روانشناسی مُدرن

کاهش مایعات بدن و از دست رفتن رطوبت موردنیاز سلول‌های اندام‌های مختلف ازجمله عواملی است که احتمال ابتلا به گرمازدگی و سردردهای تابستانی را در ماه‌هاي پيش‌رو در مردان و زنان زياد مي‌كند..

متن کامل در ادامه مطلب..

متن کامل در ادامه مطلب..

به اعتقاد فيلسوفان اسلامى آنچه نفس انسان را از نفس حيوانى جدا مى‏سازد عقل نظرى و عملى است. اما در ميان اين فيلسوفان، و حتى گاه در آثار يك فيلسوف، تفسيرى واحد درباره عقل نظرى و عملى ديده نمى‏شود. قصد اين نوشتار تبيين معناى عقل عملى از ديدگاه ابن سينا است.
با مراجعه به آثار اين فيلسوف چهار اصطلاح درباره عقل عملى قابل تشخيص است. در برخى از اين اصطلاحات، عقل عملى تنها داراى كاركرد ادراكى است و به قوه درك كننده احكام كلى يا جزئى مربوط به عمل تفسير مى‏شود. در برخى ديگر از اصطلاحات، عقل عملى گذشته از كاركرد ادراكى، داراى كاركرد عملى نيز هست. با بررسى اين چهار اصطلاح معلوم مى‏شود كه هيچيك از آنها بر دو اصطلاح رايج در ميان فيلسوفان اسلامى منطبق نيست و در پايان مقاله سعى شده است چهار اصطلاح موصوف، به اصطلاح واحد و جامعى بازگردانده شود.
در كتابهاى فلسفى معانى مختلف و تقسيمات متعددى براى عقل ذكر شده است. از اين ميان مهمترين تقسيمى كه براى عقل بشرى بيان شده است، تقسيم عقل، به عقل نظرى و عقل عملى مى‏باشد.
با مرورى بر آنچه فيلسوفان اسلامى پيرامون عقل نظرى و عملى گفته‏اند، در مى‏يابيم كه اصطلاح واحدى در اين باره در ميان آنان وجود ندارد و همين امر گاه باعث‏سوء برداشتها و تفسيرهاى نادرست از كلمات آنان مى‏گردد. نكته مهمتر اين است كه گاه در آثار يك فيلسوف به معانى مختلفى در اين باره بر مى‏خوريم. برجسته‏ترين مصداق در اين زمينه، بزرگ‏ترين فيلسوف مشائى در جهان اسلام، ابو على سينا است.
هدف اين نوشتار طرح سخنان ابن سينا درباره عقل عملى، و استنباط معنا يا معانى عقل عملى از اين سخنان است. بديهى است كه چون عقل عملى قسيم عقل نظرى است و مقسم هر دو، عقل مى‏باشد، لازمه هر تفسيرى از عقل عملى، تفسيرى خاص براى عقل نظرى است و در سعه و ضيق محدوده كاركرد عقل نظرى مؤثر خواهد بود. قبل از طرح سخنان ابن سينا، بهتر است اشاره‏اى به ديگر نظرات مطرح شده در اين باره داشته باشيم و برخى مقدمات مفيد را براى بحث ذكر كنيم.

دو اصطلاح درباره عقل عملى

خلاصه‏اى از (علم النفس) انسان‏شناسى ابن سينا

قوه محركه و اراده

عقل عملى در سخنان ابن سينا

پي نوشت :

1) دانشجوى دكترى فلسفه دانشگاه تهران
2) ر. ك: ارسطو، درباره نفس، ترجمه: عليمراد داوودى، تهران، انتشارات حكمت، 1366، ص 260.
3) ابونصر فارابى، فصول منتزعه، تحقيق فوزى مترى نجار، تهران، انتشارات الزهراء، 1405 ه. ق، ص 54- 55.
4) علامه حلى، الجوهر النضيد، قم، انتشارات بيدار، 1363، ص 233؛ محمدرضا المظفر، اصول الفقه، قم، اسماعيليان، ج 1- 2، ص 222؛ مطهرى مرتضى، فلسفه اخلاق، تهران، صدرا، 1374، ص 64؛ مصباح محمد تقى، دروس فلسفه اخلاق، تهران، انتشارات اطلاعات، 1367، ص 48.
5) قطب الدين رازى، حاشيه اشارات، تهران، دفتر نشر كتاب، 1403 ه. ق، ج 2، ص 352- 353.
6) ر. ك: بهمنيار، التحصيل، تصحيح مرتضى مطهرى، تهران، دانشگاه تهران، 1375، ص 789- 790، ملاصدرااسفار، قم، منشورات مصطفوى، ج 6، ص 354، جوادى آملى، رحيق مختوم، ج‏1، بخش 1، ص 122؛ تبيين براهين اثبات خدا، ص 76.
7) ابن سينا، رساله نفس، تصحيح: دكتر موسى عميد، تهران، انجمن آثار ملى، 1331، ص 11؛ طبيعيات شفا، با مقدمه ابراهيم مدكور، ج 2، ص 10.
8) ر. ك: رساله نفس، صص 11- 13.
9) ر. ك: همان ماخذ؛ اشارات، ج 2، صص 407- 409؛ طبيعيات شفا، ج 2، صص 32- 33؛ النجاة، تهران، دانشگاه تهران، 1364، صص 318- 320.
10) ر. ك: رساله نفس، صص 13 و 15؛ النجاة، صص 321- 320؛ طبيعيات شفا، ج 2، صص 32- 33.
11) ر. ك: رساله نفس، صص 15- 16؛ النجاة، ص 321، طبيعيات شفا، ج 2، ص 33.
12) ر. ك: ابن سينا، عيون الحكمة، تهران، دانشگاه تهران، 1333، ص 30.
13) ر. ك: طبيعيات شفا، ج 2، صص 172- 174؛ الهيات شفا، صص 174 و 284؛ اشارات، ج 2، صص 412- 413؛ التعليقات، تصحيح عبدالرحمن بدوى، قم، دفتر تبليغات، صص 16، 18، 5، 117.
14) ر. ك: طبيعيات شفا، ج 2، ص 37، النجاة، ص 330.
15) النجاة، ص 331.
16) طبيعيات شفا، ج 2، ص 37.
17) رساله نفس، ص 24.
18) طبيعيات شفا، ج‏2، ص 3؛ النجاة، ص 330.
19) طبعيات شفا، ج 2، ص 37، النجاة، ص 330- 331.
20) عيون الحكمه، ص 31.
21) رساله نفس، ص 24.
22) اشارات، ج 2، صص 352- 353.
23) خواجه نصير الدين طوسى در شرح عبارتهاى ابن سينا در اشارات كه نقل شد، مى‏گويد: عقل عملى حكم كلى مربوط به عمل را از مقدمات كلى عقل نظرى استنباط مى‏كند و پس از آن از اين حكم كلى كه به منزله كبرى است، و نيز صغراى جزئى، حكم جزئى مربوط به عمل را استنباط مى‏كند. بنابراين استنباط حكم كلى و جزئى از كاركردهاى عقل عملى است. اين سخن هر چند مى‏تواند سخنى درست‏باشد اما به سختى مى‏توان آن را از كلمات ابن سينا برداشت كرد. زيرا اوتصريح مى‏كند كه عقل عملى حكم جزئى را از مقدمات كلى عقل نظرى استنباط مى‏كند. سخنان ابن سينا كه پس از اين نقل خواهد شد نيز مؤيدى است‏بر اين مطلب. پبايد توجه داشت كه سخن بر سر استنباط حكم كلى مربوط به عمل است نه صرفا ادراك آن. ظاهر سخن ابن سينا اين است كه حكم كلى مربوط به عمل را عقل نظرى استنباط مى‏كند و عقل عملى پس از اخذ اين حكم كلى و ادراك آن با ضميمه كردن صغرى، نتيجه را استنباط مى‏كند.
24) طبيعيات شفا، ج 2، صص 184- 185.
25) طبيعيات شفا، ج 2، ص 37، النجاة، ص 330.
26) رسالة الحدود، مندرج در الرسائل، ص 88.
27) عيون الحكمة، ص 362.
28) ابن سينا، المبدء و المعاد به اهتمام عبدالله نورانى، تهران، انتشارات مك گيل و دانشگاه تهران، 1363، ص 96.

منبع: فصل نامه ی نامه مفید

اول شهريور، 22 آگوست روز بزرگداشت شيخ الرئيس ابوعلي سينا حكيم و طبيب نامدار ايراني است. در اين روز - كه روز پزشك نيز هست- احتمالاً درباره شأن او به عنوان يك طبيب حاذق سخن ها خواهندگفت، حال آنكه شيخ اگر چه پزشكي بزرگ، اما فيلسوفي بزرگ تر است. ابتدا شرح حال مختصر زير را كه در دايره المعارف معتبر «پل ادواردز» درباره ابن سينا آمده بخوانيد:ابن سينا ابوعلي الحسين بن عبدالله بن سينا، معروف ترين و با نفوذ ترين فيلسوف اسلام در قرون وسطي بود. او فردي ايراني بود و در نزديكي بخارا كه آن زمان پايتخت سلسله سامانيان بود به دنيا آمد. پدرش طرفدار متعصب فرقه اسماعيليان بود كه الهيات آنان مبتني بر مكتب جاري و شايع نو افلاطونيان بود. وي در دوران كودكي درمعرض آموزه هاي اسماعيلي قرار گرفت، اما آن را از نظر عقلاني ضعيف يافت.
ابن سينا پس از آن كه مقداري از تعاليم بنيادين اسلام را گذراند، منطق، رياضيات، علوم طبيعي، فلسفه و طب خواند و در نتيجه قبل از هجده سالگي در اين موضوعات استاد شد، شخصي به نام عبدالله ناتلي او را با منطق، هندسه و هيئت آشنا كرد، اما ابن سينا بيشتر خودآموخته بود. او مي نويسد كه متافيزيك ارسطو را فقط بعد از كشف اتفاقي و شانسي شرح فارابي بر آن توانست بفهمد. از آن جا كه او پزشك منصوب دربار سامانيان بود، مطالعاتش را در كتابخانه عالي آنان كامل نمود و خود بيان كرده كه از آن به بعداز حجم مطالعات كاسته و به آموخته هايش عمق بخشيده و آنها را بارور ساخته است.
در سال 999م. حكومت سامانيان بر اثر هجوم سلسله تركان غزنوي فرو پاشيد.ابن سينا بخارا را ترك كرد و بي هدف به سوي شهرهاي ماوراء النهر و ايران به راه افتاد و در بين راه به خدمت شاهزادگان محلي كه در حال جنگ و ستيز بودند درمي آمد، بين سالهاي 5101 تا 2201 م. ابن سينا با دو سمت وزير و طبيب براي حاكم همدان خدمت مي كرد. بعد از مرگ حاكم همدان زنداني شد، اما چهارماه بعد وقتي كه حاكم اصفهان - علاءالدوله - براي مدتي كوتاه همدان را به تصرف درآورد، آزاد شد. بلافاصله بعد از آزادي در حالي كه به لباس مبدل درويشي درآمده بود همدان را به مقصد اصفهان ترك كرد و بقيه عمرش را به عنوان پزشك علاء الدوله در اصفهان گذراند. در اين مدت كه دوره نسبتاً امن و آرام زندگي او بود مبادرت به تحقيقات نجومي نمود.
در سال 0301 م. غزنويان اصفهان را غارت كردند و بعضي از آثار ابن سينا به تاراج رفت و مفقود گشت و بدين ترتيب وقفه اي جديد در كار ابن سينا رخ داد. سرانجام وقتي كه حامي و پشتيبان خود [علاءالدوله]را در جنگ بر ضد همدان [براي آزادسازي دوباره آن] همراهي مي كرد جان سپرد. بيش از 100 اثراز ابن سينا به جا مانده است؛ از كارهاي دائره المعارف گونه گرفته تا رساله هاي كوتاه. اين آثار گذشته از فلسفه و علم، موضوعات ديني، زبانشناسي و ادبي را نيز در برمي گيرند.
بيشتر آثار ابن سينا به زبان عربي است، اما بعضي از آثارش را نيز به فارسي نوشته است كه «دانشنامه علايي» - كتابي كه به علاءالدوله اهدا نمود - مهم ترين آنهاست. اثر عمده پزشكي او، «القانون في الطب» مي باشد كه تلفيقي از دانش پزشكي يوناني و عربي و همچنين شامل مشاهدات باليني و ديدگاه هاي او درباره روش علمي است. گسترده ترين اثر فلسفي او كتاب حجيم «الشفاء» است.
«النجاه » بيشتر تلخيص شفا مي باشد، گرچه تغيير مواضع و عدول هايي نيز در آن وجود دارد. «الاشارات و التنبيهات» ارائه كننده چكيده و نمادي از فلسفه ابن سينا است كه در قالبي مختصر عرضه شده و با بيان ديدگاههاي رمزي-عرفاني، كه بخشي از آن درباره برخي داستان هاي نمادين و سمبوليك مي باشد، خاتمه مي يابد.
مابعدالطبيعه علمي است كه معرفت اصول فلسفه نظري را فراهم مي آورد. مابعدالطبيعه از طريق اثبات عقلاني تحصيل كامل اصول مذكور اين كار را انجام مي دهد. مابعدالطبيعه با موجود از آن جهت كه وجود دارد، يعني با موجود كلي يا مطلق و عوارض آن سرو كار دارد. به تعبير ديگر، موضوع مابعد الطبيعه عبارت است از موجود، نه از آنجهت كه بر بعضي اشياء اطلاق مي شود و نه از آن جهت كه شيء جزئي بر آن عارض مي شود، چنانكه در طبيعيات و رياضيات چنين است (ازقبيل كميت وكيفيت، فعل وانفعال، كه بر موضوع طبيعيات عارض مي شوند) بلكه از آن جهت كه بر اصل وجود اطلاق مي شود و از آن جهت كه امري كلي بر آن عارض مي شود (از قبيل وحدت وكثرت، قوه و فعل، حدوث و قدم، علت و معلول، كليت وجزئيت، نقص و كمال، ضرورت وامكان)43. اين كيفيات عوارض ذاتي موجوب بماهو موجود هستند، همانگونه كه در عين حال عوارض غيرذاتي موجود جزئي مي باشند. مابعدالطبيعه در پي مطالعه موجود كلي و عوارض ذاتي آن است. ازمنطق ابن سينا آموخته ايم كه عارض ذاتي عارضي است كه جزء ماهيت شيء نيست و در آن داخل نمي شود، با اين حال ضرورتاً ملازم آن است، همانند «خنده ناك» براي «انسان».
عرض غيرذاتي هرگز نه ماهيت شيء را تشكيل مي دهد و نه ملازم ضروري آن است، با اين حال در شيء است، همان گونه كه «سفيد» ممكن است در «انسان» باشد.
موجود ياجوهر است يا عرض. جوهر آن است كه در موضوع نباشد، خواه در ماده باشد، خواه نه. بنابراين جوهر در اصل دو نوع است: (1) جوهري كه در ماده است، و (2) جوهري كه در ماده نيست. مقوله اخير به سه قسم تحليل مي شود: (2 الف) ماده، و (2ب) آنچه ملازم ماده است. و (2ج) آنچه نه ماده و نه ملازم ماده است. اين الگو به اين معني است كه جوهر چهار نوع است: (1) صورت در ماده، همانند نفس در بدن؛ (2 الف) ماده بدون صورت- اينماده مطلق است، كه در واقعيت وجود ندارد بلكه صرفاً در تصور موجود است؛ (2 ب) مركب از ماده و صورت، همانند وجود انسان كه ازنفس و بدن تركيب يافته است؛ (2ج) صورت مفارق از ماده، همانند خدا ياهر عقل، كه نه ماده و نه در تماس باماده هستند. ازسوي ديگر، عرض در موضوع است و به نه قسم تقسيم مي شود: كيفيت، كميت، نسبت، زمان، مكان، وضع، ملك، فعل، انفعال.
وجود هر چيزي ياواجب است يا ممكن (مشروط). وجود واجب به گونه اي است كه اگر چيزي كه اين وجود به آن تعلق دارد ناموجود فرض شود. ازاين فرض تناقض حاصل مي آيد. وجود ممكن به گونه اي است كه از فرض ناموجود بودن چيزي كه اين وجود به آن تعلق دارد تناقضي پديد نمي آيد. ابن سينا در زمينه هاي ديگر مي گويد كه «وجود ممكن» را همچنين مي توان به معني «وجود بالقوه» به كار برد. وجود واجب يا به سبب خود چيزي بر آن اطلاق مي شود يا به سبب چيزي ديگر. به طور مثال، سوختن واجب است، اما نه به سبب خودش بلكه به سبب تلاقي دو چيز ديگر، كه يكي طبيعتاً مستعد سوزاندن و ديگري طبيعتاً مستعد سوختن است. آنچه به سبب خودش واجب است نمي تواند به سبب چيز ديگر واجب باشد، و برعكس. به طور مثال، اگر وجود الف به واسطه خود الف واجب باشد، اين وجود نمي تواند به واسطه ب واجب باشد. به طريق مشابه، اگر آن ازطريق ب واجب باشد، ديگر نمي تواند به واسطه خود الف واجب باشد. يعني اگر، در مورد دوم، كسي الف را في نفسه لحاظ كند وجود آنرا غير واجب، يا ممكن بالذات، درخواهد يافت. اگر ممكن بالذات نباشد، وجود آن يا واجب بالذات خواهد بود، كه خلاف فرض است، يا ممتنع، كه اين نيز ممكن نيست، زيرا وجود آن مورد تصديق است. بنابراين، وجود آن ممكن بالذات، و واجب بالغير است، و بدون آن غيروجود او ممتنع است. وجود بالغير او غير از وجود بدون غير است؛ زيرا وجود بالغير او، وجود واجب است، اما وجود بدون غير او، وجود ممكن است.
وجود واجب بالذات براساس دو اصل تعين مي يابد: اول، اينكه مجموعه اي ازموجودات ممكن كه در هر زمان نمي تواند نامتناهي باشد، و دوم، اينكه اين مجموعه نمي تواند واجب باشد، زيرا از آحاد ممكن تشكيل شده است. بنابراين، مجموعه بايد به علتي واجب و بيرون ازآن منتهي شود- اين علت همان وجود واجب يا همان خدا است.
گفته مي شود كه اين موجود چون ازلا بر وجود هر چيزي تقدم دارد و منشأ وجود هر چيزي است، علت اولي است، او بري از ماده و ازهرجهت واحد و بسيط است. بنابراين جنس و فصل ندارد، كه عناصر ضروري تعريف اند. از اين رو براي او تعريفي وجود ندارد، بلكه فقط اسم دارد. او همچنين غيرجسماني است. خير محض است. زيرا شر فقط در ماده، كه منشأ فقدان است، قراردارد. او همچنين به سبب غيرجسماني بودنش، عقل است؛ و به سبب بساطتش عقل و معقول دراو اتحاد دارند. در خودش، عاشق و معشوق و لذت آور و لذت برنده است. معشوق است، زيرا عالي ترين زيبايي است. عالي ترين زيبايي است. زيرا زيبايي اي برتر از زيبايي آنكه وجودش عقل محض و بري از همه نواقص و ازهرجهت بسيط است وجود ندارد. زيبايي و خيريت ملائم ومدرك، مطلوب و معشوق است. هرچه ذات ادراك بيشتري داشته باشد، و هرچه ذات مدرك زيباتر باشد، نيروي ادراك بيشتر به آن عشق مي ورزد و در آن لذت مي يابد.
پس واجب الوجودي كه در غايت زيبايي و كمال و نورانيت است و خود را با اين درجه از نورانيت و زيبايي و با كامل ترين شيوه تعقل درك مي كند، و درمي يابد كه عاقل و معقول درحقيقت امري واحد است. دانش بالذات بزرگ ترين عاشق و معشوق، و بزرگترين لذت آور و لذت برنده است.
بقيه موجودات ازطريق فرايند فيضان از اين وجود واجب صادر مي شوند. نخستين چيزهايي كه از او صادر مي شود عقول سماوي، سپس نفوس سماوي، وبعد اجسام سماوي و سرانجام موجودات عالم تحت القمر هستند. همه اين چيزها در ازل از او صادر مي شوند، درغير اين صورت حالتي در او پديد خواهدآمد كه قبلا وجود نداشت، اما تحقق اين امر در وجودي كه از همه جهات واجب است ممكن نيست. اين فيضان حاصل ضروري ذات خداست و نمي توان آن را به هيچ قصدي زايد بر ذات او نسبت داد. زيرا اولا، در او چيزي زايد بر ذات او وجود ندارد- او بسيط حقيقي است، اما مي توان او را از منظر متفاوتي نگريست. و تنها از اين منظر است كه مي توان از صفات او سخن گفت. ثانيا، حتي اگر داشتن صفات زايد بر ذات براي او ممكن بود، داشتن قصدي نسبت به جهان در ميان اينگونه صفات باز براي او غيرممكن مي بود، «براي اينكه هرقصدي به خاطر مقصود است، و وجود او بايد از مقصود خود ناقص تر باشد، زيرا وجود هر آنچه شيء ديگر به خاطر آن است از وجود آن شيء ديگر تمام تر است.» اين بدان معناست كه هرآنچه وجودش از شيء ديگر كامل تر است، نمي تواند آن شيء ديگر را قصد كند. بنابراين، خدا نمي تواند جهان يا هر چيز ديگر درجهان را قصد كند، زيرا وجود او از وجود جهان كامل تر است.
هرچند نه خدا و نه هيچ علت ديگري نمي تواند بالذات به وسيله معلولش كمال يابد و بنابراين نمي تواند معلولش را قصد كند، باز ممكن است بالعرض به معلول هاي سودمندي منتهي شود و، اگر آن علت الهي باشد، آن معلول ها را بشناسد و از آنها لذت ببرد.به طور مثال، سلامت «درجوهر و ذاتش سلامت است، نه به خاطر آنكه سودي به بيمار برساند؛ اما سود بيمار لازم آن است.» علل اعلي، همانند سلامت، ذاتا همان اند كه هستند، نه به خاطر آنكه سودي به چيزي ديگر برسانند؛ اما آنها بالعرض به چيزهاي ديگر سود مي رسانند، با اين همه، علل اعلي از اين جهت با سلامت تفاوت دارند كه آنها به موجودات و به نظام خيري كه موجودات برطبق آن وجود دارند عالم اند. با وجود اين، به خدا كه علت اولي همه چيز است عنايت نسبت داده مي شود. اما عنايت را نبايد به معني هدايت الهي جهان يا مربوط به جهان فهميد، بلكه عنايت عبارت است از علم خدا به نظام هستي و راه خير بودن آن؛ يعني علم او به اينكه او سرچشمه فيضان اين نظام به حسب امكان آن است، و وجود خدا از اين علم لذت مي برد.
انديشه ابن سينا تأثيري روشن و قوي درحوزه علم و ادبيات و فلسفه برشرق و غرب داشته است. تأثير انديشه فلسفي او را، كه موضوع بحث ماست، مي توان از تعداد زيادي تفسيرهاي نوشته شده بر آثار او و از نوشته هاي ديگري كه درباب افكار او پديد آمده اند و روح انديشه او را منعكس مي كنند يا مورد انتقاد قرار مي دهند. به وضوح دريافت. از معروف ترين اينگونه تفسيرها مي توان تفسيرهاي ابن كمونه و فخرالدين رازي و خواجه نصيرالدين طوسي بر اشارات، و تفسير صدرالمتألهين بر بخشي از شفا را نام برد. از ميان برجسته ترين متفكران شرق كه تفكرشان روح تفكر سينوي را منعكس مي كند مي توان از خواجه نصيرالدين طوسي و سهروردي و قطب الدين شيرازي و ميرداماد و صدرالمتألهين و مسيحي سرياني ابن العبري نام برد. به طور مثال، نظريه هاي اشراق سهروردي و صدرالمتألهين از «فلسفه شرقي» ابن سينا سرچشمه مي گيرند. همچنين بحث آنها درباب وجود و ماهيت برپايه ديدگاه ابن سينا در اين باره پديد آمده است.
ابن العبري نيز در باب نسبت خدا به جهان، و وجود شر، و ماهيت و وحدت نفس انسان و همچنين امتناع قدم نفس و تناسخ دقيقاً از تحليل هاي ابن سينا پيروي مي كند.
اما، همان گونه كه گفته شد، همه كساني كه تحت تاثير انديشه ابن سينا بوده اند در مقابل آن عكس العمل مثبت نداشته اند. ابن سينا نقادان قوي داشته است، از قبيل غزالي و شهرستاني در شرق، و ويليام اهل اورن و توماس آكويناس درغرب. اين نقادان عمدتاً انديشه هاي او در باب ماهيت خدا، و علم او به جزئيات، و نسبتش به جهان، و همچنين قدم عالم را رد كردند. حتي ملاصدرا، كه پيرو ابن سيناست، قديم بودن جهان و انكار معاد جسماني را به شدت رد كرد. همچنين ابن رشد، كه دركتاب بزرگش تهافت التهافت درصدد دفاع از فلسفه اي است كه عمدتاً در آثار ابن سينا طرح شده است، اعلام مي كند كه ابن سينا بارها فكر ارسطو را بد فهميده و تحريف كرده است.
اما، اينگونه مخالفت ها با ابن سينا نمي تواند مانع اين فكر باشد كه حتي خود اين منتقدان عميقاً وامدار او هستند. دراينجا صرفاً به دو نمونه، اشاره مي كنيم. منطق و اصطلاحات غزالي غالباً همان منطق و اصطلاحات ابن سيناست. همچنين، تمايزي را كه ابن سينا درمبحث عدالت الهي، به طور مثال، بين شر في نفيسه و شر براي ديگري قايل شد، اكويناس از ابن سينا و سو آرزاز آكويناس اقتباس كرد. با وجود اين، چون آثار ابن سينا به اندازه كافي درغرب شناخته شده نبود، ابداع تمايز مذكور در غرب به حساب آكويناس گذاشته شد. علاوه بر اين، دو برهان از براهين معروف آكويناس در اثبات وجود خدا، يعني برهان هاي مبتني بر قابليت و امكان، و همچنين تمايزي كه او بين وجود و ماهيت مطرح مي كند، همه از ابن سينا اقتباس شده است. ارجاعاتي كه آكويناس دروجود و ماهيت و درجاهاي ديگر به ابن سينا دارد به اندازه كافي نشان تأثير ابن سينا براين فيلسوف و متكلم برجسته مسيحي اي است كه انديشه هايش اين چنين مدتي طولاني درفكر غربي فراگير شده است.
گانديسالينوس و آلبرت كبير و راجربيكن نيز از جمله متفكران غربي هستند كه آثارشان عناصري از انديشه هاي ابن سينا را، به ويژه درخصوص ماهيت نفس انسان، به خوبي منعكس مي كنند. بي ترديد عوامل زير تأثير ابن سينا بر حوزه فلسفه لاتين را تسهيل كرده است: نخست، ترجمه بخش اصلي شفا درهمان سده هاي دوازدهم و سيزدهم مسيحي به لاتين و اشاعه آن در دانشگاه ها؛ و دوم، كوشش ابن سينا براي تركيب فكر يوناني با فكر اسلامي، كوششي كه غرب نطفه هاي لازم براي تركيب فلسفه يوناني با مسيحيت را درآن به دست آورد.

منبع: روزنامه ی کیهان

( نگاهي به انديشه ابوعلي سينا در سنت فكري اسلامي- ايراني )بي ترديد ابن سينا از معروفترين و تأثيرگذارترين فيلسوفان اسلامي است. اگرچه فلسفه اسلامي با فارابي كار خود را شروع كرد، در برخي مواقع، مغرب زمينيان اين فلسفه را با نام ابن رشد مي شناسند؛ اما اين ابن سيناست كه فلسفه اسلامي را به اوج خود مي رساند. اين ابن سيناست كه تأثيري شگرف بر متفكران قرون وسطا بخصوص «توماس آكويناس» مي گذارد. «توماس» كسي است كه به صورت مستقيم و غيرمستقيم به تأثيري كه انديشه ها و آراي ابن سينا بر وي گذاشته اند، اذعان و اشاره دارد. با اين وجود، ما ابن سينا را نيز مانند بسياري ديگر از بزرگان و نخبگان ديارمان به خوبي نمي شناسيم و با فراز و فرود انديشه هاي وي آشنا نيستيم.

* ابن سينا و اثبات وجود مطلق

* انديشه هاي نهفته

* ابن سينا و آينده فرهنگي ما

همچنين در اين زمينه مي توانيم از مشي و مرام مغرب زمينيان بسيار استفاده كنيم. غربيان شاعري به نام «شكسپير» دارند كه اگر دقت كنيم، در مي يابيم آنها تا چه اندازه از منظرها و مجراهاي مختلف به او پرداخته اند، آن گونه كه هم مبتني بر آثار وي نمايشنامه و فيلمنامه نوشته اند و هم در مورد شخصيتش فيلم ساخته اند، هم وي را محور و موضوع رمان و داستان قرار داده اند و هم از منظر موسيقي به وي پرداخته اند. اين مشي براي ما كه بزرگاني به مراتب مهمتر از شكسپير داريم، بسيار درس آموز است.

منبع:روزنامه قدس

مبحث بررسي گفتار و رده بندي واحدهاي آن يكي اززمينه هاي مهم پژوهش هاي جديد زبانشناسي بشمار مي رود. اين بخش در دو دهه ي اخيرآن چنان گسترش يافته است كه بجز زمينه هاي نظري و علمي محض، كاربردهاي مختلفي مانند امورآموزش زبان يافته است.
شك نيست زبانشناسان بسيار مديون توسعه ي رشته ي الكترونيك هستند.چون بدون ياري آن رشته و وسايل و ابزار آزمايشگاهي نمي توانستند به پيشرفتهاي چشمگيركنوني در رشته ي زبانشناسي تجربي و آزمايشگاهي نايل گردند.در آزمايشگاه هاي كامل رشته ي فونتيك دستگاه هاي مختلف تجربه گفتارمانند طيف نگار صوتي و دستگاه ايجاد گفتار بطريق مصنوعي و حتي تاسيس تحرير فونتيك مورد استفاده پژوهشگران واقع مي شود.
غالباً دركتاب هاي زبانشناسي هنگام ذكر تاريخچه ي زبانشناسي بررسي اصوات گفتار را يكي ازپديده هاي جديد تلقي مي كنند و برداشتن گام هاي اوليه اين زمينه را به پژوهشگران غرب نسبت مي دهند و غالباً در اين تاريخچه ها فقط سهمي براي يونان و روم قائل هستند و اگر براثري در شرق اشارت كنند فقط بذكري از پاني ني دستورنويس زبان سانسكريت (قرن 4 ق.م) بسنده مي كنند.
گواينكه درسايرعلوم مانند تاريخ-جغرافيا- نجوم- رياضيات-فلسفه و موسيقي آنطور كه بايد و شايد حق پژوهندگان و دانشمندان ايران و دوران درخشان تمدن اسلامي ادا نشده است ولي ازآن جا كه موضوع اين مقاله درباره ي زبانشناسي و تتبعات ابن سينا دراين رشته است فقط بذكرمسايل موضوع اخيرالذكرآن هم باجمال اكتفا مي كنم.
همانگونه كه اشاره رفت اهميت بررسي مختصات گفتارباعث شده است بخصوص در سه دهه اخيركتاب ها و انتشارات مربوط باين رشته بطريق تصاعدي فزوني يابد و نويسندگان اروپائي و آمريكائي هنگامي كه بذكر تاريخچه ي مطلب مي پردازند.تلاش هاي اوليه را با ارج بسيار ياد مي كنند و دركتاب هاي زبانشناسي پويندگان نخستين را بسي گرامي مي دارند. درروزنامه ي اخبار مصور لندن شماره ي 15 مارس 1873 خبري خواندم كه نقل آن جالب است.روزنامه ي مذكور در جزو اخبار سخنراني هاي علمي خبري را با آب و تاب فراوان نقل كرده و مي نويسد «پرفسور روترفورد Rutherford دكتر در طب ،درنهمين سخنراني خود اعضا گفتار انسان را شبيه به سازهاي بادي (مانند فلوت) كرده و مي گويد كه دريك ني ساده صوت فقط از ارتعاش ني ايجاد نمي شود، بلكه ستون هوا ارتعاش پيدا مي كند. تارهاي صوتي انسان نيزبهمان ترتيب درناي جريان هواي مرتعش ايجاد مي كند و دهان و بيني مانند محفظه ي تشديد كننده صوت در ساز ها نقش تشديد دهندگي دارند و درنتيجه اصوات فرعي ايجاد مي كنند.»
اشاره ي ديگري كه غالباً هنگام ذكر تاريخچه ي بررسي علمي گفتاربميان مي آورند به فيزيكدان معروف آلماني هرمان فون هلم هولتس Helmholtz است.در كليه ي تاريخ نويسي ها حتي در مواردي كه رشته هاي سنتي زبانشناسي مانند دستور نويسي مطرح مي شود.ازفلاسفه ي يونان و كتاب هاي لاتين نام مي برند.و چنين تصوير مي كنند كه بين زمان پاني ني (400 ق.م) و كتاب دستور زبان سانسكريت،و بررسي هاي ويليام جونز درآغاز دو قرن اخير مبني بر يافتن خويشاوندي بين زبان هاي سانكسريت و اوستا و لاتين،هيچ بررسي ديگري بجز نوشته هاي يوناني،راجع به دستور زبان انجام نگرفته است و ذكري از آثار دانشمندان تمدن درخشان اسلامي مانند خليل بن احمد و سيبور و الكتاب او بميان نمي آورند.
يكي از زبانشناسان بنام پيدرسن Holger Pedersen در كتاب علم زبانشناسي در قرن نوزدهم و روش ها و نتايج آن مي نويسد:«جهان باستان (يونان و رم) ميراث غني با ابهامتي درباره ي زبان براي اروپا بجاي نهاد.گسترش مسيحيت يكي از مراحل علم زبانشناسي اروپائي را تحت تاثير قرار داد و باعث اولين گسترش افقهاي زبان شد. همچنين زبانشناسي جديد بسيار مديون بودائيت است».
البته منظورش از بودائيت اشاره به پاني ني دستور نويس سابق الذكرهندي است. نويسنده ي كتاب مذكورچنين ادامه مي دهد:
«ما چيزي دردست نداريم كه بمناسبت آن از مسلمانان شاكرباشيم»! عجيب است كه نامبرده يكسره كوشش عظيم دانشمندان جهان اسلام را در تدوين صرف و نحو عربي يا دقت نظرآنان را در علم تجويد و اثر بسيار مهم ابن سينا را كه مورد بحث ماست كاملاًناديده انگاشته يا اصولاً زحمت بررسي بخود نداده است. (1)
يكي ازآثاربسيار مهم كه در بررسي اصوات گفتار بجاي مانده است رساله مخارج الحروف يا اسباب حدوث الحروف تصنيف شيخ الرئيس ابوعلي سينا است.
گواينكه شهرت ابن سينا بيشتر بمناسبت تاليفات او در رشته ي طب و فلسفه است و رساله ي مخارج الحروف را جهت هديه به يكي از بزرگان وي يعني ابومنصور محمدبن عمربن الجبان نوشته،ولي بهرحال اين مسئله لازم بذكراست كه رساله ي ابن سينا در حكم يك گنجينه بسيار پرارزش علمي در زبانشناس بشمار مي رود.
مطلب جالب اينكه ابن سينا در تحقيق خود روش كاملاً علمي بكار برده كه با روش رده بندي صامت ها و مصوت ها در امروز بسيار مشابه و نزديك است. اين رساله درباره ي چگونگي پديد آمدن اصوات گفتار و توصيف آن در زبان عربي و برخي اصوات خاص زبان فارسي و چند زبان ديگر نزديك بدان است.
ابوعبيد جوزجاني شاگرد ابن سينا تاليف اين كتاب را در اصفهان ذكر مي كند و بدان مناسبت بايد تاليف آن را بعد از سال 414 هجري قمري تلقي نمود.اين رساله در اصل بزبان عربي نوشته شده و اصل متن و ترجمه ي فارسي آن توسط استاد محترم آقاي دكتر پرويز ناتل خانلري و در 1333 هجري شمسي جزو انتشارات دانشگاه تهران انتشار يافت.
ابن سينا در آغاز رساله سبب تاليف كتاب را شرح داده و فهرست مطالب كتاب را ارائه مي دهد.بخش نخست رساله در سبب پديد آمدن صورت نگاشته شده.نگارنده اين سطور نظرات و توضيحات ابن سينا را در مورد مختصات واحدهاي گفتار زبان عربي و فارسي با وسائل آزمايشگاه فونتيك مورد بررسي قرار داده و اين بررسي را بطور مختصر بشرح زير ذكر مي كنيم:(2)
بخش نخست رساله ي ابن سينا درباره ي سبب پديد آمدن صوت است.ابن سينا با دقت خاص سبب پديد آمدن صوت گفتار را چون موج زدن ناگهاني هوا بتندي و نيرو مي داند و برقراري ارتباط گفتار را بوسيله ي عامل صوت مي داند كه دراعضا گفتاري گوينده حاصل شده و پس ازانتقال ارتعاشات بوسيله ي هواي واسطه بين گوينده و شنونده ،بگوش دريافت كننده يا شنونده رسيده و اعصاب گوش پس ازآنكه موج مراحل مختلفي را پيموده ارتعاشات مذكور را دريافت مي دارد.
آغاز رساله ي ابن سينا با آخرين روشي كه نويسندگان كتاب هاي فونتيك بكار مي بندند كاملاً تطبيق مي كند. چه اينها نيز بحث را با توصيف مشخصات صوت بهمان شيوه اي كه ابن سينا انتخاب كرده است آغازمي كنند.بخش دوم رساله دو علت ايجاد اصوات گفتاراست.امروزبا تجزيه ي واحدهاي ملفوظ گفتارتوسط دستگاه هاي مختلف بخصوص دستگاه طيف نگارصوتي Sonagraph باين نتيجه مي رسيم كه كليه ي اصوات گفتار فقط از يك موج ساده تشكيل نشده است ،بلكه هر كدام از واحدهاي مذكورمتشكل از رده اي از امواج صوتي مي باشند كه فركانس و نوع تلفيق و تركيب گفتار،گذشته از تارهاي صوتي اعضاء ديگرفوق حنجره اي از قبيل حلق و دهان و زبان و كام و حفره هاي بيني و لب ها مي باشد.بنابراين با تغيير شكل محفظه هاي مختلف و تنگ و منبسط كردن گذرگاههاي هوا در اندام هاي گفتاري است كه انسان مي تواند در آن واحد چند نوع موج مختلف ايجاد كند و با تركيب آن ها واحدهاي ملفوظ گفتار يا واج را بسازد.

ابن سينا دربخش دوم رساله ي خود باين مسئله ي اساسي توجه كرده و مي نويسد:
 

1-مرحله ي آمادگي كه اندام هاي صوتي خود را آماده مي كنند و هوا را از ريه بيرون مي آيد.
2- مرحله ي گرفت كه دريك نقطه اي از اندام هاي گفتاري انسداد حاصل مي شود.
3- مرحله رها-كه هواي حبس شده ناگهان با برطرف شدن انسداد (در اثر انبساط عضو مربوطه)رها شده و صوت حاصل مي شود.
 

همانگونه كه در آغاز مبحث ذكر شد بررسي اصوات گفتار تا سده ي اخير بهيچ وجه باين دقت مورد توجه هيچكدام از علماء گذشته قرار نگرفته است و اين حق را بايد براي دانشمند بزرگوار ايراني شيخ الرئيس ابوعلي سينا محفوظ داشت كه براي اولين بار در نه قرن و نيم قبل با اين دقت و موشكافي مسئله اي را كه امروز دانش جديدي تلقي مي شود يا روشي كاملاً دقيق و مشابه روش هاي علمي امروز مورد بررسي قرار داده و هم از جنبه ي آزمايشي عملي تتبعات ارزنده ي خود را بيادگار نهاده است،هرچند كه كه حق او دركتاب هاي زبانشناسي نويسندگان غربي بهيچوجه ادا نشده است.

پي نوشت:
 

1.فقط درکتاب تاريخ زبانشناسي و زبانشناسان معاصرگردآوري هرمن پرت نويسنده اي بنام سالوس در مقاله ي خود بنام دستور زبان جهاني ،در بين نام فلاسفه اي که درباره ي زبان مطالعه کرده اند ،اشاره زودگذري به نام ابن سينا کرده است.
peter H.salus:Universal Grammar .p85.History of Linguistic thought and contemparary Linguistics.Ed.Herman parrct new york.1976.
*ازمواقعي که دکتر خانلري اين تاليف را منتشر کرد بسياري از زبانشناسان بدان توجه کرده اند و اسلوب او را در نشر آن ستوده اند(آينده).
2.دراينجا بايد از مسئولان کتابخانه ي مدرسه خاورشناسي دانشگاه در هام و مسئولان آزمايشگاه فونتيک گروه ربانشناسي دانشگاه ادين برو تشکرکنم که بهنگام اقامتم در آن دو دانشگاه ،مرکز اول از نظر فراهم نمودن متون و کتابهاي لازم و مرکز دوم از نظر امکان استفاده از دستگاههاي تجزيه و ترکيب اصوات گفتار ،تسهيلات لازم را براي نگارنده فراهم آوردند .
3.اين دستگاه شامل يک منبع نور ولوله اي با عدسي و شيشه قابل انعطاف است.پس از ايجاد بي حسي موضعي در مخاط بيني ،در بيمارستان لوله مذکوررا از راه بيني بدرون محفظه ي خيشوم کرده و از انتهاي دهان وارد حلق مي کنند،از درون لوله ي قابل انعطاف مذکور که داراي عدسي حاصل نور هم هست مي توان از چگونگي کار تارهاي صوتي و حنجره بهنگام سخن گفتن فيلمبرداري نمود و سپس اين اندام رابه دقت مورد بررسي قرار داد.
4.اين اصطلاحي است که ابن سينا بکار برده،منظور دو قطعه غضروف هرمي شکل حنجره است که عمل تنظيم تارهاي صوتي را بعهده دارد=Arytenoid
 

درآمد

فلسفه ابن سينا

متا فيزيك

نفس انساني

فلسفه سياسي و ديني

منطق و روش استدلالي

پی نوشت ها :

45 - Franciscan .

منبع:راسخون

در اين نوشتار به اين پرسش پرداخته مي‌شود كه جايگاه مفهوم نبي در فلسفه سياسي ابن‌سينا چگونه است؟ هم‌چنين به اجمال به هستي شناسي و آراي سياسي او و همين‌طور طرح اجمالي مدينه مطلوب ابن‌سينا و رابطه نبي و سياست در آراي ابن‌سينا پرداخته شده است.
در خاتمه نيز بعد از اشاره‌اي به بحث استخلاف، نتيجه گيري آمده است.
با توجه به نظام منسجم انديشه ابن سينا و ارتباطي كه در انديشه وي بين اجزاي نظام فلسفي انديشه او و نيز انديشه سياسي وجود دارد، ضروري است كه به مباحث هستي شناختي و نيز تا حدودي معرفت شناسي در نگاه ابن سينا پرداخته شود. بدون ترديد آراي شيخ الرئيس از مهم‌ترين و تأثيرگذارترين انديشه هاي مطرح در جهان اسلام به شمار مي‌رود. هرچند طبق نظر اصحاب فن انديشه‌هاي وي به محدوده تفكر و جغرافياي عالم اسلام محدود نشده است.
در اين نوشتار مجال پرداختن به مباحث عميق فلسفي مقدور نيست و نيز مقصود نوشتار حاضر بررسي نبوت در انديشه سياسي شيخ الرئيس است، اما بنا بر ضرورت به مباني فلسفي و معرفتي نيز در ابتداي آن اشاره اي شده است.
انسجام مفهومي مباحث فلسفي فلسفه سينايي، گويايي لازم را در ارتباط مباحث با يكديگر نشان مي دهد، در عين حال در بعضي از مباحث به توضيح كوتاهي از نوع ارتباط اين مفاهيم پرداخته شده است.

1. ابن‌سينا

2. منابع فكري ابن‌سينا

3. هستي شناسي

4. عشق و اشتياق

5. فيض و صدور

6. انسان شناسي ابن سينا

7. اجتماع و مدنيت

مدينه عادله ابن سينايي مبتني بر مبناي تفاوت بين مردم است. جامعه‌اي ناهمگون كه ناهمگوني آن از مظاهر رحمت و حكمت و تدبير و لطف الهي است كه ره آورد آن چيزي جز سعادت و عدالت نخواهد بود. وي در ادامه، وسيله رسيدن به اين سعادت را تقسيم كار بر اساس تفاوت¬ها در ميان مردم جامعه مي‌داند كه در پي آن مفهوم اساسي تعاون در فلسفه سياسي سينايي ظاهر مي‌شود، تعاوني كه چگونگي آن تحت لواي قانون شكل مي‌گيرد و قانون توسط سنت‌گذار و سنت‌گذار همان پادشاه مدبر است كه ابن سينا پادشاهان را برترين مردم دانسته است، بدين صورت زندگي اجتماعي در مدينه عادله ابن سينا در دوري مبتني بر نابرابري و نظمي سلسله مراتبي و در عين حال همراه با رضايت همگاني و با منشأ الهي مي‌چرخد.

ادامه دارد ...

منبع: فصل نامه ی علوم سياسي

ابن سينا (شيخ الرئيس ابوعلي سينا) يا پور سينا دانشمند، فيلسوف و پزشک ايراني، 450 کتاب در زمينه‌هاي گوناگون نوشته‌است که تعداد زيادي از آن‌ها در مورد پزشکي و فلسفه‌است. جرج سارتون او را مشهورترين دانشمند سرزمين‌هاي اسلامي مي‌داند که يکي از معروف‌ترين‌ها در همه ي زمان‌ها و مکان‌ها و نژادها است. کتاب معروف او کتاب "قانون" در زمينه پزشکي است.
ابن سينا به نام حسين پسر عبدالله در سال 370 هجري قمري متولد شد و در سال 428 هجري قمري درگذشت. نام او را به تفاريق ابن سينا، ابوعلي سينا و پور سينا گفته‌اند. در برخي منابع نام کامل او با ذکر القاب چنين آمده: حجة‌الحق، شرف‌الملک، شيخ الرئيس، ابوعلي، حسين بن عبدالله، ابن سينا و البخاري. وي صاحب تأليفات بسياري است ومهم‌ترين کتاب‌هاي او عبارت‌اند از: " شفا " در زمينه فلسفه و منطق؛ و " قانون" در زمينه پزشکي.
«ابوعلي سينا را بايد جانشين بزرگ فارابي و شايد بزرگ‌ترين نماينده حکمت در تمدن اسلامي بر شمرد. اهميت وي در تاريخ فلسفه اسلامي بسيار است، زيرا تا عهد او هيچ‌يک از حکماي مسلمين نتوانسته بودند تمامي اجزاي فلسفه را که در آن روزگار حکم دانشنامه‌اي از همه علوم معقول را داشت در کتب متعدد و با سبکي روشن مورد بحث و تحقيق قرار دهند و او نخستين و بزرگ‌ترين کسي است که از عهده اين کار برآمد.»(آموزش و دانش در ايران، ص125)
«وي شاگردان دانشمند و کارآمدي به مانند ابوعبيد جوزجاني، ابوالحسن بهمنيار، ابو منصور طاهر اصفهاني و ابوعبدالله محمد بن احمد المعصومي را که هر يک از ناموران روزگار خود بودند، تربيت نمود.»(خدمات متقابل اسلام و ايران، ص493)
بخشي از زندگي نامه او به گفته خودش به نقل از شاگردش ابوعبيد جوزجاني بدين شرح است: پدرم عبدالله از مردم بلخ بود. در روزگار نوح پسر منصور ساماني به بخارا درآمد. بخارا در آن عهد از شهرهاي بزرگ بود. پدرم کار ديواني پيشه کرد و در روستاي خُرميثن به کار گماشته شد. به نزديکي آن روستا، روستاي اَفشنه بود. در آنجا پدر من، مادرم را به همسري برگزيد و وي را به عقد خويش درآورد. نام مادرم ستاره بود. من در ماه صفر سال 370 از مادر زاده شدم .نام مرا حسين گذاشتند. چندي بعد پدرم به بخارا نقل مکان کرد. در آنجا بود که مرا به آموزگاران سپرد تا قرآن و ادب بياموزم. دهمين سال عمر خود را به پايان مي‌بردم که در قرآن و ادب تبحر پيدا کردم، آنچنان‌که آموزگارانم از دانسته‌هاي من شگفتي مي‌نمودند.

ابوعبيد جوزجاني گويد: اين بود آنچه استادم از سرگذشت خود برايم حکايت کرد. چون من به خدمت او پيوستم تا پايان حيات با او بودم. بسيار چيزها از او فرا گرفتم و بسياري از کتاب هاي او را تحرير کردم. استادم پس از مدتي به ري رفت و به خدمت مجدالدوله از فرمانروايان ديلمي درآمد و وي را که به بيماري سودا دچار شده بود درمان کرد. از آنجا به قزوين و از قزوين به همدان رفت و مدتي دراز در اين شهر ماند و در همين شهر بود که استادم به وزارت شمس‌الدوله ديلمي فرمانرواي همدان رسيد. در همين اوقات استادم کتاب قانون را نوشت و تاليف کتاب عظيم " شفا " را به خواهش من آغاز کرد. چون شمس الدوله از جهان رفت و پسرش جانشين وي گرديد، استاد وزارت او را نپذيرفت و چندي بعد به او اتهام بستند که با فرمانرواي اصفهان مکاتبه دارد و به همين دليل به زندان گرفتار آمد. چهار ماه در زندان بسر برد و در زندان سه کتاب به رشته ي تحرير درآورد. پس از رهايي از زندان مدتي در همدان بود تا با جامه درويشان پنهاني از همدان بيرون رفت و به سوي اصفهان رهسپار گرديد. من و برادرش و دو تن ديگر با وي همراه بوديم. پس از آنکه سختي هاي بسيار کشيديم، به اصفهان در آمديم. علاءالدوله فرمانرواي اصفهان استادم را به گرمي پذيرفت و مقدم او را بسيار گرامي داشت و در سفر و حضر و به هنگام جنگ و صلح استاد را همراه و همنشين خود ساخت. استاد در اين شهر کتاب " شفا "را تکميل کرد. اين کتاب مهم‌ترين و جامع‌ترين اثر ابوعلي سينا در فلسفه، مشاء و مبين آراي شخصي اوست. به سال 428 در سفري که به همراهي علاءالدوله به همدان مي‌رفت، بيمار شد و در آن شهر در گذشت و همان جا به خاک سپرده شد.

حسن بن عبدالله بن حسن بن علي بن سينا ،(1) معروف به ابو علي سينا ، در سال 358 . ش . در يکي از دهات بخارا به دنيا آمد ، در سن 58 سالگي در همدان در گذشت و در همان جا به خاک سپرده شد(2) . وي عمر خود را در فراگيري علم ، مطالعه ، تحقيق ، تأليف ، مداواي بيماران ، همچنين در سياست و وزارت گذراند . از اين رو ، اگر چه بيش تر تأليفاتش در علوم فلسفه ، طب و نجوم است ، اما در عمل و انديشه ي سياسي نيز سرآمد روزگار خود بود. به همين دليل ، بارها به مقام وزارت رسيد ، مدت ها در حبس و گاه نيز متواري بود و در اختفا به سر برد . او در انديشه ي سياسي نيز صاحب تحريراتي چون تدبير منزل در سياست الهي است . (3)

اوضاع سياسي و اجتماعي عصر ابوعلي سينا

نابرابري هاي اجتماعي

حکومت ديني

نقش سياسي خانواده

ديگر آراء سياسي ابن سينا

خلاصه مطالب

پي نوشت :

1- برخي گفته اند « سينا » اشاره به صحراي سينا است ؛ زيرا جد پنجم ابوعلي سينا در صحراي سينا مي زيست .
2- ابو علي سينا شيعه بود . علاقه ي مفرط وي به فلسفه و انتخاب کنيه ي ابو علي از سوي او بخشي از دلايل شيعه بودن ابن سينا است . علاوه بر آن ، همکاري وي با حکمرانان شيعه ، بر شمردن امتيازات علي ( ع) بر ديگران در امر خلافت ، تولدو زندگي در يک شهر شيعي مذهب و ... نيز از دلايل شيعي بودن او است . ر. ک : فلاسفه شيعه ، نعمه ، ص 152 .
3- همان ، ص 144 - 156.
4- نابغه ي شرق ،نورالله لاروردي ، ص 8 - 11 .
5- همان.
6 - همان.
7- تاريخ فلسفه در ايران و جهان اسلامي ، حلبي ، ص 223.
8- همان .
9 - تاريخ فلسفه در ايران و جهان اسلامي ، حلبي ، ص 225 .
10- مجموعه مقالات و سخنراني هاي هزاره ي ابن سينا ، کميسيون ملي يونسکو در ايران ، ص 83 - 99.
11- همان .
12-مجموعه مقالات و سخنراني هاي هزاره ي ابن سينا ، کميسيون ملي يونسکو در ايران - ص 83 - 99.
13- همان .
14- تاريخ انديشه هاي اجتماعي در اسلام ، ستوده ، ص 71 - 73 .
15- همان .
16- همان .
17- ابن سينا ، محمود مرعشي ، ص 33.
18- تاريخ فلسفه در ايران و جهان اسلامي ، حلبي ، ص 226.
19- ابن سينا ، مرعشي ، ص 22.
20- دائره المعارف تشيع ، ج 1 ، ص 334.

منبع:کتاب انديشه هاي سياسي مسلمانان آموزش عقيدتي سياسي

شيخ الرئيس ، ابوعلي سينا ، حسين بن عبدالله حسن بن علي بن سينا ، ‌معروف به ابن سينا در سال 370 هجري قمري در دهي به نام خورميثن در نزديكي بخارا چشم به جهان گشود . شركت در جلسات بحث اسماعيليان از دوران كودكي ، به واسطه پدر – كه از پيروان آنها بود – بوعلي را خيلي زود با مباحث و دانش هاي مختلف زمان خود آشنا ساخت . استعداد وي در فراگيري علوم ، پدر را بر آن داشت تا به توصيه يكي از استادان وي ، ‌بوعلي را به جز تعليم و دانش اندوزي به كار ديگري مشغول نكند . و چنين شد كه وي به دليل نبوغ خود در ابتداي جواني در علوم مختلف زمان خود از جمله طب مهارت يافت . تا آنجا كه پادشاه بخارا ، نوح بن منصور ( حكومت از 366 تا 387 هجري قمري ) به علت بيماري ، وي را به نزد خود خواند و ابن سينا از اين راه به كتابخانه عظيم دربار ساماني دست يافت . وي در شرح حالي كه خود نگاشته است درباره منابع آن كتابخانه خود مي گويد : هر چه از آنها را كه بدان نياز داشتم خواستم و كتاب هايي يافتم كه نام آنها به بسياري از مردم نرسيده بود و من هم پيش از آن نديده بودم و پس از آن هم نديدم . پس اين كتاب ها را خواندم و از آنها سود برداشتم و اندازه هر مردي را در دانش دريافتم و چون به سن هجده سالگي رسيدم ، از همه اين دانش ها فارغ آمدم .
به اين ترتيب وي در علوم مختلف از جمله حكمت ،‌ منطق و‌ رياضيات – كه خود شامل عدد ،‌ هندسه ،‌ نجوم و موسيقي است – تسلط يافت .
وي با وجود پرداختن به كار سياست در دربار منصور ، پادشاه ساماني و دستيابي مقام وزارت ابوطاهر شمس الدوله ديلمي و نيز درگير شدن با مشكلات ناشي از كشمكش امرا – كه سفرهاي متعدد و حبس چند ماهه وي توسط تاج الملك ، حاكم همدان ، را به دنبال داشت – بيش از صدها جلد كتاب و تعداد بسياري رساله نگاشته كه هر يك با توجه به زمان و احوال او به رشته تحرير در آمده است . وقتي در دربار امير بود و آسايش كافي داشت و دسترسي اش به كتب ميسر بود ،‌ به نوشتن كتاب قانون در پزشكي ، يا دائره المعارف بزرگ فلسفي خود كتاب شفا مشغول مي شد . اما در هنگام سفر فقط يادداشت ها و رساله هاي كوچك مي نگاشت . در زندان به نظم اشعار مي پرداخت و يا تاملات ديني را با اسلوبي كه خالي از جمال نباشد مقيد مي نمود .
از ميان تاليفات ابن سينا ،‌ شفا در فلسفه و قانون در پزشكي شهرتي جهاني يافته است . كتاب شفا در هجده جلد در بخش هاي علوم و فلسفه ، يعني منطق ، رياضي ، طبيعيات و الاهيات نوشته شده است . منطق شفا امروز نيز همچنان به عنوان يكي از معتبرترين كتب منطق اسلامي مطرح است و طبيعيات و الاهيات آن هنوز مورد توجه علاقمندان است . كتاب قانون نيز – كه تا قرن ها از مهمترين كتب پزشكي به شمار مي رفت – شامل مطالبي درباره قوانين كلي طب ، داروهاي تركيبي و غير تركيبي و امراض مختلف مي باشد . اين كتاب در قرن دوازدهم ميلادي همراه با آغاز نهضت ترجمه به زبانهاي لاتين ترجمه شد و تا امروز به زبان هاي انگليسي ، فرنسه و آلماني نيز برگردانده شده است . قانون – كه مجموعه مدوني از كل دانش طبي باستاني و اسلامي است – به عنوان متن درسي پزشكي در دانشگاه هاي اروپايي مورد استفاده قرار مي گرفت و تا سال 1650 ميلادي در كنار آثار جالينوس و موندينو در دانشگاه هاي لوون و مون پليه تدريس مي شد .
ابن سينا در زمينه هاي مختلف علمي نيز اقداماتي ارزنده به عمل آورده است . او اقليدس را ترجمه كرد . رصدهاي نجومي را به عمل درآورد و اسبابي نظير ورنيه كنوني ابداع نمود . در زمينه حركت ، نيرو ، فضاي بي هوا ( خلا ) ، نور ، حرارت و چگالي تحقيقات ابتكاري داشت . رساله وي درباره كاني ها يا مواد معدني تا قرن سيزدهم در اروپا مهمترين مرجع علم زمين شناسي بود .
درباره اين رساله فيگينه در كتاب دانشمندان قرون وسطي چنين آورده است : ابن سينا رساله اي دارد كه اسم لاتين آن چنين است : De Conglutineation Lagibum . در اين رساله فصلي است به نام اصل كوه ها كه بسيار جالب توجه است . در آنجا ابن سينا مي گويد : ممكن است كوه ها به دو علت به وجود آمده باشند . يكي برآمدن قشر زمين . چنان كه در زمين لرزه هاي سخت واقع مي شود و ديگر جريان آب كه براي يافتن مجرا ، سبب حفر دره ها و در عين حال سبب برجستگي زمين مي شود . زيرا بعضي از زمين ها نرم هستند و بعضي سخت . آب و باد قسمتي را مي برند و قسمتي را باقي مي گذارند . اين است علت برخي از برجستگي هاي زمين .
ابن سينا به واسطه عقل منطقي و نظام يافته اش – كه حتي در طب نيز تلاش داشت مداوا را تا سرحد امكان تابع قواعد رياضي سازد – تسلط بر فلسفه را كمال براي يك دانشمند مي دانست . وي براي آگاهي از انديشه هاي ارسطو و درك دقيق آن ،‌ آن گونه كه خود در شرح احوالش نوشته است ، 40 بار كتاب مابعدالطبيعه را خواند و در نهايت با استفاده از شرحي كه ابونصر فارابي درباره آن كتاب نوشته بود ، به معاني آن راه يافت . بوعلي در دوران عمر خود از لحاظ عقايد فلسفي دو دوره مهم را طي كرد . اول دوره اي كه پيرو فلسفه مشاء و شارح عقايد و معارف ارسطو بود و دوم دوره اي كه از آن عقايد عدول كرد و به قول خودش طرفدار حكت مشرقين و پيرو مكتب اشراق شد .
وي به پشتوانه تلاش يك صد ساله اي كه پيش از او از سوي كساني همچون الكندي و فارابي براي شكل گيري فلسفه اسلامي صورت گرفته بود ، موفق شد نظام فلسفي منسجمي را ارائه دهد . با توجه به اين كه پيش از او مقدمات اين كار فراهم شده بود ، كار و وظيفه ابن سينا اين بود كه مشكلات و پيچيدگي ها را كشف و حل كند و آنها را به نحوي مظبوط و موجز شرح نمايد . فروع جزئي را به تصول شامل ارتباط دهد و اطراف آن را به هم بياورد .
او با ارائه نظر خود در مورد نحوه ارتباط و نسبت بين مفاهيم كلي مثل انسان ،‌ فضيلت و جزئيات حقيقي به يكي از پرسشهاي علماي قرون وسطي – كه مدت هاي طولاني ذهن آنها را به خود مشغول كرده بود - پاسخ داد . تاثير آراي فلسفي ابن سينا ، ‌همچون آموزه هاي طبي او ، ‌به جز در قلمرو اسلامي ، ‌در اروپا نيز امري قطعي است . آلبرتوس ماگنوس ،‌ دانشمند آلماني فرقه دومينيكي (1200 تا 1280 ميلادي ) ‌نخستين كسي بود كه در غرب تفسير و شرح جامعي بر فلسفه ارسطو نوشت . به همين دليل اغلب او را پايه گذار اصلي ارسطوگرايي مسيحي مي دانند . وي كه جهان مسيحيت را با سنت ارسطويي الفت داد ،‌ در شناخت آثار ارسطو سخت به ابن سينا متكي بود .
همچنين فلسفه ما بعد الطبيعه ابن سينا ، ‌خلاصه مطالبي است كه متفكران لاتيني دو قرن بعد از او بدان رسيدند و توانستند مذاهب مختلف فلسفي را در فلسفه مدرسي هماهنگ كنند .
ابوعلي سينا در سال 428 هجري قمري ، زماني كه تنها 58 سال داشت ،‌ در حالي رخت از جهان بربست كه با اداي دين خود به دانش بشري ، نامي به صلابت تمدن ايراني از خود به جاي گذاشت .

منبع: mashaheer.net

اشاره

مسجد، کانون مشورت در صدر اسلام

مسجد و تعاون اجتماعی

مسجد، تجلی‏گاه وحدت

مسجد؛ پایگاهی نظامی

مسجد و پاسداری از عدالت

مسجد و تعلیم و تعلم

مسجد، کانون امر و نهی اسلامی

مسجد، محل پیوند دین و سیاست

مسجد، مرکز انقلاب اسلامی

نقش مسجد در پیروزی انقلاب اسلامی

مسجد در آیینه روایات

هر کس مسجدی را بزرگداشت و احترام کرد، در روز قیامت، پروردگار را خندان و شادان دیدار می‏کند و نامه عملش به دست راستش داده می‏شود.

منبع:hawzah.net

مسجد خانه خدا در زمين (1) مركز وحي (2) و منبع فيوضات معنوي و بركات گوناگون براي نمارگزاران و جامعه اسلامي است. بي گمان مكاني كه چنين جايگاهي نزد خداوند دارد، حضور در آن، آثار فراواني را خواهد داشت و بدون ترديد شامل حال مكلفان و حاضران درمسجد اعم از زن و مرد نيز خواهد بود. كه درمقاله زير پيرامون آن سخن خواهيم گفت.آثار حضور در مسجد چنان متنوع است كه به سختي مي توان پيرامون تمامي آنها سخن گفت؛ چنانكه در يكي از احاديت امام علي (ع)، براي حضور درمسجد هشت اثر برشمرده شده است:
«من اختلف الي المسجد اصاب احدي الثمان؛ اخا مستفادا في الله، او علما مستطرفا او ايه محكمه او يسمع كلمه تدل علي هدي، او رحمه منتظره او كلمه ترده عن ردي، او يترك ذنبا خشيه اوحياء(3) كسي كه به مسجد رفت وآمد مي كند، يكي از منافع هشتگانه نصيب او مي شود: برادري مفيد و با ارزش در راه خدا، يا علم و دانش نو، يا دليل و برهان محكم ]براي تثبيت عقايد مي يابد.[ يا كلماتي كه موجب هدايت شود ]مي شنود[، يا رحمت مورد انتظاري ]شامل حال او مي شود[، يا مواعظي كه او را از فساد و گناه باز دارد.]مي شنود،[يا به خاطر ترس يا حيا و آبروي خود گناهي را ترك مي كند.»
برخي از آثار حضور در مسجد را مي توان به شرح زير مورد مطالعه قرارداد:

1- آثار عبادي

2- آثار علمي

3- آثاراجتماعي

4- آثار سياسي

5- آثار روحي و اخلاقي

6- آثار معنوي و اخروي

بعضي گناهكارند، اگر تنها باشند، شايد موفق به كسب فيوضات الهي نشوند، ولي اگر در جمع باشند، شايد خداوند به بركت افراد ديگر، آنها را هم مشمول بركات خود سازد (61)

منبع:روزنامه کیهان

خانه پرهيزكاران :

حريم مسجد

نماز خانه اختصاصى

مساجد، خانه پارسايان

مساجد، بازار آخرت

مسجدى و پاداش او

نماز همسايه مسجد

بانيان مسجد و دورى از بلا

هشت فايده مسجد

زائران خدا

مساجد را خانه خود قرار دهيد

در دنيا ميهمان باشيد و مساجد راخانه خود قرار دهيد و دلهايتان رابه نرمى و ملايمت عادت دهيد. (بحارالانوار، ج 83، ص 351).

منبع:راسخون

نياز به محبت ورزيدن به ديگران و مورد محبت ديگران واقع شدن دقيقا يک نياز عاطفي است. اين نياز در طي مراحل مختلف رشد و در مراحل گوناگون زندگي شکل هاي مختلفي پيدا مي کند و در هر دوره اي به گونه اي متناسب با آن زمان بايد ارضا شود. در دوره نوزادي از طريق والدين به خصوص مادر با بوسيدن نوزاد، در آغوش گرفتن او و نگاه هاي محبت آميز مادر به او و با چسباندن او به خود نياز کودک ارضا مي شود. در اين دوره تأمين نيازهاي عاطفي کودک به اندازه نيازهاي فيزيولوژيکي مانند آب و غذا و پوشاک براي رشد نوزاد ضرورت دارد. در دوره کودکي تأمين اين نياز توسط اعضاي خانواده و همه کساني که به نحوي با کودک ارتباط دارند تأمين مي شود. در دوره نوجواني از طريق دوستان و گروه همسالان و در دوره جواني از طريق دوستان، خويشاوندان و همسر به اين نياز پاسخ داده مي شود. روان شناسان علت وابستگي انسانها را به يکديگر همين نيازهاي عاطفي مي دانند. اگر اين نيازها از همان اول به طور صحيح و به موقع تأمين شود نوزاد، کودک و نوجوان وابستگي ايمن پيدا مي کند و الا وابستگي ناايمن و مرضي در او شکل مي گيرد يعني در عين حال که به ديگران وابسته است ولي احساس امنيت کافي نيز نمي کند و مستعد انواع اختلالات رواني مانند بيماري هاي اضطرابي، افسردگي و... مي شود و دير يا زود به دامن يکي از اين بيماري هاي رواني فرو مي غلتند.
گفتني است اساس و پايه دوستي ها در سن نوجواني و جواني که با جذبه و شور زيادي همراه است، غالبا بر مبناي عواطف و احساسات شکل مي گيرد و نه بر اساس منطق و عقل.
مقدمه اين دوستي ها ممکن است جاذبيت يک فرد از نظر ظاهري يا شخصيتي يا پاره اي از صفات اخلاقي باشد که او را براي فرد ديگر دوست داشتني مي سازد که توانسته در روح و روان او تأثير عميقي بگذارد و خلأ عاطفي اش را به وسيله آن پر کند. ماهيت اين دوستي گرچه در ابتدا دوستانه، پاک و بي شائبه است، ولي امکان آلوده شدن آن به مسايل ديگر وجود دارد. زماني که اين علاقه به اوج خود مي رسد، آنها را دچار سرگرداني مي کند که اکنون چه بايد بکنند. اين سرگرداني ممکن است با بعضي آثار مخرب ديگري همراه شود.
دوست گرامی، در مورد علل روي آوردن به همجنس گرايي هنوز توضيحي كه مورد قبول همه ي پزشكان وروانشناسان باشد وجود ندارد و برخي متخصصان به علل رواني – اجتماعي وبرخي به ديگر عوامل زيستي (کارکرد نامتعادل غدد و هورمونهای جنسی) اشاره داشته اند. علل هم جنس بازي از ديدگاه رواني ـ اجتماعي آشفته بودن روابط ميان والدين وفرزندان، يادگيري هاي نادرست ومحيط اجتماعي ناسالم مي باشد و به طور خلاصه مي توان به كنترل نداشتن بر غريزه جنسي اشاره داشت. اما آنچه مسلم است اين كه چنين رفتاري حتي از جانب افراد مبتلا به اين عمل نابهنجار تلقي مي شود و لازم است کنار گذاشته شود.
همجنس گرايي (homosexuality) يعني ارضاي غريزه جنسي از طريق همجنس (مانند لواط- در مردان - و مساحقه- در زنان) به هر شکل که باشد حرام و گناه کبيره محسوب مي شود. خوب است بدانید اصل همجنسگرایی، گناه محسوب نمی شود چون یک رفتار نیست بلکه میلی است درونی که گاه بدلیل کارکرد نامناسب هورمونی رخ می دهد و گاه فرد از این حالت بیزار است. البته رفتار جنسی مطابق با این کشش، در اسلام و همه اديان الهي حرام است و علاوه بر عقوبت شديد دنيوي و اخروي اثرات و پيامدهاي شديد و غير قابل جبران در پي دارد. چون همجنس گرايي نوعي انحراف جنسي به حساب مي آيد و مانند هر انحرافي پيامد خاص خود را در بدنبال دارد مانند اينکه موجب تنفر از جنس مخالف و علاقه به جنس موافق مي شود. همجنس بازي علاوه بر مضرات بهداشتي و رواني که دارد با فطرت انساني مغايرت دارد و اين امر باعث تعطيل شدن توالد و تناسل و گرايش افراد به جنس موافق و در نتيجه موجب تعطيلي توالد و تناسل خواهد شد. بديهي است اين امر با هدف آفرينش منافات خواهد داشت. پس همجنس بازي حرام بوده و از گناهان کبيره به حساب مي آيد.
اصولا طبيعت زن و مرد آن چنان آفريده شده است كه آرامش و اشباع غرايز خود را در علاقه به جنس مخالف (از طريق ازدواج سالم) مي جويد، و هر گونه رفتار جنسي غير اين صورت، انحراف از طبع سالم انساني و يكنوع بيماري رواني است كه اگر به آن ادامه داده شود روز به روز تشديد مي گردد و نتيجه اش بي ميلي به «جنس مخالف» و اشباع ناسالم از طريق «جنس موافق» است.
اين گونه روابط نامشروع در ارگانيسم و بدن انسان و حتي در سلسله اعصاب و روح اثرات ويرانگري دارد. در نگاه کلي آدمي را از پدر و مادر خوب بودن باز مي دارد و گاه قدرت بر توليد فرزندان را به كلي از انسان سلب مي کند، افراد همجنس گرا تدريجا به انزوا و بيگانگي از اجتماع و سپس بيگانگي از خويشتن رو مي آورند، و گرفتار تضاد پيچيده رواني مي شوند و اگر به اصلاح خويش نپردازند ممكن است به بيماري هاي جسمي و رواني مختلفي گرفتار مي شوند.
به همين دليل و به دلايل اخلاقي و اجتماعي ديگر، اسلام شديدا همجنس گرايي، را در هر شكل و صورت تحريم كرده و براي آن مجازاتي شديد كه گاه به سر حد اعدام مي رسد قرار داده است.(تفسير نمونه ج 16 ص 275)

دليل تحريم همجنس گرايي

همجنس گرايي چه درميان مردان باشد و يا زنان، در اسلام از گناهان بسيار بزرگ است و هر دو داراي حد شرعي است. حد همجنس گرايي در زنان پس از چهار بار اقرار و يا ثبوت بوسيله چهار شاهد عادل (به شرايطي كه در فقه گفته شده) صد تازيانه است و بعضي از فقها گفته اند اگر زن شوهر داري اين عمل را انجام بدهد حد او اعدام است.( تفسير نمونه، ج 8، ص 193)
رواياتي كه در مذمت همجنس گرايي از پيشوايان اسلام نقل شده آن قدر زياد و تكان دهنده است كه با مطالعه آن هر كس احساس مي كند كه زشتي اين گناه به اندازه اي است كه كمتر گناهي در پايه آن قرار دارد.
از جمله در روايتي از پيامبر(ص) مي خوانيم: «هنگامي كه قوم لوط آن عمل ننگين را انجام دادن (مردها به مرد و زنها هم به زنان اکتفا کردند) زمين آن چنان ناله و گريه سر داد كه اشكهايش به آسمان رسيد و آسمان چنان گريه كرد كه اشك هايش به عرش رسيد در اين هنگام خداوند به آسمان وحي فرستاد كه آنها را سنگ باران كن و به زمين وحي فرستاد كه آنها را فرو بر».( تفسير نمونه، ج 8، ص 193)
در روايت ديگري از امام علي(ع) مي خوانيم كه فرمود: از پيامبر(ص) شنيدم چنين مي گفت: «لعن الله المشتبهين من الرجال بالنساء و المشتبهات من النساء بالرجال؛ لعنت خدا بر آن مرداني باد كه خود را شبيه زنان مي سازند، (با مردان آميزش جنسي مي كنند) و لعنت خداوند بر زناني باد كه خود را شبيه مردان مي كنند (با هم مساحقه مي نمايند)» (وسائل الشيعه، ص 255، ح 14) صاحب جواهر يكي از فقهاي بزرگ شيعه مي فرمايد: «از بعضي از ائمه(ع) روايت شده مساحقه در زنان مثل لواط در مردان مي باشد لكن مجازات مساحقه صد تازيانه مي باشد زيرا در مساحقه آلتي داخل آلت ديگر نمي شود. در روايت ديگر است كه مساحقه، زناي اكبر است كه دختر ابليس در زنان ايجاد كرده همان طور كه ابليس لواط را ايجاد كرده است.»( جواهر الكلام، ج 41، ص 388)
و نيز در روايت آمده است: «زني از امام صادق(ع) درباره مساحقه سؤال نمود حضرت فرمود: حد زناكار را دارد زن گفت: چگونه؟ در حالي كه در قرآن ذكر نشده است، امام فرمود: چرا در قرآن ذكر شده است زيرا آنان با اين كارشان جز اصحاب «رس» هستند.»( وسائل الشيعه، ج 14، ص 262، ح 8)
در دنياي غرب كه آلودگي هاي جنسي فوق العاده زياد است براي توجيه عملشان مي گويند با هيچ گونه منعي طبي براي آن سراغ نداريم، ولي آنها فراموش كرده اند كه اصولا هر گونه انحراف جنسي در تمام روحيات و ساختمان وجود انسان اثر مي گذارد و تعادل او را بر هم مي زند، زيرا مرد و يا زني كه تمايل به جنس موافق دارند هيچ كدام يك مرد و زن كامل نيستند، در كتاب هاي امور جنسي «هموسکچوآليسم» (همجنس گرايي) به عنوان يكي از مهم ترين انحراف ذكر شده است. ادامه اين كار تمايلات جنسي را نسبت به جنس مخالف در انسان تدريجا مي كشد و احساسات طبيعي را از بين برده و موجب سرگرداني رواني و روآوري به مواد مخدر و مشروبات الكي و انحرافات اخلاقي ديگر خواهد شد.
بنابراين مساحقه، مخالف با فطرت سالم و الهي انسان است و طبق روايات فراوان مرتكب آن مستوجب لعن خداوند متعال و فرشتگان مي گردد، و حتي در در برخي از روايات همان گونه كه ملاحظه شد از اين عمل به زناي اكبر يعني بزرگترين زنا تعبير شده است.

راهكارهايي براي بي ميلي به جنس موافق ودرمان همجنس گرایی

1- قبل از هر اقدامي چه خوب است با مراجعه به روان پزشك و انجام برخي معاينات و آزمايشات، از ترشح عادي و نرمال غدد درونريز خود مطمين شويد. چه بسا در اثر ترشح غيرعادي غدد درون ريز چنين تمايلاتي به وجود آمده و با تنظيم ترشح غدد با مصرف دارو تمايلات جنسي شما نرمال شده و به سادگي درمان خواهد شد. يادآوري مي شود از مراجعه به روان پزشك امتناع نكنيد و خجالت نكشيد، كه این مسأله احتمالا يك مشكل جسماني است و همچون ديگر مشكلات قابل درمان. بايد درمان شده و قبل از تشديد بيماري، آن را حل كرد.
2- عدم توجه به ذهنيت ها و افکار مبتني بر تمایل به همجنس و عدم تمايل به جنس مخالف. هیچ گاه به خود تلقین نکنید که: «من به جنس مخالف هیچ علاقه‌ای ندارم و نمی‌توانم این علاقه را در خودم ایجاد کنم». هیچ گاه به خود تلقین نکنید که «علاقه به همجنس و تمایل به برقراری رابطه با جنس مخالف در وجود من نهادینه شده است و امکان تغییر آن وجود ندارد»، چون اولا این گونه نیست و شما با تلاش خود می‌توانید این مشکل را برطرف سازید، و ثانیا، این تصور جلوی هر گونه تلاش اصلاحی شما برای تغییر را می‌گیرد.
3- گاهي اوقات شيطان براي وادار کردن آدمي به گناه از اين کانال بهره مي گيرد يعني مسير هر گناهي را به شکلي هموار مي سازد در اينجا نيز مسير آلوده شدن به برخي گناهان از کانال پشت کردن به جنس مخالف و ازدواج مي گذرد و اين نوع افکار و ذهنيت مقدمه ي ورود به آن وادي است بايد با اين گونه افکار که جز افکار شيطاني نام ديگري بر آن نمي توان نهاد بايد به مقابله پرداخت يعني ذره اي در شيطاني بودن اين افکار ترديد نداشته باشيد.
4 - صحنه هائي از زندگي که در آن شخص همجنس گرا نقش يک مرد، پدر، همسر و پسر خانواده را بر عهده دارد تصور کند و به آن بال و پر دهد و نقش خود را پر رنگ و کاملا مردانه بيان کند. لازم است اين تصوير گري را در قالب ذهن پروري و نوشته ها و رفتار روزانه و تمام حالات واقعي و خيالي و... استمرار دهيد. در يک کلام به مرد بودن خود فکر کند، و همانگونه عمل کند، زندگي مردي و اجتماعي خود را تعقيب کند اگر شش ماه با اين طرز تفكر زندگي كند براي هميشه از آن افكار رهائي خواهد يافت.
5- اجتناب از نگاه شهوت‌آمیز به پسرها. مراقب نگاه خود باشید و همان طور که از نگاه شهوت آمیز به جنس مخالف اجتناب می‌کنید از نگاه هوس آلود به پسرها نیز بپرهیزید. چون از نظر شرعی، نگاه از روی شهوت به همجنس هم حرام است. رسول اکرم صلی الله وعلیه وآله فتنه جوان زیبا را از فتنه دختر باکره بیش‌تر دانسته است (وسائل الشیعه، ج 14، ص 257).
6 - اجتناب ازتمام ارتباطها، مكانها و موقعيت هائي كه انجام انديشه همجنس گرایی را تداعي مي كند.
7- افکار خود را کنترل کنید. سعی کنید به افکار هوس‌آلود در مورد رابطه جنسی با همجنس فکر نکنید. هیچگاه در ذهنتان به این افکار بال و پر ندهید و آن را برای خود نیارایید. برای این کار، تلاش کنید تنها نمانید، چون این گونه افکار بیشتر در هنگام تنهایی به سراغ انسان می‌آید. اگر این افکار، به طور ناخواسته به سراغتان آمد، آن را قطع کنید، از جای خود برخیزید و به میان دوستان یا اهل خانواده بروید و تا زمانی که این افکار کاملا از ذهنتان خارج نشده، جمع دوستان یا خانواده را ترک نکنید.
8- توجه به آثار و عواقب همجنس بازی: انسان به صورت طبیعی تمایل به جنس مخالف دارد. هرگونه کاری که تمایل طبیعی او را منحرف سازد، یک نوع بیماری تلقی می شود. از دست دادن احساسات طبیعی بر جسم و روح انسان تأثیر می گذارد. چه بسا افرادی که به این بیماری مبتلا باشند، گرفتار ضعف قوه جنسی و به اصطلاح سرد مزاجی شوند. از امام صادق علیه‌السلام در مورد فلسفه تحریم لواط سؤال شد، فرمود: اگر آمیزش با پسران حلال بود، مردان از زن‌ها بی نیاز می شدند و این باعث قطع نسل انسان می شد و باعث از بین رفتن آمیزش طبیعی می گشت و این کار مفاسد زیاد اخلاقی و اجتماعی به بار می آورد. ازدواج شرعی، چون موافق فطرت است، به فرمایش قرآن آرام بخش است (سوره روم، آیه 21). ولی هم جنس بازی و لواط، عملی بر خلاف فطرت است و هر چه با فطرت هم خوانی نداشت، تأثیر سوء دارد، یعنی نه تنها فاعل و مفعول با این عمل به آرامش نمی رسند، بلکه بر تحیر و سرگردانی آن‌ها افزوده می شود. به همین دلیل روایات زیادی درباره هم جنس بازی نقل شده که بسیار تکان دهنده است. با مطالعه آن روایات، می توان به پلید بودن این عمل پی برد. قطعاً روایات در جلوگیری از این عادت ناپسند مؤثر است. پیامبر اکرم (صلی الله وعلیه وآله) فرموده‌اند: هر کس با نوجوانی آمیزش جنسی کند، روز قیامت ناپاک وارد محشر می‌شود، آن چنان که تمام آب‌های جهان او را پاک نخواهند کرد و خداوند او را غضب می‌کند و از رحمت خویش دور میدارد و دوزخ را برای او آماده ساخته و چه بد جایگاهی است. سپس فرمود: هرگاه جنس مذکر با مذکر آمیزش کند، عرش خداوند به لرزه درمی‌آید (وسائل الشیعه، ج 14، ص 249). البته واضح است‌ که با توبه، این گناه مانند گناهان دیگر بخشیده می‌شود.
9 - از خوابیدن با پسر در یک بستر اجتناب کنید: رسول خدا صلی الله وعلیه وآله می فرماید: بستر فرزندان خود را از سن ده سالگی جدا سازید، یعنی دو برادر یا دو خواهر یا برادر و خواهر زیر یک لحاف نخوابند (وسائل الشیعه، ج 14، ص 171).
10- قطع ارتباط با دوستاني که انسان را به سمت اين گونه رفتارها و افكار دعوت مي كنند و همچنین دوری از موقعيت هایی كه وقتي در كنار آنها قرار مي گيرد اين افكار را برايش تداعي مي کنند.
11- نهایت تلاش خود را بکنید که بیکار نباشید. برای این کار، برای ساعات شبانه روز خود برنامه ریزی کنید. اوقات خود را با مطالعه، گردش با دوستان، ورزش، و... پر کنید.
12- روابط اجتماعی‌تان را گسترش دهید. سعی کنید روابطتان را با دوستان و همکلاسی‌های خوبی که دارید توسعه دهید. با آنان به گردش، سینما، کوهنوردی، شنا، و... بروید و از تنها ماندن دوری کنید. به هر حال، سعی کنید تا حد امکان از انزوا و گوشه‌گیری به در آیید.
در روزها و موقعيت هاي نخستين، عمل كردن به اين راهكارها و دل بريدن از اين حالت سخت و چه بسا ناممكن جلوه كند اما بايد توجه داشته باشيد كه به گفته ي علي(ع) «با ارزش ترين كارها دشوارترين آنهاست» پس اين حالت نشان از ارزشمندي و اهميت تصميم شخص دارد و بايد در مسير عمل كردن به اين تصميم بجا و ارزشمند گامهاي بهتر و بلندتر بردارد.

نکات مهم وقابل توجه

1- حساس ترين دوره ي زندگي جواني است مي توان گفت سعادت وشقاوت انسان در اين دوره رقم مي خورد بنابراين درک اين مطلب در پيدا کردن مسيرها وهمچنين کنترل غرايز نقش مهمي دارد.
2- موارد تحريک کننده اعم از شنيدني ها، خواندني ها، افکار و... همانند جرقه اي است که کنار مواد محترقه قرار گرفته در اين صورت نتيحه اي جز اشتعال و آتش سوزي مورد انتظار نخواهد بود.
3- معنويات به ويژه نماز نيروهاي خارق العاده اي هستند که خداوند آن ها را قرارداده تا او در دام شياطين گرفتار نشود.
4- تلقين در جهت منفي و مثبت اثر خود را به همراه دارد پس سيگنال هاي منفي راباید كنار گذاشت.
5- آنچه اهميت دارد تعديل وکنترل غريزه جنسي است واين مهم ميسر نمي شود مگر با دور کردن نفس از محرمات ومحرک هايي که خود شخص آن ها را بيشتر از همه مي شناسد.
6- اگر چه لذائذ حرام ونامشروع در ابتدا، قدري خوشايند بوده اما اگر دقت کنيم خواهيم ديد بعد از مدتي پشيماني، ندامت وکدورت رابراي انسان به ارمغان مي آورد.
7- دستور قرآن براي کنترل غريزه جنسي راهگشا است. قرآن مي فرمايد: جوانان مجرد بايد ازدواج کنند واگر نمي توانند عفت به خرج دهند. در واقع راه سومي وجود ندارد واگر باشد به ضرر انسان مي باشد.
8- به دستورات شرعي اعتماد كرده و يقين داشته باشيد سعادت شما در گرو اطاعت از دستورات ديني مي باشد.
9- رسيدگي به خواهش ها نفس را قوي تر کرده وتداوم اين کار باعث ضعيف شدن انسان در مقابل نفس خواهد شد.
10- به خود اميدوار بوده و مصمم باشيد که مي توانيد همه ي گناهان را ترک کنيد.
11- از خداوند وائمه ي اطهار (عليهم السلام) کمک بگيريد و بدانيد اقدام شما براي حل مسايل نفساني نشان از پاک بودن طينت و توجه خداوند به شما است در اين صورت طرد شدن كاملا بي معني خواهد بود.
12- توبه يعني تولد دوباره و باز كردن فصل جديد در زندگي.
13- براي ترك گناه روحيه اي شاد و همراه با نشاط لازم است و با ناراحتي و نا اميدي به جنگ گناهان نمي روند.
14- در خانه خدا هميشه به روي بندگانش باز بوده وخداوند از بازگشت بنده اش بسيار خوشحال مي گردد.
15- فراموش نكنيد بهترين كار كنترل افكار مخربي است كه سراغ انسان مي آيد پس باید اوقات خالي خود را با برنامه هاي مفيد پر کرده، براي زندگي برنامه ريزي داشت و از تنهايي وبيكاري پرهيز نمود.
16- از ازدواج ناامید نباشید. اگر مدتی تمایل خود را به همجنس کنترل کنید، به تدریج خواهید دید که شما هم مانند هر جوان دیگری به جنس مخالف علاقه دارید و خواهان ازدواج هستید.
17- شكست در اين اقدام امري طبيعي است ولي مهم اين است كه شكست باعث پيمودن راه باشد نه توقف در مسير.
18- هر كاري كه عادت انسان شده باشد يك شبه قابل تغيير نيست. در این راه، باید با آگاهی و پشتکار قدم برداشت.
19- باز هم تكرار مي كنم ازدواج بهترين گزينه است.
20- شكست در اين اقدام امري طبيعي است ولي مهم اين است كه شكست باعث پيمودن راه باشد نه توقف در مسير.
منابعی که شما می تواند اطلاعات بیشتری در این موضوع به شما دهد:
1. روان شناسي رفتار جنسي، محمد باقر كجباف، نشر روان، تهران، 1381
2. خلاصه روانپزشكي، كاپلان - سادوك، ترجمه نصرت الله پور افكاري، انتشارات آزاده، تهران، 1373.
3. روانشناسی جرائم و انحرافات جنسی، مسعود انصاری، چاپ دوم، تهران، 1359، نشر کتابفروشی اشراقی
منابعی که در این مقاله از آنها استفاده شد:
1- مكارم شيرازي و همكاران، تفسير نمونه، تهران: دارالكتب الاسلاميه، 1363
4- حر عاملي، وسائل الشيعه، تهران: مطبعه الاسلاميه، 1384
5- محمدحسن بن باقر صاحب جواهر، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران: دار اکتب الأسلامیه، 1386

منبع:porseman.org

چنانچه منابع تاریخی و اسلامی به آن پرداخته اند، ریشه اصلی پیدایش آن میان قوم لوط، بوده است و قبل از قوم لوط در هیچ قومی سابقه نداشته است که در قرآن می فرماید: «وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمينَ»(1)همجنس بازی، یک نوع بیماری است که بیشتر مواقع به صورت تدریجی در انسان شروع می گردد، ابتدا به واسطه عدم مراقبت والدین از خلوت کودک با همسالان خود و سپس به عنوان یک راه لذت جویی انحرافی به وجود می آید، ازآنجایی که کودک با همسالان و دوستان خود از یک راحتی و امنیت برخوردار است، اگر این انحراف در یکی از آنها بوجود بیاید به راحتی آن را مطرح و زمینه لذّت خواهی از همدیگر بوجود آمده و اگر چه در ابتدای امر، فقط برای سرگرمی و نوعی بازی با همدیگر بروز می نماید ولی با ادامه این مسایل زمینه انزال و بلوغ کامل جنسی را فراهم می-نماید، که آنقدر این بیماری می تواند پیشرفت، نماید که اصلاً شخصِ مبتلا، تن به ازدواج ندهد و یا حتی با ازدواج دست از عمل انحرافی خود برنداشته و حتی از همجنس بازی بیش از عمل جنسی با همسر خود لذّت ببرد. این مسأله هم در بین زنان و هم در بین مردان اتفاق می افتد، امّا در بین مردان لواط نامیده می شود و در بین زنان سحق.

بین مردان ( لواط)
 

عوامل وریشه ها
 

روش برخورد اسلام
 

پي‌نوشت‌ها:
 

1.اعراف /80
2.بلوغ جنسی ص140
3.اعراف /80
4.نمل / 54
5.عنکبوت / 28
6.میزان الحکمه / باب لام /ص 5366
7.ثواب الأعمال ص 316
8.کنز العمال؛ حدیث 44057
9.میزان الحکمه ص 5366
10.علل الشرایع ج 1 ص 547
11.بحارالانوار ج 79 ص 75 ح 2
12.بحارالانوار ج 76 ص3
13.نورالثقیلین ج 4 ص 19
14.امام؛تحریر الوسیله مسأله12،4،5،6،7،9،10،11
15.آئینه زن /ییانات مقام معظم رهبری ص 124
16.در غرب چه می گذردص86و87
 

منبع:rasekhoon.net

چكيده:
 

از مركز راكفلر تا ميدان ويني پگ
 

پي نوشت:
 

1 ـ Henry Makow ، متفکر و منتقد ضد فمنيسم آمريکايي
 

منبع: نشريه سياحت غرب شماره 81

ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر سوره مبارکه عنکبوت آیه ۴۵ انحرافات جنسی از دردناک ترین مشکلات بشر در آستانه قرن بیست و یکم است.
بررسی های کینزی در سال ۱۹۴۸ نشان داد که از هر ۱۰۰ مرد آمریکایی ۴ مرد منحصراً همجنس خواه هستند، یعنی کوچکترین تمایلی به جنس مخالف ندارند!؟ این در حالیست که تعداد زیادی از این ۱۰۰ نفر، همجنس را بر غیر همجنس ترجیح می دهند یا تفاوتی بین همجنس و غیر همجنس برایشان مطرح نیست و یا با این که به غیر همجنس متمایلند، به طور اتفاقی یا بیش از اتفاق همجنس بازی نیز می کنند. بدین ترتیب این آمار نشان می دهد، بیش از ۳/۱مردان آمریکایی بعد از سال های بلوغ خود همجنس بازی کرده اند و حداقل نصف این آمار در مورد زنان آمریکایی نیز صادق است.(۱)
تازه این آمار مربوط به زمانی است که تفسیر غلط از نظریات فروید و انحراف از آن، گسترش چندانی پیدا نکرده بود. بدیهی است پس از گذشت چند دهه باید هم، همجنس بازها به جایی رسیده باشند که در پارلمان آمریکا برای خود نماینده داشته باشند و کمیسیون تشکیل دهند.
جالب اینجاست که برخی منابع علمی روانپزشکی، حتی این تمایل را در برخی کاملاً بهنجار و طبیعی با شخصیت پایدار و عاری از هر گونه نشان روانی و با انطباق خوب از نظر اجتماعی توصیف کرده اند! (۲)
با این اوصاف اگر همجنس بازی و لواط انحراف جنسی نیست، می توان حدس زد که انحرافات جنسی در قاموس غرب دیگر چه واویلایی است؟!
بچه بازی، نمایش اعضای جنسی، سادیسم و مازوخیسم جنسی، مبدل پوشی، خود ارضایی، نظر بازی، حیوان دوستی، مرده دوستی و نمونه های بسیار متعدد دیگری که قداست قلم مانع از توصیف آنهاست، همگی نمونه هایی از مهار گسیختگی و سقوط فاجعه آمیز غرب در قهقرای فساد جنسی و فحشاء به شمار می آیند.
بدین ترتیب انحرافات جنسی صرف نظر از مشکلات اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و .. که ایجاد می کنند، تنها در بعد پزشکی و آن هم جدای از نتایجی که در بروز بیماری های جسمی ماند بیماری های مقاربتی بر جای می گذارند، به خودی خود، از بزرگ ترین مشکلات پزشکی بشر امروز به حساب می آیند.
این در حالیست که در جوامع اسلامی، قرن هاست که نماز فعالانه و مقتدرانه بسان یک منجی قابل اطمینان، دامان مدد جویندگان از خویش را از هر گونه فحشاء و انحراف جنسی پاک و مصون داشته است.
آیین اسلام با ترغیب های متعدد به امر ازدواج و به خصوص با وضع قانون ازدواج موقت(که با وجود آنکه از موارد اساسی اختلاف شیعه و سنی است، در کشور شیعه مذهب ما نیز بسان ممالک اهل سنت به فراموشی محض سپرده شده است) از هر جهت انسان را برای ارضای غریزه نیرومند جنسی، از طریق مشروع راهنمایی می کند. آیات متعدد سوره های نور، احزاب، بقره، نساء و .. بهترین گواه این موضوع است.
اما علاوه بر تحریک همه جانبه اسلام برای ازدواج و حتی سهل نمودن آن مثلاً با وضع قانون متعه یا ازدواج موقت(برای ریشه کن کردن موانع اقتصادی ازدواج) و علاوه بر مجازات های سختی که برای منحرفین جنسی در نظر گرفته شده است، سایر قانون های اسلامی به گونه ای ارائه شده اند که چنانچه حتی شخص به دلایلی از ازدواج باز ماند، هرگز به فساد و انحراف آلوده نشود و در رأس این قانون ها، فریضه نورانی "نماز" است.(۳)
نمازگزار با امداد از "نماز" توانایی کنترل غرایز خود را افزونی می بخشد و آتش سوزاننده و پر لهیب فحشاء را که چه بسا ممکن است به انحراف جنسی بیانجامد به آب عفاف، سرچشمه گرفته از "نماز" خاموش می کند.

پي نوشت :

(۱) ترجمه سیناپس روانپزشکی کاپلان ـ سادوک ـ جلد سوم ـ ص ۷۲
(۲) روانپزشکی لیفودریس ـ مقاله اختلال های جنسی ـ ترجمه دکتر لون داویدیان ـ ص ۳۱۳
(۳) برای شرح بیشتر رجوع شود به نکته ای از این مجموعه مقالات، با عنوان "تاثیر نماز بر بیماری های مقاربتی"

منبع:sibtayn.com

کاری به این نداریم که چه عواملی باعث می شوند شانس ازدواج یک دختر پایین بیاید. به هر حال هر دلیلی که پشت ماجرا باشد، باید بپذیریم که در دوره و زمانه فعلی خیلی ها سن شان بالا رفته و هنوز مجرد مانده اند و خیلی ها هم به سن تجرد قطعی رسیده اند..

متن کامل در ادامه مطلب..

کوروش بزرگ یا کوروش کبیرمعروف به کوروش دوم نخستین پادشاه و بنیان‌گذار شاهنشاهی هخامنشی بود. کوروش بمدت سی سال، از سال ۵۵۹ تا سال ۵۲۹ پیش از میلاد، بر ایران سلطنت کرد.بخاطر بخشندگی، بنیان گذاشتن حقوق بشر، پایه‌گذاری نخستین امپراتوری چند ملیتی و بزرگ جهان، آزاد کردن برده‌ها و بندیان، احترام به دین‌ها و کیش‌های گوناگون و گسترش تمدن، شناخته شده‌است.ایرانیان کوروش را پدر و یونانیان او را سرور و قانونگذار می‌نامیدند. یهودیان این پادشاه را، به منزله مسیح پروردگار بشمار می‌آوردند، ضمن آنکه بابلیان او را مورد تأیید مردوک می‌دانستند.

1. دستانی که کمک می کنند پاکتر از دستهایی هستند که رو به آسمان دعا می کنند.
2. خداوندا دستهایم خالی است ودلم غرق در آرزوها -یا به قدرت بیکرانت دستانم راتوانا گردان یا دلم را ازآرزوهای دست نیافتنی خالی کن.
3. اگر میخواهید دشمنان خود را تنبیه کنید به دوستان خود محبت کنید.
4. آنچه جذاب است سهولت نیست، دشواری هم نیست، بلکه دشواری رسیدن به سهولتاست .
5. وقتی توبیخ را با تمجید پایان می دهید، افراد درباره رفتار و عملکرد خود فکرمی کنند، نه رفتار و عملکرد شما.
6. سخت کوشی هرگز کسی را نکشته است، نگرانی از آن است که انسان را از بین می برد.
7. اگر همان کاری را انجام دهید که همیشه انجام می دادید، همان نتیجه ای را میگیرید که همیشه می گرفتید .
8. افراد موفق کارهای متفاوت انجام نمی دهند، بلکه کارها را بگونه ای متفاوتانجام می دهند.
9. پیش از آنکه پاسخی بدهی با یک نفر مشورت کن ولی پیش از آنکه تصمیم بگیری باچند نفر.
10. کار بزرگ وجود ندارد، به شرطی که آن را به کارهای کوچکتر تقسیم کنیم .
11. کارتان را آغاز کنید، توانایی انجامش بدنبال می آید .
12. انسان همان می شود که اغلب به آن فکر می کند .
13. همواره بیاد داشته باشید آخرین کلید باقیمانده، شاید بازگشاینده قفل درباشد.
14. تنها راهی که به شکست می انجامد، تلاش نکردن است .
15. دشوارترین قدم، همان قدم اول است .
16. عمر شما از زمانی شروع می شود که اختیار سرنوشت خویش را در دست می گیرید .
17. آفتاب به گیاهی حرارت می دهد که سر از خاک بیرون آورده باشد .
18. وقتی زندگی چیز زیادی به شما نمی دهد، بخاطر این است که شما چیز زیادی از آننخواسته اید .
19. من یاور یقین و عدالتم من زندگی ها خواهم ساخت، من خوشی های بسیار خواهم آورد
20. من ملتم را سربلند ساحت زمین خواهم کرد، زیرا شادمانی او شادمانی من است.کوروش کبیر

متن کامل در ادامه مطلب..