روانشناسی مُدرن

درباره ميزان و چگونگي حضور زنان و دختران در اجتماع و مجلس‏هايي كه خواه ناخواه به اختلاط با مردان مي‏انجامد، دو نظريه مطرح است:1

1. نظريه اضطرار
 

2. نظريه اختلاط
 

نقد و بررسي
 

3. نظريه معروف
 

ديدگاه اسلام درباره رابطه‏هاي دوستانه ميان دختر و پسر
 

راه‏كارهاي مشروع برقراري روابط جنسي در اسلام
 

1. ازدواج دايم و اهميت آن
 

2. سن مناسب براي ازدواج
 

پي‌نوشت‌ها:
 

1. قسمت مهمي از مطالب اين بخش برگرفته است از: مقاله "تحليلي بر روابط دختران و پسران دانشجو "، مجموعه مقاله‏هاي نخستين هم‏انديشي بررسي مسائل و مشكلات زنان، دفتر تحقيقات و مطالعات زنان، قم، 1380، صص 675 ـ 698.
2. بر اساس نظرسنجي هفته‏نامه ساندي تايمز، چاپ لندن، بيش از نيمي از زنان رده‏هاي بالاي مشاغل حرفه‏اي و 30% كاركنان امور اداري و دفتري در انگلستان و 77% آنان در امريكا با مزاحمت‏هاي مديران و همكارانشان در محيط كار روبه‏رو هستند. روزنامه كيهان، 28/9/1370، به نقل از: هفته‏نامه ساندي تايمز. همچنين در گزارش جاناتان راس، روزنامه‏نگار انگليسي، در پي پژوهش‏هاي روان‏شناسانه، بيشتر مردان غربي نسبت به زناني كه با آنان از صبح تا شام در ارتباط هستند (مثل همكار و هم‏كلاسي و...) در آرزوي آميزش همراه با خشونت شديد، حتي در حدّ قتل هستند. (نك: ابوالقاسم مقيمي حاجي، جوانان و روابط، قم، مركز مطالعات و پژوهش‏هاي فرهنگي حوزه علميه قم، 1380، به نقل از: ثريا مكنون و مريم صانع‏پور، بررسي تاريخ منزلت زن از ديدگاه اسلام، ص211).
در بخش مربوط به بررسي اخلاق جنسي در غرب، آمارهايي از ناهنجاري‏هاي جنسي خواهد آمد.
3. نك: تفسير الميزان، ج2، ص328، تفسير آيه 228 سوره بقره.
4. نك: وسائل الشيعه، ج20، باب132 از ابواب مقدمات نكاح، ح25518.
5. بحارالانوار، ج43، صص 28، 62، 66، 76، ح33، 53، 59 و 63 .
6. نك: آل عمران: 37؛ نمل: 44؛ قصص: 23 ـ 25.
7. مقاله "تحليلي بر روابط دختران و پسران دانشجو "، صص 675 ـ 695.
8. نك: تفسير نمونه، ج16، صص 55 ـ 65 ؛ محمدباقر مجلسي، حيات القلوب، تاريخ پيامبران عليهم‏السلام، قم، انتشارات سرور، چ1، 1375، ج1، صص 600 و 601 .
9. در طول تاريخ ادبيات همه كشورها، عشق كه رابطه‏اي عاطفي است، معمولاً ميان زن و مرد جلوه مي‏كند. بنابراين، اين رابطه عاطفي از گرايش‏هاي جنسيتي جدا نيست. فرويد، عشق را اساسا پديده‏اي جنسي مي‏داند و آن را والايش غريزه جنسي مي‏شمارد، ولي هورناي معتقد است لزوما ارتباطي ميان محبت و گرايش جنسي نيست؛ يعني اين‏گونه نيست كه پس از هر محبتي، انگيزه شهواني باشد، ولي او نيز رابطه نزديك ميان اين دو و تأثير ناخودآگاه اين دو بر هم را مي‏پذيرد. مزلو نيز مي‏گويد مفهوم عشق و روابط جنسي دوچيزند، ولي در زندگي افراد سالم به هم مي‏پيوندند و كمتر جدايي‏پذيرند. نك: محمدباقر كجباف، روان‏شناسي رفتار جنسي، صص 49، 62 و 66؛ نيز كارن هورناي، عصباني‏هاي عصر ما، ترجمه: ابراهيم خواجه نوري، ص 191
موريس دبس نيز معتقد است: غريزه جنسي كم‏كم در نوجوانان به ويژه پسران، با تأثير مستقيم و غيرمستقيم بر تمام اعضا و قواي بدن قوت مي‏گيرد تا جايي كه در 17 و 18 سالگي، مالك اصلي احساسات انسان مي‏شود و تمام تظاهرهاي محبت‏آميز انسان از غريزه جنسي سرچشمه مي‏گيرد. (نك: گفتار فلسفي (جوان)، ص307).
10. نك: كنز العمال، ج3، ص373، ح7000.
11. وسائل الشيعه، ج20، باب35 از ابواب مقدمات نكاح، باب ان النكاح الحلال ثلاثة اقسام، ص86، ح25098.
12. مرتضي مطهري، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، چاپ شركت افست، 1359، بخش هفتم، صص 157ـ175، بخش يازدهم، صص 300 ـ 346.
13. نك: سيد محمدكاظم طباطبايي يزدي، عروة الوثقي، قم، اسماعيليان، 1374، چ3، ج2، ص628 ، مسئله سوم از كتاب النكاح.
14. نك: همان، ص627.
15. وسائل الشيعه، ج20، باب 2 از ابواب مقدمات نكاح، ص20، ح24918.
16. براي نمونه، پيامبر فرموده است: "إِتَّخِذُوا الْأَهْلَ فَإِنَّه أَرْزَقَ لَكُمْ؛ اهل همسر و خانواده برگزينيد؛ زيرا اين امر موجب افزايش روزي‏تان مي‏شود. " نيز فرمود: "ما يمْنَعُ الْمُؤْمِنَ أَنْ يتَّخِذَ أَهْلاً؟ لَعَلَّ اللّه‏َ يرْزُقُهُ نَسَمَةً تُثْقِلُ الْأَرْضَ بِلا إِلهَ إِلاّ اللّه‏ُ؛ چه چيزي مانع مي‏شود كه مؤمن اهلي برگزيند؟ شايد خداوند فرزندي روزي‏اش كند كه زمين را با لا اله الا اللّه‏ (ايمان و توحيد) سنگين گرداند. " نك: وسائل الشيعه، ج20، باب 1 از ابواب مقدمات نكاح، صص 14 و 15، ح24900 و 24902؛ نك: وسائل الشيعه، ج21، باب استحباب تكثير الاولاد و باب استحباب اكرام الولد الصالح و طلبه و حبّه و... از ابواب احكام الاولاد.
17. پيش‏تر در حديثي آمد كه امام عليه‏السلام به فردي كه ازدواج نكرده بود، ولي كنيزاني داشت، فرمود: "تو عزب نيستي "، ولي اين به معناي داراي "اهل " بودن صاحب كنيز نيست. بر همين اساس، آورده‏اند: زراره بر امام صادق عليه‏السلام وارد شد. حضرت پرسيد: اي زراره، آيا تو متأهل هستي؟ عرض كرد: خير. حضرت فرمود: پس چگونه بر تجرّد مانده‏اي، در حالي كه جوان هستي؟ زراره جواب داد: كنيزاني مي‏خرم... . " (وسائل الشيعه، ج20، باب 12 از ابواب ما يحرم بالكفر و نحوه از كتاب نكاح، ص560، ح26347). از اين روايت استفاده مي‏شود كه در عرف روايات و نزد اصحاب ائمه نيز داشتن كنيز به معناي متأهل بودن نبوده است.
18. "وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيها وَ جَعَلَ بَينَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً ... ". روم: 12
19. "يا مَعْشَرَ الشَّبابِ، مَنِ اسْتَطاعَ مِنْكُمُ الْباهَ فَلْيتَزَوَّجَ، فَإِنَّهُ أَغَضُّ لِلْبَصَرِ وَ أَحْفَظُ لِلْفَرْجِ " مستدرك الوسائل، ج14، باب1 از كتاب النكاح، ص153، ح16350.
20. "ما مِن شابٍّ تَزَوَّجَ فِي حَداثَةِ سِتَةِ إِلاّ عَجَّ شَيطانُهُ يا وَيلَهُ! عَصَمَ مِنِّي ثُلُثَي دِينِهِ فَلْيتَّقِ اللّه‏َ الْعَبْدُ فِي الثُّلُثِ الْباقِي "، مستدرك الوسائل، ج14، باب 1 از ابواب النكاح، ص149، ح16331.
21. وسائل الشيعه، ج20، باب 23 از ابواب مقدمات نكاح، ص61، ح25037.
22. همان، ص64، ح25047.
23. "مِنْ حَقِّ الْوَلَدِ عَلي والِدِهِ ثَلاثَةٌ: يحَسِّنُ اسْمَهُ، وَ يعَلِّمُهُ الْكِتابَةَ، وَ يزَوِّجُهُ إِذا بَلَغَ ". وسائل الشيعه، ج21، باب 88 از ابواب احكام الاولاد، ص482، ح27646.
 

منبع: : كتاب "بررسي روابط دختر و پسر در ايران و راه‌كارهاي اصلاحي آن "