سايش دنداني در واقع از
دست رفتن سطوح دنداني است که علت آن پوسيدگي يا ضربه نيست. سايش غيرطبيعي
دندان‌ها مي‌تواند مينا، عاج و حتي اعصاب و عروق دنداني را درگير کند...
سايش
مکانيکي سطوح دنداني به يکديگر در حرکات فکي طي جويدن، دندان‌قروچه و
فشرده‌شدن دندان‌ها به يکديگر در شرايط استرس رخ مي‌دهد. در اين نوع سايش،
دندان‌هاي خلفي صاف‌تر مي‌شوند و دندان‌هاي قدامي کوتاه‌تر. اين نوع سايش
دنداني در تمام دندان‌ها اتفاق مي‌افتد و قسمتي از روند طبيعي پديده افزايش
سن است. در موارد شديد اين نوع سايش دنداني، فرم صورت نيز تحت تاثير قرار
مي‌گيرد و بد شکل مي‌شود. در موارد اندکي نيز حساسيت به شيريني، سرما و
گرما وجود خواهد داشت.
دندان‌قروچه چيست؟
دندان‌قروچه
فشردن و سايش غيرارادي دندان‌ها به يکديگر است. اغلب در زمان خواب اتفاق
مي‌افتد ولي مي‌تواند طي بيداري هم به وقوع بپيوندد. استرس، اضطراب، موقعيت
غيرطبيعي دندان‌ها و فکين علت آن است. با استفاده از محافظ‌هاي شبانه
دنداني و در مواردي تصحيح تماس‌هاي دنداني، مي‌توان آثار دندان‌قروچه را
درمان و شرايط را راحت‌تر کرد. اين محافظ که مي‌تواند از نوع سخت يا نرم
باشد، موقع خواب در دهان گذاشته مي‌شود. در موارد سايش‌هاي شديد درمان توسط
روکش انجام مي‌گيرد. در نتيجه، دندان‌هاي کوتاه و صاف شده توسط اين
درمان‌ها بازسازي شده،رابطه دندان‌هاي بالا و پايين بازسازي و تصحيح شده و
حساسيت به سرما و گرما حذف و زيبايي دندان‌ها، دهان و صورت بهبود
مي‌يابد.
سايش دندان در اثر مسواک‌زدن
سايش سطوح دنداني
به مدت اصطکاک با مسواک، خلال دندان، ناخن و اجسام سختي که در مشاغل
گوناگون در تماس با دندان‌ها قرار مي‌گيرند، بستگي دارد. حرکات رفت و
برگشتي افقي بسيار خشن با مسواک و نيز مسواک سخت مي‌توانند عامل اين نوع
سايش باشند. اغلب سايش سطوح خارجي دندان‌هاي خلفي در ناحيه گردن (حاشيه
لثه) به‌صورت مثلثي‌شکل ديده مي‌شود. روش‌هاي صحيح مسواک زدن، استفاده از
خميردندان‌هاي کمتر ساينده در کنار خمير دندان‌هاي معمولي و استفاده از
مسواک‌هاي نرم‌تر در پيشگيري از اين نوع سايش‌ها موثر خواهند بود.
سايش در اثر خوراکي?ها
سايش
سطوح دنداني در اثر اسيد، مينا و عاج را حل مي‌کند و از علل معمول سايش
دنداني است و معمولا قابل پيشگيري است. منابع اسيد در دهان شامل رژيم غذايي
و اسيد معده هستند. غذاهايي که محتواي اسيدي بالايي دارند، مي‌توانند باعث
سايش مينا و عاج دندان شوند. اسيد، کلسيم دنداني را حل مي‌کند. اين غذاها
شامل موارد زير هستند:
نوشيدني‌هاي حاوي کربنات‌ها، انواع نوشيدني‌هاي رژيمي و آب معدني گازدار
مرکبات شامل ليمو و گريپ‌فروت
آبميوه‌ها ترشيجات و سرکه ماست
اسيدي
که طي روند هضم در معده توليد مي‌شود حتي قدرت حل کردن استخوان‌ها و
دندان‌ها را هم دارد. ريفلاکس (ترش کردن) و نيز هر شرايطي که منجر به
استفراغ‌هاي مکرر شود باعث سايش‌هاي دنداني مي‌شود. اغلب، دندان‌پزشکان در
وهله اول متوجه اين مساله مي‌شوند. اين نوع سايش خود را در سطوح کامي
دندان‌هاي قدامي به صورت قسمتي زردرنگ نشان مي‌دهد که نشانگر حل شدن مينا و
عريان شدن عاج است. عريان شدن عاج مي‌تواند باعث حساسيت به شيريني، سرما و
گرما شود. اگر اين سايش عميق‌تر شود و به اعصاب و عروق دنداني برسد، درد
شديد‌تر خواهد شد.
پيشگيري از سايش اسيدي دندان‌ها
مصرف
غذاها و نوشيدني‌هاي اسيدي را کاهش دهيد و آنها را با وعده‌هاي غذايي
روزانه ميل کنيد تا اسيدي بودن آنها تعديل شود و نيز زمان تماس اسيد مخرب
با دندان‌ها محدود شود. ليموترش و پرتقال را نبايد بمکيد. آدامس‌هاي بدون
قند استفاده کنيد چرا که با افزايش جريان بزاق باعث خنثي شدن اسيد مي‌شوند.
بعد از وعده‌هاي غذايي با خمير دندان‌هاي فلورايد‌دار مسواک بزنيد. موارد
مربوط به اسيد معده در اصل نشانه مشکلات رواني و سلامت عمومي فرد هستند.
دندان‌پزشک بايد سريع وجود اسيد معده در دهان را تشخيص دهد و دندان‌هاي
تخريب شده را درمان کند و در ضمن بيمار را به متخصص گوارش ارجاع دهد.
دوا و درمان سايش دنداني
نواحي کوچک مي‌تواند توسط دندان‌پزشک حساسيت‌‌زدايي شود.
نواحي بزرگ‌تر توسط باند مواد همرنگ به دندان ترميم مي‌شوند.
اگر تخريب وسيعي صورت گرفته باشد دندان ممکن است با روکش درمان شود.
اگر عروق و اعصاب دنداني درگير شده باشند، قبل از روکش‌کردن به درمان ريشه نيز نياز داريم.
