.
73. همان، ص41.
74. همان.
75. همان.
76. همان.

نويسنده: محمدرضا رضوانى‌پور



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت، دين و انديشه
:: برچسب‌ها: بهداشت جسم و جان در نگاه پيامبر اعظم, صلی الله علیه و آله و سلم, بهداشت جسم, بهداشت
خوراکی های مضر برای دندان
جمعه ۲ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 14:20 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
خوراکی های مضر برای دندان

مسلما هیچ کدام از ما دوست نداریم هر شش ماه یکبار به دندانپژشکی برویم. اما معاینه های دندانپزشکی به بدی درد دندان و تحمل هزینه های بالای پر کردن یا عصب کشی نیستند. در اینجا 20 ماده غذایی و خوراکی را نام برده ایم که دندانپزشکان ما را از خوردن آنها منع می کنند. .

متن کامل در ادامه مطلب..



:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: دندان, دندان پزشکی, مضرات خوراکی ها, خوراکی
با دندان‌ درد در ایام تعطیل چه کنیم؟!
پنجشنبه ۱ فروردین ۱۳۹۲ ساعت 15:35 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

یکی از مشکلاتی که گاهی در ایام تعطیل برای برخی از افراد به وجود می‌آید، ابتلا به دندان‌درد و در دسترس نبودن دندان‌پزشک یا مرکز درمانی است. در چنین مواردی ما فقط می‌توانیم به شما توصیه کنیم برای پیشگیری از درد کشیدن و کنار آمدن با دندان‌درد تا رسیدن به یک مرکز درمانی، از داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن، مفنامیک‌اسید یا ایبوپروفن استفاده کنید.

البته امکان دارد شما به عفونت حاد یا التهاب دندان‌ها هم مبتلا شده و نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک داشته باشید اما خوردن آنتی‌بیوتیک‌ها نیاز به تجویز پزشک دارد و نمی‌توان مصرف خودسرانه آنها را توصیه کرد. به همین دلیل تنها توصیه تا پیش از مراجعه به دندان‌پزشک، فقط آرام کردن درد دندان با خوردن قرص‌های مسکن است.

گاهی ممکن است در طول تعطیلات به علت زمین خوردن یا مصرف خوراکی‌های سخت، دچار شکستگی دندان هم بشوید. در این مورد توصیه می‌شود که در صورت امکان تکه شکسته دندان یا دندانی که به‌طو کامل از جایش جدا شده است را پیدا کنید، آن را بلافاصله درون شیر یا سرم فیزیولوژی قرار دهید و هرچه سریع‌تر به نزدیک‌ترین دندان‌پزشک مراجعه کنید تا تکه شکسته یا دندان کامل را سرجایش قرار دهد و کارهای درمانی لازم برای ترمیم و حفظ دندان اصلی و طبیعی را انجام دهد.

http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنبع : افکار



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: با دندان‌ درد در ایام تعطیل چه کنیم, دندان‌ درد, دندان‌
۳ مشکل قلبی متداول و راهکارهای آنها
چهارشنبه ۳۰ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 20:11 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )


با راهنمایی‌های زیر مهمترین عضله بدنتان را تقویت کرده و از آن محافظت کنید.

هفته‌ها بود که سامان ۳۷ ساله دردی در گردن خود احساس می‌کرد و از خستگی هم شکایت داشت. بعد یک شب دردی تند و تیز در سینه خود احساس کرد. چون تازه ورزشش تمام شده بود فکر کرد که فشار بیش از اندازه به عضلاتش وارد کرده است اما یک ساعت بعد روی تخت خوابیده بود، بدنش عرق کرده و واقعاً توان مقابله با درد را نداشت. وقتی دکتر برای معاینه آمد نمی‌توانست تشخیص دهد که مشکل کجاست. بله او در معرض حمله قلبی بود. و چون جوان و لاغر بود و هیچ علائمی نداشت، گمان به حمله قلبی برای او نمی‌رفت..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: ۳ مشکل قلبی متداول و راهکارهای آنها, مشکل قلب
هفت‌ سین سلامت در نوروز 92
چهارشنبه ۳۰ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 10:28 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

هـفت‌سین سـلامت

همزمان با فرا رسیدن سال نو، تک تک ما به یاد سفره رنگارنگ و پرنشاط هفت‌سین می‌افتیم. برخی از این ویژگی‌های درمانی را در این فرصت مرور می‌کنیم و امیدواریم سفره هفت‌سین خانه‌های‌مان در سال ۹۲ علاوه بر شادابی و برکت‌های زیاد، هفت‌سین سلامتی و تندرستی تک تک اعضای خانواده‌مان باشد..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: هفت سین, سلامت, هفت سین سلامت, سیب و سماغ
شفافیت پوست با ماسک زردچوبه
دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 23:59 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

اگر احساس کردید که پوستتان به طور غیرمعمولی تیره شده وتلاش می‌کنید که رنگ آن روشن و درخشان شود، می‌توانید برای رسیدن به هدفتان به ادویه زردچوبه اعتماد کنید.

 زردچوبه تاثیرات درمانی بسیاری دارد و یکی از پرمصرف‌ترین ادویه‌ها در غذاهای هندی است. در این مقاله به خصوص روی تاثیر مطلوب این ادویه بر سلامت و شفافیت پوست تمرکز شده است.

به این ترتیب اگر مایل هستید تیرگی پوست خود را برطرف کنید، مقدار کمی پودر زردچوبه را با آب‌ خیار و آب لیمو مخلوط کرده و این مخلوط را روی پوست خود بمالید. پس از ۱۵ دقیقه پوستتان را با آب بشویید. اگر می‌خواهید از این روش نتیجه مطلوب را بگیرید، هر روز آن را تکرار کنید تا شاهد تغییرات چشمگیری باشید. همچنین مالیدن مخلوطی از زردچوبه و مقدار کمی خامه بر روی پوست این بافت را نرم و انعطاف‌پذیر می‌کند.
http://omidl.persiangig.com/copy-right.gifمنبع:ایسنا


:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت، آرایش و زیبایی
:: برچسب‌ها: شفافیت پوست با ماسک زردچوبه, ماسک زردچوبه
سبزیجات را خام مصرف کنیم یا پخته؟
یکشنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 15:3 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
سبزیجات خام یا پخته؟

آیا تابحال از خود پرسیده اید که چگونه می توان سبزیجات را طوری آماده کرد که مواد غذایی مفید آنها تا حداکثر ممکن حفظ شوند؟ پاسخ دادن به این سوال ساده نیست، زیرا...


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: سبزی, سبزیجات, سبزیجات خام, سبزیجات پخته
همه چیز درمورد کیست‌ها (Cysts)
شنبه ۲۶ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 12:42 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

یست ساختاری بسته و کیسه‌مانند است که حاوی مایعات، گاز یا مواد شبه‌جامد می‌باشد که بخش عادی یک بافت به حساب نمی‌آید. کیست‌ها بسیار متداول هستند و ممکن است در هر جای بدن و در هر سنی اتفاق بیفتد. کیست‌ها در اندازه‌های مختلف ایجاد می‌شوند؛ ممکن است فقط زیر میکروسکوپ قابل مشاهده باشند و یا تا جایی رشد کنند که جایگزین اندام‌ها و بافت‌های طبیعی بدن شوند. دیواره بیرونی کیست، کپسول نامیده می‌شود..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: همه چیز درمورد کیست‌ها, Cysts
فواید برنج برای سلامتی
جمعه ۲۵ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 20:40 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

فواید برنج برای سلامتی شامل تامین انرژی سریع و فوری، فعالیت خوب دستگاه گوارش، تثبیت سطح قند خون و فراهم کردن منابع لازم ویتامین B1 برای بدن می‌باشد. سایر فواید آن عبارتند از مراقبت‌های پوستی، مقاومت دربرابر مشکلاتی مثل فشارخون بالا، اسهال خونی و بیماری‌های قلبی. برنج یکی از عمده‌ترین موادغذایی در اکثر کشورها به شمار می‌رود که بیش از نیمی از جمعیت جهان را سیر می‌کند..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: فواید برنج برای سلامتی, فواید برنج, برنج برای سلامتی, برنج
۹ واقعیت درمورد عطسه
جمعه ۲۵ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 15:35 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

بااینکه واکنش به عطسه کردن در فرهنگ‌های مختلف، متفاوت است اما بخش اعظم آن یکسان و جهانی است. عطسه به علت‌های مختلف اتفاق می‌افتد، مثل قرارگیری در معرض نور زیاد، تغییر دمای ناگهانی، نسیم هوای سرد، عفونت‌ها و بیماری‌های مختلف و …


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: ۹ واقعیت درمورد عطسه, عطسه, واقعیت درمورد عطسه, واقعیت عطسه
قد شما چرا از من بلندتر است؟!
چهارشنبه ۲۳ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 15:57 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

کوتاهی قد در بسیاری از موارد اختلال محسوب نمی شود و حالتی طبیعی است اما در برخی موارد اختلال رشد با کوتاهی قد اشتباه گرفته می شود. اختلال رشد، یک بیماری است که به صورت کوتاهی قد بروز می کند..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: قد, کوتاهی قد, قد بلند, قد بلند شدن
19 درمان طبیعی اضطراب
چهارشنبه ۲۳ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 10:54 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

اضطراب و نگرانی، مساله عجیب و غریبی است. وقتی نگران مسایل مالی، عشق، سلامت، کار یا خانواده هستید، قلب شما به شدت می تپد، نفس هایتان کوتاه و کم عمق می شوند و ذهنتان تصویرهای منفی می سازد ..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: سلامت, اضطراب, استرس, فشار روحی
بهداشت زیر بغل
شنبه ۱۹ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 13:22 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
بهداشت زیر بغل

آخرین باری که به زیربغل خود توجه نشان دادید، چه زمانی بود؟ همه می‌دانیم این قسمت از بدن شاید آخرین قسمتی باشد که مورد توجه قرار می‌گیرد، اما نادیده گرفتن آن ممکن است منجر به حساسیت، موهای برگشته به داخل و سایر مشکلات شود. .

متن کامل در ادامه مطلب..



:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: بهداشت, بهداشت زیر بغل, خال گوشتی, تعریق
راز داشتن دندان‌های سالم
چهارشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 20:28 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
پزشکان آمریکایی اظهار داشتند: بیشتر مردم از این واقعیت که جرم‌های دندان حاوی باکتری هستند و موجب ایجاد حفره در دندان می‌شود، آگاهی ندارند.

به گزارش نیک صالحی به نقل از ایسنا ؛ انجمن دندان آمریکا در گزارشی اعلام کرد: باکتری از شکر تغذیه می‌کند و اسیدهایی را ایجاد می‌کند که به سلامت دندان آسیب می‌رساند و غذاهای قندی و نوشیدنی‌ها از عوامل ایجاد کننده این حفره‌ها هستند.

انجمن دندان آمریکا به افراد توصیه می‌کند برای داشتن دندان‌های سالم نکات زیر را جدی بگیرند:

- مصرف غذاهای حاوی کلسیم از جمله پنیر، سبزیجات و مغز بادام برای سلامت دندان مفید هستند. همچنین غذاهای سرشار از پروتئین از قبیل گوشت، تخم مرغ و ماهی منبع غنی از فسفر می‌باشند.

- جویدن آدامس بزاق دهان را افزایش می‌دهد بنابراین مصرف آدامس‌های بدون قند پس از مصرف وعده‌های غذایی موجب افزایش بزاق دهان می شود و می‌تواند از ایجاد حفره‌های دندانی جلوگیری کند.

نوشیدن آب میوه در مدت زمان طولانی فضایی را ایجاد می‌کند تا اسید دهان به دندان‌ها آسیب برساند.



:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: راز داشتن دندان‌های سالم, راز داشتن دندان‌, دندان‌های سالم
كفش‌ هاي شما چاق‌ تان مي‌كند؟!
سه شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 20:55 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
كفش‌هاي شما چــاق‌تان مي‌كند؟

همين الان سراغ كفش‌هایی که معمولا پایتان است برويد و ببينيد معمولا چه كفشي به پا مي‌كنيد، بعد اين مطلب را بخوانيد تا متوجه شويد كه كفش‌هايي كه مي‌پوشيد شما را چاق مي‌كنند يا نه؟


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: کفش, انواع کفش, اضافه وزن, کفش پاشنه بلند
خانه را تکان بدهید اما آرام تر
سه شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 19:45 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
قرار است خانه‌تكانی برایمان فعالیتی با مشاركت همه اعضای خانواده باشد كه از آن خاطره‌ای شیرین و خانه‌ای پاكیزه به یادگار بماند، اما معمولا اوضاع به این خوبی پیش نمی‌رود و خانه‌تكانی تبدیل به غوغایی می‌شود كه در آن، همسران با هم بگو‌مگو می‌كنند، بچه‌های كوچك سرگردان می‌شوند، كارها به‌هم‌ریخته و نیمه‌تمام به حال خود رها می‌شود و یكی از زوج‌ها به علت مسمومیت یا... به بیمارستان می‌رود و خلاصه این كه این رسم برای خیلی از ما هیچ لطفی ندارد و ترجیح می‌دهیم وجود نداشته باشد، چون حواشی‌اش خوشایند نیست، اما ما در این گزارش از سیر تا پیاز خانه‌تكانی می‌گوییم تا این فعالیت برای شما هم خاطره‌انگیز شود..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: سبک زندگی، پزشکی و سلامت، تست و مطالب روانشناسی
:: برچسب‌ها: خانه تکانی, سلامت
فواید نوشیدن آب گرم و لیمو
سه شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 12:25 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

طوری که روزتان را شروع می‌کنید خیلی مهم است. چه مادر باشید، چه یک معلم، نویسنده، یک مربی یوگا یا در کار آزاد مشغول باشید، اولین کاری که صبح‌ها انجام می‌دهید اهمیت زیادی دارد.

براساس فلسفه اورودیک، انتخاب‌هایی که برطبق برنامه روزانه‌تان می‌کنید، یا مقاومت شما را در برابر بیماری‌ها بالا می‌برد یا آن را به طور کل از بین می‌برد..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: فواید نوشیدن آب گرم و لیمو, فواید نوشیدن, فواید نوشیدنی
قابلیت های عجیب بدن انسان
دوشنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 15:40 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
قابلیت های عجیب بدن انسان

بدن انسان بسیار عجیب و حیرت آور است در این مطلب می خواهیم قابلیت های عجیب و مخفی بدن همچون جلوگیری از ریختن اشک، کاهش درد آمپول، قطع سکسکه و ... را برایتان معرفی کنیم. .


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: توانایی, قابلیت, بدن انسان, قابلیت های عجیب
خطرات ارزان‌ترين عشق خیابانی دخترها
یکشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 19:10 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
آیا لواشک‌های کنار خیابان  سرطان زاست؟

دخترها عاشقش هستند، منظورمان كيف و كفش برند‌های مشهور و پالتو پوست و ساعت مارك و البته طلا و جواهر نيست. درواقع آنها ارزان‌ترين عشق دخترها هستند: لواشک، آلوچه، تمبرهندی و قره‌قروت..

متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: لواشک, قره قروت, لواشک خانگی, لواشک ترشمزه
فاصله كما تا مرگ چقدر است؟
شنبه ۱۲ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 20:24 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
چند درصد از افرادی که به کما می‌روند شانس ادامه زندگی دارند؟ علت فرو رفتن در کما چه تاثیری در بازگشت بیمار دارد؟


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: مرگ, کما, فاصله کما تا مرگ
مقابله با افسردگی بعد از ازدواج
چهارشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 21:57 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

چرا خانم‌ها بعد از ازدواج دچار افسردگی می‌شوند و چطور می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد؟


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: زناشویی، پزشکی و سلامت، تست و مطالب روانشناسی، زنان
:: برچسب‌ها: مقابله با افسردگی بعد از ازدواج, ازدواج, افسردگی, مقابله با افسردگی
رژیم‌های غذایی مطابق با گروه‌خونی
چهارشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 18:55 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )

آیا گروه‌خونی بهترین راه برای تعیین رژیم‌غذایی است؟ در این مقاله می‌خواهیم بیشتر درمورد این رژیم‌های غذایی توضیح دهیم و ببینیم آیا قادر به کم کردن وزن شما هستند یا خیر..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: رژیم‌های غذایی مطابق با گروه‌خونی, رژیم‌های غذایی, گروه‌خونی
اگر زندگی ابدی می خواهید!
شنبه ۵ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 20:16 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
اگر می خواهید تا ابد زنده بمانید!

70سال؛ اين زماني است كه بیشتر آدم‌ها عمر می‌کنند اما خيلي‌ها هم هستند كه می‌خواهند ركورد بزنند و بيشتر از اينها زندگي كنند. اگر جزو اين گروه افراد هستيد بهتر است اسرار طول عمر را بدانید و با رعایت چند نکته ، سلامت روحی و جسمانی‌تان را تضمین کنید..


متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: سبک زندگی، پزشکی و سلامت
:: برچسب‌ها: زندگی, زندگی ابدی, افزایش عمر, سلامت
مشکلات جنسی زنان و راه حل های آن
پنجشنبه ۳ اسفند ۱۳۹۱ ساعت 21:30 | | نوشته ‌شده به دست روانشناسی مدرن | ( )
مشکلات جنسی زنان چیستند و چگونه درمان می شوند؟

اختلالات جنسی در زنان، یکی از علل مهم نارضایتی جنسی در جامعه ایران و ظاهراً یکی از عوامل موثر در افزایش طلاق در ایران امروز است. اینکه اختلالات جنسی زنانه چیستند و چگونه باید با آنها برخورد کرد، موضوعی است که دکتر بهنام اوحدی، روانپزشک و س..س تراپیست به آن پرداخته است..

متن کامل در ادامه مطلب..


:: ادامه مطلب
:: موضوعات مرتبط: زناشویی، پزشکی و سلامت، زنان
:: برچسب‌ها: اختلالات جنسی, مشکلات جنسی, زناشویی, ارگاسم